‘Wat bezielt de impopulaire Joe Biden toch?’

De wereld draait door, maar Amerika staat stil. In politiek opzicht althans. Want sinds de presidentsverkiezingen van november 2020 is er niet zo heel veel veranderd, schrijft Robbert de Witt. Het dreigt, tot frustratie van miljoenen Amerikanen, volgend jaar opnieuw een showdown te worden tussen Joe Biden en Donald Trump.

In 2020 ging het vaak over de hoge leeftijd van in het bijzonder Biden. Hij was immers al 76! Mocht Biden komen te overlijden, dan zou zijn nummer twee, de beoogde ­vicepresident, hem opvolgen. Ongeveer één op de drie vicepresidenten werd uiteindelijk zelf president, omdat ze zelf een gooi deden naar het hoogste ambt – zoals ­Biden deed. Maar ook omdat hun president in functie zijn laatste adem uitblies. Met andere woorden: wie op Biden stemde, kon uiteindelijk weleens Kamala Harris krijgen.

Ruim drie jaar later zitten de Amerikanen in hetzelfde schuitje. Met als voornaamste verschil dat Biden inmiddels 80 jaar oud is (en Trump 76).

Trump eet het liefst elke dag biefstuk met ketchup en schijnt in goede conditie te zijn. Hij is mentaal ook scherp genoeg om een uitputtende campagne aan te kunnen – dat blijkt wel uit zijn giftige aanvallen op de aanklagers, rechters en anderen die hem veroordeeld willen zien.

Maar Biden? Die maakt bepaald geen sterke indruk, fysiek noch verbaal. Soms wankelt hij over het podium, op weg naar het houvast van een katheder. Zijn versprekingen waren ook voor zijn presidentschap al befaamd, en beter is het er niet op geworden. Persconferenties geeft hij weinig, en als hij het wel doet, krijgen verslaggevers zelden de kans om vragen te stellen. Wel zo veilig voor Biden.

Volgens een opiniepeiling van tv-zender NBC van eind april, vindt 70 procent van de Amerikanen dat Joe Biden zich niet nog eens verkiesbaar moet stellen. Wellicht nog pijnlijker voor de president is dat zijn eigen partij hem ook niet meer blieft: 51 procent van de Democraten meent dat Biden het bij slechts één termijn moet laten.

(Lees verder hieronder.)

Dat heeft niet alleen te maken met zijn hoge leeftijd. Ongeveer even zwaar telt Bidens economische beleid. Vooral de hoge inflatie wordt hem verweten. In Europa is de inflatie ook hoog, maar worden de hoge prijzen gezien als een jammerlijk gevolg van de oorlog in Oekraïne, die leidde tot torenhoge energieprijzen.

Maar de Verenigde Staten hadden daar amper last van, omdat ze zo veel olie en gas hebben dat ze die zelfs exporteren. In Amerika is de inflatie de schuld van Biden, vinden velen. Want de president gaf heel veel geld uit om na de coronapandemie de economie weer op gang te krijgen.

Wat Biden bezielt om zich toch weer kandidaat te stellen terwijl zo’n ruime meerderheid van de kiezers hem helemaal niet pruimt, bleek tijdens zijn aankondiging op 25 april. In een filmpje van drie minuten sprak de president nauwelijks over zijn prestaties in het Witte Huis, maar veel meer over de strijd om de ziel van Amerika, die volgens hem nog niet gestreden is. ­Biden zei met zoveel woorden dat hij een tweede termijn wil om het land te behoeden voor ‘Republikeins extremisme’. Voor het gevaar Donald Trump dus.

Precies om die reden hopen Biden en zijn partijgenoten dat Trump de tegenkandidaat wordt. Vergeet alle ­publiek uitgesproken morele verontwaardiging over Trumps gedrag en misstappen: stiekem willen ze dat Trump en niet een andere Republikein het volgend jaar opneemt tegen Biden. Want alle peilingen wijzen erop dat Biden zijn grofgebekte voorganger opnieuw kan en zal verslaan. Ron DeSantis, de Republikeinse gouverneur van Florida die ook wordt gezien als kanshebber, zou volgens peilingen Biden juist met een flinke marge verslaan.

Dat is de pijnlijke waarheid voor de Democratische Partij: links Amerika kan het presidentschap niet behouden zonder Trump. En de impopulaire Biden is degene die Trump moet verslaan. En Biden ziet zichzelf als de Verlosser, de man die Amerika definitief verlost van Trump.