Op een bijeenkomst in Amman over een militair ingrijpen in Syrië hebben westerse en Arabische staten een ‘consensus’ bereikt, die het pad effent voor beperkte raketaanvallen.
Op een bijeenkomst in Amman over een militair ingrijpen in Syrië hebben westerse en Arabische staten een “consensus” bereikt, zo hebben functionarissen gezegd. Die overeenstemming effent het pad voor beperkte raketaanvallen. Ook de VS liet weten klaar te staan om militair in te grijpen.
“Er is beslist dat, als de internationale gemeenschap gedwongen zou worden op te treden in Syrië, het meest verantwoorde en duurzame antwoord zou bestaan in gelimiteerde raketaanvallen”, zei een Jordaanse militaire functionaris die nauw tot het overleg staat maar die niet met de pers mag praten.
De legerleiders van tien landen weigerden een datum te plakken op hun interventie. Wel raakten ze het erover eens reeds “deze week” een militaire actie voor te bereiden. Maar die moet toestemming krijgen van de nationale gezagsdragers.
Deelnemers aan de spoedtop in Amman waren voorzitter Martin Dempsey van de Amerikaanse generale staf en hoge legerleiding uit Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië, Duitsland, Canada, Saoedi-Arabië, Qatar, Turkije en Jordanië.
De top besprak ook een langere campagne van luchtaanvallen om de Syrische luchtmacht op de grond te houden en het instellen van een zone met vliegverbod. Volgens diplomatieke bronnen was er lang verdeeldheid. De VS en Saoedi-Arabië neigden naar beperkte raketaanvallen terwijl Frankrijk op een grootschalige interventie aandrong.
Uiteindelijk kwam er een compromis uit de bus: een serie van raketaanvallen van op zee of vanuit de lucht. In de marge van de bijeenkomst in Amman overlegden delegaties van de VS, Frankrijk en Groot-Bittannië met leiders van het Vrije Syrische Leger en de Syrische Nationale Coalitie voor de Oppositie (SNC), zo verluidde uit SNC-bronnen.
VS: ‘Staan klaar om in te grijpen’
Ook de VS heeft bij monde van minister van Defensie Chuck Hagel laten verstaan elk moment te kunnen gaan ingrijpen. ‘We hebben alles klaargezet opdat we kunnen actie ondernemen als president Barack Obama daartoe besluit.’
Volgens Hagel heeft zijn land een reeks opties. Maar er komt geen actie vooraleer er meer feiten zijn verzameld omtrent de veronderstelde aanval met scheikundige wapens vorige week nabij Damascus.
Cameron roept parlement samen
De Britse premier David Cameron heeft aangekondigd dat hij het parlement zal bijeenroepen om over Syrië te stemmen. “De voorzitter van het Lagerhuis heeft mijn verzoek goedgekeurd om het parlement terug te roepen. Er zal een duidelijke motie zijn van de regering en een stemming over het antwoord van het Verenigd Koninkrijk omtrent aanvallen met scheikundige wapens” in Syrië, aldus de Conservatieve regeringsleider.
Het Britse parlement is nu nog in zomerreces maar komt dus in spoedzitting bijeen om te praten over een mogelijke militaire actie tegen het regime van president Bashar al-Assad in Syrië. Normaal duurt het zomerreces tot maandag. Afgevaardigden van alle partijen hadden een deelname aan het debat verlangd.
‘Misdaad tegen mensheid mag niet onbestraft blijven’
“Een misdaad tegen de mensheid mag niet onbestraft blijven”, zo heeft de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoglu gezegd in een reactie op een mogelijk gebruik van chemische wapens op 21 augustus in Syrië. “Wat er is gebeurd is een misdaad tegen de mensheid, die misdaad kan niet onbestraft blijven”, zei de bewindsman tegenover de Turkse krant Milliyet.
Hij voegde eraan toe dat zijn land bereid is deel te nemen aan een internationale coalitie tegen Syrië, ook zonder consensus binnen de VN. Voor Davutolgu bestaat er geen enkele twijfel over dat de veronderstelde scheikundige aanval het werk is van het Syrische regime, zelfs al ontkent dit regime dit categoriek. De minister riep de Veiligheidsraad van de VN op tot eendrachtigheid bij het nemen van een beslissing omtrent het bewind in Syrië. Davutoglu gaat dinsdagavond naar Saoedi-Arabië om daar met Saoedische ambtenaren te praten over de Syrische crisis.
Duitsland wil deelnemen aan operatie onder VN-vlag
Duitsland zou deelnemen aan een door de VN geleide actie tegen Syrië indien de beschuldigingen van een chemische aanval vorige week bevestiging krijgen, zo heeft minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle dinsdag gezegd. “Indien de aanval wordt bevestigd moet de wereldgemeenschap optreden”, zei de bewindsman. “Ons standpunt sluit nauw aan bij dat van onze bondgenoten, maar bovenal de Verenigde Naties”. De bewindsman liet open welke rol zijn land zou spelen in een actie tegen het Syrische regime.
Italië ook niet zonder VN mee
Italië zal zonder een mandaat van de VN niet deelnemen aan een mogelijke militaire interventie in Syrië, zo heeft minister van Buitenlandse Zaken Emma Bonino gezegd in de commissie Buitenlandse Zaken van het Italiaanse parlement.
Volgens de bewindsvrouwe zal de NAVO zich donderdag over Syrië beraden. Een door VN-inspecteurs onderzochte inzet van gifgas houdt een oorlogsmisdaad in, zei Bonino ook. Ze waarschuwde voor een overhaaste interventie. Een mogelijk alternatief is de Syrische president Bashar al-Aassad voor het Internationaal Strafhof in Den Haag te dagen.
Denemarken wil wel zonder VN meedoen
Denemarken heeft dan weer laten weten bereid te zijn “alternatieve antwoorden” te steunen als de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties er niet in slaagt op te treden tegen Syrië in verband met het mogelijk gebruik van scheikundige wapens.
“Wij horen van onze nauwste bondgenoten dat er geen twijfel over is dat chemische wapens in Syrië zijn ontplooid en dat Assad scheikundige wapens tegen zijn eigen volk heeft gebruikt”, zei premier Helle Thorning-Schmidt tegen TV2 News. “Dit zet maximale druk op de VN-Veiligheidsraad en ik moet zeggen dat, als de Veiligheidsraad van de VN niet antwoordt, wij gedwongen zullen zijn alternatieve antwoorden te overwegen”. Niettemin zal Kopenhagen “zorgvuldig luisteren” naar de inschatting van de VeiligheidsRaad, beloofde ze.
Iran: ‘Militair ingrijpen in Syrië zal Midden-Oosten in chaos storten’
Een eventuele militaire interventie in Syrië zal volgens Iran chaos veroorzaken in het hele Midden-Oosten. “Het Midden-Oosten is complex genoeg en kan bijkomende spanningen missen”, aldus de woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Ook Moskou waarschuwde voor de gevolgen van een interventie. Een Griekse krant weet dan weer dat de VS twee basissen, in het zuiden van Griekenland en op Kreta, willen gebruiken voor de mogelijke interventie. “Een militaire interventie van het Westen in Syrië zal uiteindelijk enkel een oncontroleerbare chaos in de hele regio veroorzaken”, aldus de woordvoerder dinsdag.
Voor Teheran moet het Westen zich verder inzetten voor een diplomatieke oplossing van de crisis en mag het de ernstige gevolgen van de militaire optie “ook buiten Syrië” niet onderschatten. Teheran kondigde aan met de internationale gemeenschap voor een vreedzame oplossing samen te werken.
Moskou roept VS op tot ‘voorzichtigheid’
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov waarschuwde eveneens voor de gevolgen van een militaire interventie voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
Hij riep de Verenigde Staten en de internationale gemeenschap op tot “voorzichtigheid” en respect voor het internationaal recht. Hij stelt dat de VS “gefabriceerde en ongefundeerde voorwendsels scheppen voor een militaire interventie in de regio”.
De Griekse regimekrant Kathimerini stelt dat de Verenigde Staten het gebruik van twee steunpunten, in het zuiden van Griekenland en op Kreta, heeft aangevraagd. De krant beroept zich daarvoor op bronnen binnen de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken. Het zou gaan om een basis op westelijk Kreta en de luchthaven Kalamata op het schiereiland Peloponnesos. Volgens een bron binnen Defensie zou een verhoogde activiteit van militaire vliegtuigen in het Griekse luchtruim zijn vastgesteld.
Jordanië zal geen lanceerplatform zijn’
Een hoge Jordaanse regeringsambtenaar heeft gezegd dat zijn land “geen lanceerplatform” zal zijn bij een mogelijke interventie bij zijn buurland. De ambtenaar wou niet ingaan op de bijeenkomst in Amman van de militaire leiders uit het Westen en het Midden-Oosten. Wel zei hij dat de bijeenkomst al maanden op voorhand was gepland. Er waren ook al vergaderingen in Londen en Doha.
Op gezag van een Jordaanse legerwoordvoerder meldde het Jordaanse persbureau Petra dat de top een initiatief was van de Jordaanse legerleider Meshal Mohammed al-Zaban en generaal Lloyd Austin, hoofd van het Centcom dat aan het bevel staat van Amerikaanse troepen in twintig landen in het Midden-Oosten en Azië.