Om meer toeristen aan te trekken, moeten taxichauffeurs leren glimlachen tegen hun klanten.
Hongkong heeft een paar zware jaren achter de rug. In 2019 waren er massale pro-democratieprotesten, gevolgd door covid-lockdowns in 2020 en harde politieke repressie met een nieuwe nationale veiligheidswet.
Die gebeurtenissen hebben de toeristische sector zwaar getroffen. In 2018 kwamen er nog zo’n 65 miljoen bezoekers. In 2024 is dat aantal gedaald tot 45 miljoen. Om toeristen weer naar Hongkong te lokken, hebben de autoriteiten nu een investeringsplan van 16 miljard dollar gelanceerd.
Een klein maar cruciaal onderdeel van het plan richt zich op de taxichauffeurs van Hongkong. Die staan bekend als onbeleefd, en dat lijkt er de laatste tijd zeker niet op verbeterd te zijn. In 2023 kwamen er 11.500 klachten over hen binnen, een stijging van 53 procent ten opzichte van 2022.
Verzoeken om een andere route te nemen of een raampje open te zetten worden vaak met minachting weggewuifd. Veel chauffeurs staan er ook op contant betaald te worden, maar willen niet even stoppen bij een geldautomaat.
Hoffelijkheidscampagne
Daarom maakt een hoffelijkheidscampagne deel uit van het nieuwe programma. Chauffeurs worden aangespoord om ‘meer te glimlachen’. Wangedrag wordt voortaan bestraft met een strafpuntensysteem: bij vijftien punten volgt een schorsing.
De nieuwe maatregelen zullen de chauffeurs naar verwachting niet vrolijker maken. De sector kampt met vergrijzing, dalende lonen en toenemende concurrentie. Zo’n 60 procent van de taxichauffeurs is 60 jaar of ouder. Weinigen kunnen zich pensionering veroorloven, en nieuwe chauffeurs laten zich afschrikken door de lage lonen. Het gemiddelde netto-inkomen bedraagt 26.000 euro per jaar, minder dan het mediane loon.
Het aantal vergunningen is door de overheid begrensd. Ze worden verhandeld op een grotendeels ongereguleerde markt en verhuurd aan chauffeurs, die als zelfstandigen werken. Een vergunning kopen kost volgens taxichauffeur Tsz Lok Hui zo’n 320.000 euro, met uitschieters tot meer dan 800.000 euro. De huur van zijn taxi bedraagt 110 euro per dag. Na een werkdag van twaalf uur houdt hij zo’n 68 euro over.
Hongkongse taxichauffeurs verliezen ook terrein aan Uber. Maar de autoriteiten aarzelen om hard op te treden, want Uber straalt moderniteit uit en spreekt toeristen aan.
Vasteland
En dan zijn er nog de toeristen van het vasteland. Van de 45 miljoen bezoekers aan Hongkong in 2024 kwamen er 34 miljoen uit China. Chauffeurs lijken een bijzondere afkeer te hebben van bezoekers van het vasteland, een gevoel dat door Mandarijn-sprekende toeristen gretig wordt beantwoord.
Op Xiaohongshu, een sociale media-app uit China, hebben berichten met de hashtag ‘Hongkongse taxi’s lichten passagiers op’ al 480.000 views en het aantal blijft stijgen. In een recent bericht klaagde een toerist van het vasteland dat een taxichauffeur haar 220 procent te veel had aangerekend. ‘Waarom tolereert de overheid het bestaan van deze rotte appels?’ vroeg ze zich af. De druk om te glimlachen neemt toe, zowel vanuit officiële campagnes als van toeristen uit China.