Wereldleiders loven ex-president Jimmy Carter – Witte Huis kondigt dag van nationale rouw aan
Vanuit de hele wereld lopen de reacties binnen op het overlijden van de Amerikaanse ex-president Jimmy Carter.
In de Verenigde Staten zal op 9 januari een dag van nationale rouw gehouden worden naar aanleiding van het overlijden van de 39e Amerikaanse president Jimmy Carter zondag. Dat heeft het Witte Huis zondag aangekondigd.
“Ik roep het Amerikaanse volk op om die dag samen te komen in hun respectieve gebedshuizen om de nagedachtenis van president James Earl Carter J. te eren. Ik nodig iedereen ter wereld die ons verdriet deelt, om zich bij ons te voegen in deze plechtige herdenking”, zegt aftredend president Joe Biden in de mededeling.
Biden: “Amerika en de wereld verliezen een uitzonderlijke leider, staatsman en filantroop”
“Vandaag hebben Amerika en de wereld een uitzonderlijke leider, staatsman en filantroop verloren.” Dat zeggen de Amerikaanse president Joe Biden en First Lady Jill Biden zondag, nadat Jimmy Carter, de 39e en langstlevende Amerikaanse president, op honderdjarige leeftijd overleden is. Er komt een officiële staatsbegrafenis in Washington D.C., kondigt president Biden aan.
“Zes decennia hadden we de eer om Jimmy Carter een goede vriend te mogen noemen. Maar wat uitzonderlijk is aan Jimmy Carter is dat miljoenen mensen in Amerika en de wereld die hem nooit ontmoet hebben, hem ook als dierbare vriend beschouwden”, zegt president Biden.
“Met zijn medeleven en morele helderheid werkte hij om ziektes uit te roeien, vrede te smeden, burger- en mensenrechten te bevorderen, vrije en eerlijke verkiezingen te promoten, daklozen te huisvesten en altijd op te komen voor de zwaksten onder ons. Hij redde, hielp en veranderde levens van mensen over de hele wereld”, vervolgt hij. “Hij was een man met een groots karakter vol moed, hoop en optimisme.” Hij bedankt de familie Carter, maar richt zich ook tot jonge Amerikanen.
“Aan alle jonge mensen in deze natie en aan iedereen die op zoek is naar wat het betekent om een doelgericht en betekenisvol leven – het goede leven – te leiden: bestudeer Jimmy Carter, een man van principe, geloof en nederigheid. Hij liet zien dat we een grootse natie zijn, omdat we goede mensen zijn: fatsoenlijk en eervol, moedig en medelevend, nederig en sterk.”
Trump: “Hij deed alles wat hij kon om het leven van Amerikanen te verbeteren”
“Hij deed alles wat hij kon om de levens van Amerikanen te verbeteren. Daarvoor zijn we hem dankbaarheid verschuldigd”, zo reageert Donald Trump op het overleden van de Amerikaanse oud-president Jimmy Carter. De Democraat stierf zondag op honderdjarige leeftijd.
“Degenen onder ons die het geluk hebben gehad om als president te dienen, begrijpen dat dit een zeer exclusieve club is”, zegt de toekomstige president in een reactie op zijn socialemedianetwerk Truth Social. Trump noemde het verder nog een “enorme verantwoordelijkheid” om de “Grootste Natie in de wereld” te leiden.
Carter werd in 1977 de 39e president van de Verenigde Staten. Hij diende slechts één legislatuur als president en werd in 1981 geklopt door de Republikein Ronald Reagan. Carter ontpopte zich nadien echter tot een onvermoeibaar verdediger van de mensenrechten, een levenswerk dat hem in 2002 de Nobelprijs voor de Vrede opleverde.
Europese leiders loven “onvermoeibare” Carter
Europese leiders hebben zondagavond gereageerd op het overlijden van de Amerikaanse oud-president Jimmy Carter. Het woord “onvermoeibaar” valt vaak in de lofredes van de honderdjarige Democraat.
“Gedurende zijn hele leven is Carter een standvastige pleitbezorger geweest van de rechten van de meest kwetsbare personen”, zo zegt de Franse president Emmanuel Macron. “Hij streefde onvermoeibaar naar vrede.”
Ook de Nederlandse premier Dick Schoof komt met een soortgelijke boodschap en eert Carter als een onvermoeibare maar aimabele strijder voor vrede en mensenrechten. “In zijn lange leven en carrière zette president Jimmy Carter zich onvermoeibaar in voor vrede en mensenrechten wereldwijd”, aldus de premier op X, het voormalige Twitter. “Vriendelijk en vasthoudend, zo zal hij voortleven in de herinnering van velen.”
De Britse premier Keir Starmer verwijst in een reactie op X naar “zijn bijzondere inzet voor sociale rechtvaardigheid en mensenrechten, in binnen- en buitenland”.
Ook zijn engagement na zijn presidentschap als verkiezingswaarnemer wereldwijd of voor de ngo Habitat for Humanity illustreert zijn dienstbaarheid, klinkt het. “President Jimmy Carter stelde mensenrechten, menselijke waardigheid en vrede centraal in zijn politieke leven”, zegt de Portugees Antonio Costa, de nieuwe voorzitter van de Europese Raad. “Zijn nalatenschap is een bron van inspiratie.”
“Hij was een leider in de tijd dat Oekraïne nog niet onafhankelijk was, maar zijn hart stond stevig aan onze zijde bij onze voortdurende strijd voor vrijheid”, schrijft de Oekraïense president Volodimir Zelenski op X. “We appreciëren zijn standvastige toewijding aan het christelijke geloof en democratische waarden, evenals zijn niet-aflatende steun voor Oekraïne in de aanwezigheid van Ruslands niet uitgelokte agressie.”
Presidenten van Egypte, Panama en Cuba loven Carter voor rol bij onderhandelingen
De Egyptische president Abdel Fattah al-Sisi prijst Jimmy Carter voor zijn “belangrijke rol” bij het vrede tussen Egypte en Israël, die tot stand kwam door de zogenaamde Camp David-akkoorden. De Panamese president José Raúl Mulino looft hem op zijn beurt voor de overdracht van het kanaal aan zijn land. Volgens de Cubaanse president Miguel Diaz-Canel zullen de Cubanen hem met “dankbaarheid” herinneren. Jimmy Carter, de 39e president van de Verenigde Staten, is zondag op honderdjarige leeftijd overleden.
“Zijn belangrijke rol bij de verwezenlijking van het vredesakkoord tussen Egypte en Israël zal in de annalen van de geschiedenis gegrift blijven en zijn humanitaire oeuvre belichaamt een verhoogd principe van liefde, vrede en broederschap”, schrijft president al-Sisi op X, het voormalige Twitter.
De Panamese president benadrukte op zijn beurt op hetzelfde medium dat Carters “tijd in het Witte Huis complexe momenten markeerde, die cruciaal waren voor Panama om de Torrijos-Carter-akkoorden in 1977 te onderhandelen en af te sluiten, waarmee de overdacht van het kanaal aan Panama en de volledige soevereiniteit van ons land werd bereikt”.
“Ons volk zal zich met dankbaarheid zijn inspanningen voor de verbetering van de betrekkingen, zijn bezoeken aan Cuba en zijn verklaring voor de vrijheid van de Vijf herinneren”, schrijft president Diaz-Canel op X. Met ‘de Vijf’ verwijst hij naar de Cubaanse agenten die in 1998 voor spionage zijn gearresteerd en veroordeeld in de VS.
Jimmy Carter was van 1977 tot 1981 de 39e president van de VS. Hij boekte vooral succes met zijn buitenlands beleid. Zo maakte hij met Panama de afspraak dat het land in 2000 zelf de zeggenschap zou krijgen over het kanaal, dat de Verenigde Staten toen beheerden. Hij ondertekende met de Sovjet-Unie ook het SALT II-wapenverdrag, dat had moeten leiden tot een afbouw van het kernarsenaal.
Het hoogtepunt van dat beleid waren de Camp David-akkoorden, waarin hij de Israëlische premier Menachem Begin en de Egyptische president Anwar Sadat tot een historische vrede wist te bewegen.
Niemand begreep waarom Carter hiervoor in 1978 de Nobelprijs voor de vrede niet ontving. Begin en Sadat deelden dat jaar de prijs, hoewel Carter eigenlijk de architect van het akkoord was. Uiteindelijk viel die eer hem in 2002 toch te beurt voor zijn veelvuldige bemiddelingsactiviteiten in verschillende conflicten en zijn ngo, het Carter Center.