‘Wordt Trump nog ernstig genomen, op een moment dat ook in de VS steden in lockdown gaan?’

De kogel lijkt door de kerk: Joe Biden neemt het straks op tegen Donald Trump. Met de hulp van Covid-19 kan hij ook winnen.

Het worden nog merkwaardige verkiezingen in de Verenigde Staten. Na zijn overwinning in enkele voorverkiezingen voor de Democratische nominatie voor het presidentschap sprak Joe Biden zijn kiezers toe vanuit zijn werkkamer thuis. Biden en zijn tegenstander Bernie Sanders voerden ook een atypische campagne, zonder de anders zo kenmerkende meetings met veel vlaggen en ronkende toespraken. Verkiezingen in coronatijden – het Amerikaanse parlement denkt er al over na hoe het straks in november moet, als de pandemie dan nog niet bezworen zou zijn.

De overwinningsspeech van Biden kreeg zo al bijna een presidentiële allure. Hij is geen volkstribuun, zoals Sanders dat wel is, maar een bedaarde man met veel bestuurservaring. Enkele maanden geleden leek het er nog op dat de poging van Donald Trump om van zijn Oekraïense collega informatie te krijgen om Biden zwart te maken, de Democraat uit de race zou slaan. Het kon natuurlijk niet dat Trump daarvoor zijn presidentiële gewicht gebruikte. Maar zou het toch ook niet aan Biden blijven kleven, dat hij als toppoliticus in Washington zijn zoon aan een goedbetaalde baan in Oekraïne hielp?

Ook toen hij eerst niet altijd een scherpe indruk maakte, bleef de Democratische Partij achter hem staan. Peilingen leren nu dat de bedaagde Biden – misschien geholpen door Covid-19 – sterk genoeg lijkt om Trump te kloppen. Het helpt daarbij dat Trump de coronacrisis eerst volkomen verkeerd inschatte. Het zakenblad The Economist beschrijft de aanpak van Donald Trump als ‘een onthutsende catalogus van mislukkingen’. Hij noemde het virus eerst een hoax, die door de Democraten was uitgevonden. Zijn huiszender Fox News zag in Covid-19 de hand van Noord-Korea. Zowel Trump als Fox is intussen bijgedraaid. De vraag is of ze nog ernstig worden genomen, op een moment dat ook in de VS steden in lockdown gaan.

Covid-19 zorgt voor menselijk leed en economisch verlies. Het virus laat ook opnieuw zien hoe wankel de dure en weinig efficiënte Amerikaanse gezondheidszorg op zijn poten staat. Dat is nu de achilleshiel van de Republikeinse Partij. De besparingen van het Witte Huis helpen daarbij niet echt. Ironisch genoeg ging ook de cel die bij de Nationale Veiligheidsdienst pandemieën opvolgt voor de bijl. De historica Anne Applebaum omschreef het land dat van zichzelf vindt dat het op technologisch vlak een voorsprong heeft op de hele wereld als een keizer zonder kleren. Als het over gezondheidszorg gaat, zijn de Democraten Biden en Sanders het niet over alles eens. Maar ze vinden wel allebei dat het anders moet.