Dinsdag vertrekken de laatste Amerikaanse militairen uit Afghanistan. Evacuaties van burgers zijn al gestopt. Europese landen, waaronder België, hebben nog burgers ter plaatste die weg willen.
Dinsdag moeten de laatste Amerikaanse militairen Afghanistan hebben verlaten. President Joe Biden houdt vast aan zijn deadline van 31 augustus die de twintigjarige oorlog in het land moet beëindigen.
In Kaboel is de laatste fase van het vertrek ingegaan. Het Amerikaanse leger is gestopt met burgers te evacueren uit het vliegveld van Kaboel, de laatste militaire post in Afghanistan. Het Verenigd Koninkrijk, de NAVO-bondgenoot die na de VS de meeste troepen naar Afghanistan stuurde, haalde zondag zijn laatste soldaten weg. Andere Europese landen, waaronder België, waren eerder vertrokken.
Toch wachten nog steeds 250 Amerikanen op evacuatie, zei het ministerie van Buitenlandse Zaken zondag. Afghanen die nog op redding hopen, kregen zaterdagavond het bericht dat de luchtbrug inmiddels gesloten is. ‘Het spijt ons u te moeten informeren dat de internationale militaire evacuaties vanuit de luchthaven van Kaboel beëindigd zijn’, klonk het in een boodschap waarover The New York Times bericht. De Amerikanen, die de luchthaven controleren, hebben geen vluchten van andere landen meer voorzien.
Ook de Belgische overheid heeft nog 55 vragen om evacuatie open staan, berichtte De Standaard zaterdag. Maar de mogelijkheden om ze te evacueren zouden uiterst beperkt zijn geworden. De Europese landen beëindigden donderdag en vrijdag al hun evacuatieoperaties. Nederland en België hebben militairen in buurland Pakistan en spreken over samenwerking, vernam De Standaard, maar van militaire extracties zou geen sprake zijn. België is in constant overleg met andere Europese landen die nog burgers ter plaatse hebben.
Akkoord met taliban
Westerse leiders erkennen dat de chaotische terugtrekking landgenoten en Afghaanse bondgenoten achterlaat. De Britse premier Boris Johnson belooft ‘hemel en aarde’ te bewegen om mensen uit het land weg te krijgen na de Amerikaanse deadline van 31 augustus.
Tegen The Guardian zeggen verschillende Britten dat ze op evacuatie blijven wachten aan het vliegveld ondanks de terreurdreiging. Bij een bomaanslag aan het vliegveld kwamen donderdag meer dan 100 Afghanen en 13 Amerikaanse soldaten om. De aanslag werd opgeëist door een lokale afdeling van terreurgroep IS.
De taliban beloven dat buitenlanders uit zo’n 100 landen en Afghanen met uitreispapieren voor die landen Afghanistan zullen mogen verlaten op commerciële vluchten zodra de buitenlandse troepen zijn vertrokken. Belgisch minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) tweette zondag dat het akkoord ook van toepassing is op Belgen en Afghanen die naar België mogen komen. In een verklaring die de landen publiceerden, luidt het dat iedereen die wil vertrekken niet gehinderd zou moeten worden door de taliban.
Sinds 14 augustus, wanneer de taliban Kaboel binnendrongen, zijn meer dan 117.000 mensen, veelal Afghanen, uit het land geëvacueerd. Ze werden in heel de wereld opgevangen, onder meer in België.
Luchtaanval
De laatste dagen in Afghanistan werden uiteindelijk de meest gespannen voor de VS en hun bondgenoten. Sinds de bomaanslag aan de luchthaven van Kaboel zijn de VS in hoogste staat van paraatheid. Met een luchtaanval op een bomauto in Kaboel op zondag verijdelden de Amerikanen naar eigen zeggen een aanslag door de Afghaanse tak van IS. Strijders zouden op weg naar de luchthaven geweest zijn voor een nieuwe zelfmoordactie. Bij de droneaanval kwamen volgens onbevestigde berichten verschillende burgers om, onder wie ook kinderen.
De voorbije weken en maanden maakten de taliban indruk met hun bliksemoffensief maar de radicaal-islamistische strijders worstelen nu om een bestuur overeind te krijgen. Volgens experts hebben ze niet voldoende personeel om het hele land te controleren. Nu al ontstaan grote voedseltekorten.
De Wereldgezondheidsorganisatie vreest een ongekend ernstige gezondheidscrisis omdat de voorraad medische hulpgoederen binnen enkele dagen zou opraken. De Franse president Emmanuel Macron wil in Kaboel een veilige zone onder vlag van de Verenigde Naties zien. Die zou humanitaire operaties in het land moeten mogelijk maken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
