‘Xi Jinping gokt met de levens van miljoenen’

‘Je zou denken dat in een land waar de autoriteiten álles kunnen afdwingen, ouderen wel kunnen worden verplicht een coronaprik te laten zetten’, schrijft Robbert de Witt. ‘Toch deed Xi Jinping dat niet. Wilde hij zich eerst verzekeren van de absolute macht?’

Er hangen nog twee mysteries rond China en het coronavirus. Het eerste is hoe dat virus precies kon ontstaan, diep in China in de stad Wuhan. Een nog altijd urgente vraag. Want als je niet weet hoe het virus is ontstaan – waaraan wereldwijd zeker 6,5 miljoen mensen zijn overleden – hoe kun je dan zo’n humanitaire ramp een volgende keer voorkomen? Probleem is dat China diepgaand onafhankelijk onderzoek tegenhoudt, en daar lijkt de rest van de wereld zich bij te hebben neergelegd.

Het tweede mysterie is vooral voor de 1,4 miljard Chinezen een probleem. Waarom gebruikt de Chinese Communistische Partij haar almacht niet om de bevolking goed te beschermen tegen dit virus?

Zou je het Xi Jinping vragen, dan zou hij vast zeggen dat zijn land er als geen ander in is geslaagd dat wél te doen. Want dankzij zijn zero-COVID-beleid waren er in China de afgelopen drie jaar amper sterfgevallen door COVID. Iets meer dan 5.000 op 1,4 miljard inwoners. Vergelijk dat met de 1,1 miljoen sterfgevallen in Amerika, met een bevolkingsomvang die vier keer kleiner is – en met een veel betere gezondheidszorg bovendien.

Inderdaad genoeg reden voor Xi, zou je zeggen, om te pochen dat geen ander land zo succesvol is geweest in het bestrijden van de pandemie. Elke uitbraak, hoe klein ook, werd en wordt in China met een sloophamer platgeslagen: huizenblokken worden hermetisch afgesloten, burgers moeten eindeloos testen, miljoenensteden als Peking gaan op slot, wekenlang.

(Lees verder onder het artikel.)

Zo leven de Chinezen, al bijna drie jaar lang. Uitzichtloos, lijkt het. Terwijl de rest van de wereld leerde omgaan met het virus, houdt de Partij de Chinezen nog voor dat dat niet zo is. NOS-correspondent Sjoerd den Daas toonde wat Chinese voetballiefhebbers te zien krijgen van het WK in Qatar: geen close-ups van fans op de tribunes, want dan zou zichtbaar zijn dat zij geen afstand houden en geen mondkapjes dragen. Die waarheid zou afbreuk doen aan het rondgebazuinde succes van het Chinese beleid. Zeker nadat er recent plots protesten waren van Chinezen die de eindeloze lockdowns beu zijn.

De waarheid is dat de Chinese gezondheidszorg massale besmettingen helemaal niet aankan. In de begindagen van de pandemie maakten de Chinezen wereldwijd indruk door in tien dagen een compleet ziekenhuis uit de grond te stampen. Sommige westerse bewonderaars zagen dat als bewijs dat autocratische landen zulke crises beter kunnen bestrijden. Maar op hetzelfde moment waren er toen ook beelden uit Wuhan, naar buiten gebracht door verontruste burgers en artsen, van mensen die stierven op straat en van patiënten die werden geweigerd bij de overbelaste ziekenhuizen.

Bovendien is vooral onder Chinese ouderen de vaccinatiegraad veel lager dan in westerse en andere Aziatische landen. Volgens staatskrant China Daily is amper tweederde van de tachtig-plussers gevaccineerd, en heeft slechts 40 procent een booster gehad. Dat zijn de officiële cijfers en in een communistisch land als China kun je ervan uitgaan dat die rooskleuriger zijn dan de werkelijkheid. Naar het schijnt vertrouwen Chinese ouderen de Chinese vaccins niet. Als het strenge beleid wordt losgelaten en het virus vrij mag rondwaren in China, dient zich een catastrofe aan met mogelijk honderdduizenden sterfgevallen.

(Lees verder onder het artikel.)

Je zou daarom denken dat in een land waar de autoriteiten álles kunnen afdwingen, ouderen wel kunnen worden verplicht een coronaprik te laten zetten. Waarom Xi de Chinese senioren zelf de keuze geeft zich wel of niet te laten vaccineren, is raadselachtig.

Een interessante verklaring komt van The Wall Street Journal-columnist Holman Jenkins. Volgens de Amerikaan wist Xi heel goed dat zijn land een massale uitbraak niet zou aankunnen. Maar Xi moest tijd winnen tot het Partijcongres van afgelopen oktober, waar hij de absolute macht wilde grijpen. Was er voordien een gezondheidscrisis geweest, dan kwam zijn kroning in gevaar. Inmiddels is Xi Jinping de nieuwe alleenheerser. Als straks miljoenen minder beschermde Chinezen alsnog ziek worden, is zijn positie onbedreigd.

Xi gokt hoe dan ook met miljoenen levens als inzet, voor zijn eigen glorie. Met recht de nieuwe Mao.