‘Waarom Nigel Farage de Greatest Living Englishman is’

‘Alle politieke loopbanen eindigen in een mislukking, maar niet die van Nigel Farage, de kampioen van het feitenvrije debat’, schrijft Lia Van Bekhoven vanuit Londen.

The Greatest Living Englishman (GLE) was een titel die jarenlang synoniem was met de befaamde roddelcolumnist Nigel Dempster. De aanduiding was een uitvinding van het satirisch blad Private Eye. Dempster was de enige in leven zijnde Engelsman die de prefix serieus nam. Sinds de columnist enkele jaren geleden overleed is die titel in onbruik. Jammer, maar niet verbazingwekkend. Er is, op het eerste gezicht, een beschamende schaarste aan 100% succesvolle, geslaagde Britten. Maar kijk eens wie daar met kop en schouders boven het maaiveld uitsteekt?

Ikzelf was er niet opgekomen, maar een vriend suggereerde dat die andere Nigel eigenlijk de enige GLE is die in deze roerige periode voor de titel in aanmerking komt. En inderdaad. Farage is de perfecte kandidaat. Niet omdat hij de nieuwe beste vriend is van Donald Trump, of Poetin bewondert, maar omdat hij zijn ambitie verwezenlijkte. Zijn hele politieke leven lang had Farage maar één doel. Het VK uit de EU krijgen.

En op 23 juni, de dag van het Brexitreferendum, kreeg hij zijn zin. Geen kleinigheid, zoals hij zelf niet ophoudt iedereen te vertellen die luisteren wil en velen die dat niet willen. ‘Toen ik hier zeventien jaar geleden binnenliep en zei dat ik een campagne wilde leiden om Groot Brittannië uit de EU te trekken, lachten jullie me uit’, zei hij in een triomfantelijke toespraak in het Europees parlement deze zomer. ‘Ik moet zeggen, jullie lachen nu niet meer, hè?’

Componist van achtergrondmuziek

Niemand die gedacht had dat het Verenigd Koninkrijk uit de EU zou stappen. De Britten waren slechte Europeanen, maar geen uittreders. Farage componeerde de achtergrondmuziek die de nationale stemming veranderde. In 2006, toen hij voor het eerst leider werd van Ukip, werd hij uitgemaakt voor clown. Zijn partij was ‘amateuristisch, onprofessioneel en zelfs onacceptabel’ (BBC). Ukips voetsoldaten waren ‘idioten en heimelijke racisten’ (David Cameron). Met het charisma van een vochtige dweil, de typering die hij eens voor de voeten gooide van Herman Van Rompuy, vocht hij door. Veelal, het moet gezegd, in pubs en andere drankgelegenheden. In 2013 wonnen de Ukippers de Europese verkiezingen. Een jaar later riep de Times Farage uit tot ‘politicus van het jaar’.

Alle politieke loopbanen eindigen in een mislukking, zei ooit die andere fundamentalistische nationalist, parlementariër Enoch Powell. Maar niet in het geval van de Ukipleider. Angst om migratie, racisme en haatmisdrijven stegen mede dankzij diens campagne. In het Europees parlement en in de Verenigde Staten, is Farage het nieuwe gezicht van Groot Brittannië, superieur, isolationistisch en verpakt in een dichte mist van nostalgie waar geen doorkomen aan is. Toen de Ukip-leider in juli aftrad, zei hij dat hij zijn land weer terug had en nu zijn leven terug wilde. Nadat hij het eerst voor iedereen verknald had.

Farage, de kampioen van het feitenvrije debat, die ‘een politieke aardverschuiving’ wilde veroorzaken, is de succesvolste politicus van Engeland. En daarom dus de nieuwe GLE.