‘Zal ‘de speech van haar leven’ van Theresa May inspirerender zijn dan haar kippenlasagne?’

Premier May vliegt vrijdag naar Florence voor ‘de toespraak van haar leven ‘ over de Brexit. Maar zal haar speech beter zijn dan haar kookkunst?

Het ondeugendste wat Theresa May ooit gedaan heeft, is als kind door een korenveld lopen. Dat zei de Britse premier, na enkele momenten van ‘oh gosh’ en wat vraag je me nou, in een TV-interview. Sommige van haar medewerkers vinden dat ze wel erger dingen gedaan heeft.

In februari nodigde de eerste minister adviseurs en speechschrijvers uit voor een brainstorm bijeenkomst op Chequers, het riante en voorname buitenverblijf van Britse eerste ministers. Op het menu: eigengemaakte kiplasagne en gekookte aardappelen. En niet eens nieuwe aardappelen (februari is te vroeg voor Jersey Royals). ‘Je kunt een hoop leren over een leider uit het menu dat ze je voorschotelen’, zou verkiezingsstrateeg Lynton Crosby verzucht hebben. Afgezien van het feit dat in Italië kiplasagne niet eens een ding is, waarom die overschotel opdienen met aardappelen? Wat is er mis met een bak sla? Of beter, wat is er mis met Theresa May?

Het is niet alsof de Britse regeringsleider niet geïnteresseerd is in eten. May is in bezit van honderd kookboeken. Maaltijden bereiden is een favoriete bezigheid. Ze heeft zich onvervalst enthousiast uitgelaten over kipschotels met dragon en mosterd van Dijon mosterd. Ze heeft zelfs al besloten wat ze Donald Trump zal voorschotelen, mocht er een moment komen waarop de Amerikaanse president besluit dat de Britse vijandigheid jegens hem voldoende is omgeslagen om de overtocht te wagen. (Op het menu zal dan een lamsschotel staan.)

Het was lang het adagium dat als je in Engeland goed wilde eten, je drie keer per dag moest ontbijten. Dat is al lang niet meer zo. Behalve vrachtwagenchauffeurs en buitenlandse toeristen waagt bijna niemand zich meer aan de full English. De Britse smaakpupil heeft een ontwikkeling doorgemaakt als die van een amateur voetbalclub naar de eredivisie. Volgens gastronomen staan ’s werelds beste restaurants in Engeland en is er geen stad waar creatiever gekokkereld wordt dan Londen. Britse chefs zijn sterren. Jamie Oliver is een nationale held, Gordon Ramsay de antiheld. En een van de populairste TV-programma’s dit najaar is opnieuw ‘The Great British Bake Off’.

De nieuwe belangstelling in eten betekent trouwens niet dat de Britten zich aan het fornuis gebonden hebben. De omslag van kijken naar doen moet zich nog voltrekken. Volgens een steekproef in mijn kennissenkring worden kookboeken niet aan het aanrecht, maar in bed gelezen. Bakprogramma’s zijn er minder ter lering dan ter vermaak. Er wordt het liefst naar culinaire virtuozen gekeken met kant-en-klaar maaltijden, vol gemene kleurtjes en verdachte nummers, op schoot. Maar het is wel zo dat meer Britten dan ooit hun artisjokken van hun ansjovis kunnen onderscheiden. Ook dat is vooruitgang.

May’s menu op Chequers toonde geen enkele waardering voor de Europese culinaire traditie. Als er een ding harde Brexit zei, dan was dat haar dis van verbasterde lasagne met aardappelen. Meedogenloos, saai, melig. Met koolhydraat op koolhydraat gestapeld. Geen wonder dat de sfeer geconstipeerd was.

Vrijdag reist de Britse regeringsleider naar Firenze. Ze zal opnieuw proberen uitleggen hoe zij denkt van Brexit een succes te maken. De speech is, volgens sommigen, de ’toespraak van haar leven’. Dat valt te betwijfelen. Brexit is een proces dat niet afhankelijk is van een spreekbeurt die je staande doet. De loskoppeling van Europa is een lange rit. Daar kun je het best goed voor gaan zitten. En niet met aardappelen, maar met popcorn.