Wie is de Russische kinderombudsvrouw die wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden?

De voorbije maanden pakte de Russische kinderrechtencommissaris Marija Lvova-Belova graag uit met hoeveel Oekraïense kinderen ze naar Rusland heeft gehaald. Sinds afgelopen vrijdag wordt ze beschuldigd van oorlogsmisdaden.

Naast het ophefmakende arrestatiebevel voor Vladimir Poetin nam het Internationaal Strafhof afgelopen vrijdag ook de relatief onbekende Marija Lvova-Belova in het vizier. Net als Poetin wordt Lvova-Belova, de Russische ombudsvrouw voor kinderrechten, beschuldigd van ‘de onwettige deportatie van kinderen vanuit de bezette gebieden van Oekraïne naar Rusland’.

De 38-jarige Lvova-Belova was tot voor de oorlog een nobele onbekende. Ze is afkomstig uit Penza, een provinciestad 600 kilometer ten zuidoosten van Moskou. Nadat ze enkele jaren gitaarles heeft gegeven aan de plaatselijke muziekschool, gaat ze aan het werk bij verschillende liefdadigheidsorganisaties. Haar carrière lijkt onlosmakelijk verbonden met die van haar stadsgenote Anna Koeznetsova. Nadat Koeznetsova in 2016 benoemd werd tot kinderrechtencommissaris, ontvangen Lvova-Belova’s initiatieven plots uitgebreide financiering. In het spoor van Koeznetsova sluit Lvova-Belova zich in 2019 aan bij Verenigd Rusland, de partij van Vladimir Poetin. In 2020 wordt ze benoemd tot senator. Wanneer Koeznetsova in 2021 verkozen wordt in de Doema, volgt Lvova-Belova haar op als kinderrechtencommissaris.

Zowel voor de Russisch-orthodoxe kerk als voor het regime heeft Lvova-Belova het ideale profiel: ze is een niet onaantrekkelijke, diepgelovige vrouw met het nodige organisatievermogen, en een groot gezin. Naast vijf biologische en vier adoptiekinderen heeft ze nog eens dertien (!) kinderen in pleegzorg. Haar echtgenoot Pavel Kogelman is een ICT’er die in 2019 priester werd in de orthodoxe kerk.

Genocide

De algehele invasie van Rusland in Oekraïne biedt Lvova-Belova ongeziene kansen. Sinds 1 maart 2022 onderhoudt ze een Telegramkanaal waar ze graag uitpakt met haar ontmoetingen met Russische toppolitici. Voor Lvova-Belova zijn het immers drukke tijden. Wanneer ze op 31 januari 2023 wordt ontvangen door president Vladimir Poetin, vertelt ze trots dat er al 1090 Oekraïense weeskinderen in Rusland zijn aangekomen. In de daaropvolgende maanden bericht ze voortdurend over nieuwe groepen die vanuit de bezette gebieden naar Rusland worden gebracht. Volgens de Oekraïense regering werden het voorbije jaar minstens 16.221 Oekraïense kinderen gedeporteerd naar Rusland.

Dat Lvova-Belova zo open communiceert over haar initiatieven, is opmerkelijk. Het gedwongen overbrengen van kinderen tussen twee strijdende partijen wordt door het Genocideverdrag van 1948 beschouwd als een daad van genocide. Lvova-Belova speelt een cruciale rol in de manier waarop het regime de ‘speciale militaire operatie’ aan het Russische publiek presenteert. Volgens haar draait het immers allemaal om ‘het redden van de kinderen in de Donbas’, die volgens de Russische staatstelevisie al acht jaar gebombardeerd worden door ‘Oekraïense fascisten’. Op haar Telegramkanaal deelt ze voortdurend beelden van lachende, ravottende kinderen uit Oekraïne die ‘gered’ worden door Russische families. Ze zingt de lof van het Russische volk, dat slechts uit medemenselijkheid deze kinderen in zich opneemt.

‘Integratie’

Die bereidwilligheid van het Russische volk bewijst volgens Lvova-Belova dat Russen en Oekraïners één volk zijn. Ze komt er openlijk voor uit dat die Oekraïense kinderen tot Russen geassimileerd horen te worden. ‘Aanvankelijk spraken ze negatief over onze president, zeiden ze allerlei gemene dingen en zongen ze het Oekraïense volkslied’, liet Lvova-Belova optekenen in september. ‘Maar ondertussen verloopt hun integratie voorspoedig.’ Bij hun laatste officiële ontmoeting, op 16 februari, dankt ze Poetin voor zijn hulp bij het versoepelen van de adoptiewetten. ‘Dankzij u weet ik nu hoe het voelt om de moeder van een kind uit de Donbas te zijn’, aldus Lvova-Belova, die in oktober zelf een vijftienjarige jongen uit Marioepol adopteerde.

In Rusland worden de arrestatiebevelen weggelachen. Rusland onderschrijft het Internationaal Strafhof niet en zal dus ook niemand uitleveren. Op de Russische staatstelevisie wordt het arrestatiebevel opgevoerd als een bewijs van de perversiteit van het Westen, dat ‘het redden van kinderen’ als een misdaad ziet. Lvova-Belova zelf toont zich naar eigen zeggen opgetogen met de beschuldigingen aan haar adres. ‘Ik ben blij dat de internationale gemeenschap ons werk ter verdediging van de kinderen waardeert’, reageerde ze afgelopen vrijdag op Telegram. ‘Het is vooral aangenaam om in hetzelfde team als Vladimir Poetin te zitten. Wij werken verder!’