Wereld reageert op overlijden Queen: ‘Grootse droefheid’

Wereldleiders en andere vooraanstaande figuren hebben gereageerd op het overlijden van de Britse koningin Elizabeth II. Een overzicht.

‘De dood van mijn geliefde moeder, hare majesteit de koningin, is een moment van grootste droefheid voor mij en alle leden van mijn familie.’ Dat laat kroonprins Charles, die nu koning wordt, donderdagavond weten in een mededeling.

‘We rouwen diep voor het heengaan van een gekoesterde vorst en erg geliefde moeder. Ik weet dat het verlies zwaar gevoeld zal worden in het land en de Commonwealth, en bij ontelbare mensen in de wereld’, aldus de koning. ‘In deze periode van rouw en verandering zullen mijn familie en ikzelf getroost en gesteund worden door het besef van het respect en de diepe affectie die de koningin zo breed genoot.’

‘Ze leek zo tijdloos en zo prachtig dat ik vrees dat we begonnen te geloven, als kinderen, dat ze gewoon zou blijven doorgaan’, meldt ex-premier Boris Johnson. Hij noemt haar heengaan ‘de verdrietigste dag van ons land’. Johnson zegt dat ‘golf na golf van verdriet over de wereld spoelt’ en voegt eraan toe: ‘Pas als we worden geconfronteerd met de werkelijkheid van het verlies, begrijpen we pas echt wat we hebben verloren. Nu beseffen we pas hoeveel ze voor ons betekende, hoeveel ze voor ons deed, hoeveel ze van ons hield.’  Volgens de oud-premier nemen miljoenen mensen een moment pauze om te denken ‘aan koningin Elizabeth, aan het heldere, schitterende licht dat nu is gedoofd’.

In het Witte Huis, de ambtswoning van de Amerikaanse president Joe Biden, zijn de gedachten bij de familie van de donderdag overleden Britse koningin Elizabeth II en het Britse volk. Dat heeft de Witte Huis-woordvoerster gezegd tijdens een persbriefing. Ook vanuit andere wereldsteden wordt met droefenis gereageerd op de vrouw die zeventig jaar op de Britse toon zat.

De Franse president Emmanuel Macron noemt haar op Twitter ‘een vriendin van Frankrijk’, die ‘de continuïteit en eenheid van de Britse natie belichaamde, gedurende meer dan 70 jaar’. Ze was ‘een koningin in hart en nieren die haar stempel heeft gedrukt op haar land en haar eeuw.’

Vanuit Canada, dat deel uitmaakt van het Gemenebest, zegt premier Justin Trudeau dat de Britse koningin ‘een constante aanwezigheid was in de levens van de Canadezen – en haar toewijding aan de Canadezen zal voor altijd een belangrijk deel van de geschiedenis van ons land blijven. Ze zullen zich de wijsheid, het mededogen en de warmte van Hare Majesteit altijd blijven herinneren en koesteren’.

Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, wijst erop dat de Britse koningin ‘nooit heeft nagelaten ons met haar dienstbaarheid en inzet het belang van duurzame waarden in een moderne wereld te tonen’. Hij merkt ook haar bijnaam op, Elizabeth de Standvastige.

Vanuit Den Haag laat de Nederlandse koninklijke familie weten dat ze ‘met diep respect en grote affectie Koningin Elizabeth II gedenken’. Ook daar wordt gewezen op haar standvastigheid, en haar wijsheid. ‘Intens dankbaar zijn wij voor de hechte vriendschap waaraan Koningin Elizabeth zo’n onvergetelijke bijdrage heeft geleverd.’ 

De Nederlandse premier Mark Rutte noemt Elizabeth een baken van rust en stabiliteit, voor haar land en de wereld. De baken van rust en stabiliteit was er altijd, ‘hoe hoog de golven van de geschiedenis soms ook waren’, schrijft Rutte in een verklaring. Namens de Nederlandse regering heeft hij al ‘diepe gevoelens van medeleven’ overgebracht aan Liz Truss, die dinsdag de Britse premier werd.

Antonio Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, prijst in een persbericht ‘de gratie, waardigheid en toewijding’ van Elizabeth.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski betuigt, in naam van zijn landgenoten, ‘de koninklijke familie, het gehele Verenigd Koninkrijk en het Gemenebest zijn oprechte deelneming met dit onherstelbare verlies.’

Paus Franciscus zegt in een eerste reactie ‘diepbedroefd’ te zijn over het overlijden van de Britse koningin Elizabeth II. In een telegram aan koning Charles bracht Franciscus hulde aan ‘de onverdroten dienstbaarheid van de koningin aan het welzijn van Groot-Brittannië en het Gemenebest’.

Franciscus ontmoette de Britse koningin in april 2014 in het Vaticaan. Ze overhandigde hem toen een mand met specialiteiten uit het Verenigd Koninkrijk, zoals whisky uit Balmoral, aldus Sky News. Tijdens haar zeventig jaar op de Britse troon ontmoette Elizabeth vijf pausen.

‘Baken van stabiliteit en waardigheid’

‘België betoont de Britse koninklijke familie zijn medeleven. Moge koningin Elizabeth II in vrede rusten. Gedurende meer dan zeventig jaar was ze een baken van stabiliteit en waardigheid voor het Britse volk.’ Dat zegt eerste minister Alexander De Croo in een reactie op het overlijden van de Britse koningin.

Ook andere Belgische ministers hebben intussen gereageerd op het trieste nieuws uit Schotland. ‘Je kan voor of tegen de monarchie zijn. Maar je kan niet ontkennen dat we afscheid nemen van een icoon uit een ander tijdperk tot op vandaag’, stelt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden. ‘Iemand die wereldwijd mee de loop van de geschiedenis heeft bepaald.’

‘Dit is het einde van een tijdperk. Niet enkel voor het Gemenebest, maar voor de wereld’, zegt minister van Financiën Vincent Van Peteghem. ‘Mijn diepste respect en sympathie gaan uit naar de Britse koninklijke familie en haar volk.’

‘1926-2022. Een verbazingwekkend voorbeeld van staatsvrouwschap’, zegt Groen-vicepremier Petra De Sutter.

‘Ik ben diepbedroefd te horen dat koningin Elizabeth is overleden’, stelt minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib. ‘De Belgen bewonderden haar voor haar ongelofelijke dienstbaarheid en haar toewijding aan haar land.’

‘Het is altijd makkelijk geweest om te haten en te verwoesten. Opbouwen en liefhebben is een stuk moeilijker’, zegt Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits op haar beurt. ‘De koningin der koninginnen Queen Elizabeth is niet meer.’

Ook Waals minister-president Elio Di Rupo maakt zijn medeleven over aan het Britse volk. ‘Ik ben geëmotioneerd door het overlijden van koningin Elizabeth II’, zegt hij. ‘Gedurende haar zeventig jaar op de troon, heeft ze haar land met waardigheid gediend.’

Nog uit ons land reageerden koning Filip en koningin Mathilde op het overlijden. ‘Wij zijn diep verslagen door het nieuws over het overlijden van Hare Majesteit Koningin Elizabeth II. Ze was een buitengewone persoonlijkheid. We bewaren voor altijd dierbare herinneringen aan deze grote Dame die tijdens haar hele koningschap blijk gaf van waardigheid, moed en toewijding.’

‘Elke van onze ontmoetingen staat voor altijd in ons geheugen gegrift. Het Verenigd Koninkrijk verliest een bijzondere Vorstin die een diepe stempel heeft gedrukt op de geschiedenis. We willen onze oprechte deelneming betuigen aan de Koninklijke Familie en aan het Britse volk. Rust in vrede, Majesteit, aan de zijde van uw geliefde echtgenoot.’

Amerikaanse presidenten loven Queen Elizabeth II

Huidig Amerikaans president Joe Biden prijst de donderdagnamiddag overleden Britse koningin Elizabeth II als ‘een staatsvrouw van onvergelijkbare waardigheid en standvastigheid’. Ze was ‘meer dan een monarch, ze belichaamde een tijdperk’. Samen met Biden betuigden ook al verschillende van zijn voorgangers eer aan Elizabeth.

De Britse koningin heeft ‘de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten ‘speciaal’ gemaakt’, schrijft Biden nog, die zich verheugt op de ‘voortzetting van een hechte vriendschapsband met de Koning en zijn gemalin’. Bidens voorganger Donald Trump heeft lof voor Elizabeths ‘buitengewone nalatenschap van vrede en welvaart’.

‘Melania en ik zullen onze tijd samen met de Queen altijd koesteren, en haar genereuze vriendschap, grote wijsheid en prachtig gevoel voor humor nooit vergeten. Wat een prachtige en mooie dame was ze – niemand was zoals haar!’

Ook Barack Obama denkt terug aan de ontmoetingen die hij en zijn vrouw Michelle met Elizabeth hadden. ‘Elke keer weer werden we getroffen door haar warmte, de manier waarop ze mensen op hun gemak stelde, en hoe ze haar aanzienlijke humor en charme bracht op momenten van grote pracht en praal’, blikt Obama terug. ‘We zijn bewust van haar nalatenschap van onvermoeibare en waardige dienstverlening aan de bevolking.’

George W. Bush zegt vereerd te zijn om Elizabeth gekend te hebben. ‘Ze was een vrouw met een groot intellect, charme en humor. Tijd doorbrengen in Buckingham Palace en thee drinken met hare majesteit – en haar corgi’s – is een van onze dierbaarste herinneringen aan het presidentschap.’

Bush junior kijkt niet alleen terug op zijn persoonlijke herinneringen met Elizabeth, maar wijst er ook op hoe ‘onze wereld baat had bij haar vastberadenheid”, en hoe ze haar land bekwaam ‘door donkere periodes leidde met haar vertrouwen in haar volk en haar visie voor een betere toekomst’.

Bill Clinton, tot slot, zegt zich bij de mensen in het Verenigd Koninkrijk, het Gemenebest en de hele wereld aan te sluiten om Elizabeth ’te danken voor haar buitengewone leven’. Ze heeft haar land ‘door grote veranderingen geleid met niet aflatende gratie, waardigheid en oprechte bezorgdheid voor het welzijn van alle mensen. Of het nu zonneschijn of storm is, zij is een bron van stabiliteit, sereniteit en kracht geweest.’