‘Wat moeten we met die brexit? Britse politici weten het niet meer’

‘Zowel de Britse regering als de oppositie worstelen met de brexitkwestie’, schrijft Harry De Paepe. Hij blikt vooruit naar het congres van de Conservatieve partij van premier May in oktober.

De definitieve brexit verdient uitstel tot 2021. Dat is zowat de kernboodschap van de speech die premier Theresa May op vrijdag 22 september hield in Firenze. Haar toespraak had het over een ‘renaissance’ voor de Europese relaties.

Wellicht bedoelde ze vooral een wedergeboorte van het vertrouwen in haar leiderschap. Buitenlandminister Boris Johnson had immers nog voor haar woorden enkele waarschuwingsschoten afgevuurd. Zijn premier moest er niet aan denken de brexit uit te stellen, noch mag ze de Britten zwaar laten betalen voor de scheidingsprocedure. Johnson werd meteen terechtgewezen door verschillende leden van het kabinet. Amber Rudd, de minister van Binnenlandse Zaken, merkte fijntjes op dat May aan het stuur zit en niet hij.

Wantrouwen in de regering

Kort na de toespraak bevestigden alle toppers in de regering hun vertrouwen in de premier. Ze hadden ook zó hun uiterste best gedaan om overtuigend ja te zitten knikken tijdens de speech. De regering moest weer eendracht uitstralen. Dat feestje duurde echter niet lang.

Vrijdagavond keurde backbencher Jacob Rees-Mogg de boodschap af. Hij wordt almaar prominenter in de partij van de Tory’s. ‘Nog twee jaar langer leven onder de bevoegdheid van de Europese gerechtshof? Neen, dankjewel!’, luidde zowat zijn repliek. Boris Johnson komt intussen aandraven dat tijdens die twee jaar extra de EU-wetten niet van toepassing kunnen zijn op het VK. Tot zover die eendracht.

Labour mijdt brexit

Niet alleen de regering worstelt met de brexitkwestie. De socialistische oppositiepartij, Labour, heeft sinds begin september eindelijk een officiële lijn: we willen zoveel mogelijk deel blijven uitmaken van de economie van de EU. Nochtans vertelde de partijvoorzitter in de kiescampagne in het voorbije voorjaar dat de brexit net het omgekeerde betekent.

In de weekendeditie van The Observer ondertekenden 40 socialistische parlementsleden een open brief. Ze vragen aan hun partijtop om een meer EU-gezinde koers te varen. Voorzitter Jeremy Corbyn antwoordde dat hij hun brief zal lezen. De man is een euroscepticus. Zijn plannen voor bijvoorbeeld een nationalisering van de spoorwegen zouden door de EU-wetgeving gedwarsboomd worden. Hij ziet in de EU een neoliberale vijand.

Uiteindelijk komt het brexitthema niet op de officiële debatagenda van het partijcongres van Labour. Dat congres ging op 24 september van start. De partij heeft helemaal geen behoefte om beelden te verspreiden van ruziënde politici. Labour heeft immers de wind in de zeilen. Zo’n 11 000 mensen trekken naar de kuststad Brighton voor de bijeenkomst. Het is meteen het grootste politieke treffen van het land.

Wie volgt Theresa May op?

Laat het ruzie maken maar over aan de Conservatives. Die komen vanaf 1 oktober samen voor hun congres in Manchester. Na de verkiezingen van mei werd gezegd dat Theresa May die conferentie niet zou halen. Ze is er nog.

Nu wordt hardop gefluisterd dat ze de conferentie politiek niet overleeft. Kranten berichtten reeds dat partijtoppers in mei al complotten smeedden om May uit haar ambtswoning te wippen. Men zocht en zoekt volop naar een vervanger.

Boris Johnson hoopt het nog steeds, maar is te controversieel. Hij reed in het verleden tegen te veel politieke karren. Brexitminister David Davis ambieert eveneens het premierschap. Volgens de Britse pers speelt hij het subtieler dan Johnson. Davis doet ook zijn best om Boris Johnson te besmeuren. Uiteraard, achter de schermen.

Jacob Rees-Mogg en Amber Rudd lopen zich ook warm. Rees-Mogg krijgt in Manchester opvallend veel spreektijd en is populair bij de partijachterban. Amber Rudd zou de favoriet zijn van verschillende hoge partijfiguren. Ze komt uit de stal van May.

Ook de leider van de Schotse tak, Ruth Davidson, is een hoofdrol toebedeeld op de conferentie. In tegenstelling tot Rees-Mogg juicht zij de brexit allerminst toe. Davidson ligt goed in de markt bij de kiezers.

De verdeelde Tory’s dromen van een electorale renaissance. Ze zijn vooral bang voor de rode vloedgolf die Jeremy Corbyn dreigt teweeg te brengen. Een nieuwe leider moet dat tij keren. De conferentie in Manchester wordt belangrijk voor de partij…en het land.

Harry De Paepe schreef, samen met VRT-journalist Flip Feyten, het boek ‘Stiff Upper Lips – Waarom de Engelsen zo Engels zijn’, uitgegeven bij Uitgeverij Vrijdag. Vanaf 1 oktober start op Klara een bijhorende radioreeks.