Waarom president Biden ineens verder bouwt aan Trumps grensmuur met Mexico

Het was een duidelijk verschilpunt tijdens de presidentscampagne van 2020. Donald Trump wilde zijn ‘prachtige muur’ langs de grens met Mexico voltooien, terwijl uitdager Joe Biden ‘geen ene meter’ aan die muur zou toevoegen. Onverwacht kondigde het Witte Huis aan dat het nu toch goed dertig kilometer zal toevoegen aan Trumps muur.

De uitbreiding loopt nota bene door beschermd natuurgebied. Het Witte Huis negeert met de uitbreiding 26 federale wetten. Republikeinen vinden 30 kilometer onvoldoende. Milieubeschermers, lokale bewoners en migratieactivisten daarentegen zijn tegen de uitbreiding, net zoals een pak Democraten die zoals buitenstaanders de logica niet snappen.

Want president Biden blijft beweren dat muren niet werken om migranten tegen te houden. Zijn minister van Binnenlandse Veiligheid, Alejandro Mayorkas, is een andere mening toegedaan. ‘Er is momenteel een acute en onmiddellijke nood om fysieke barrières op te richten’, stelde hij woensdag.

Dat verklaarde Mayorkas nadat in september een recordaantal migranten illegaal de grens overstaken: 50.000. In de voorbije elf maanden zijn in de Rio Grande-sector van de grens – daar waar de rivier en de grens samenvallen – 245.000 illegale grensoverschrijdingen vastgesteld. Aangezien het om illegale overschrijdingen gaat, is het vastgestelde aantal automatisch lager dan de werkelijkheid.

De nieuwe ‘muur’ (het gaat om barrières, niet om een muur, zie foto’s) komt er in een deel van zuidelijk Texas aan de Rio Grande, dat de voorbije maanden en weken uitzonderlijk veel migrantenverkeer zag.

De officiële argumentatie van het Witte Huis is dat de fondsen nog onder Trump werden vrijgemaakt voor de muur, en dat het Congres weigert ze een andere bestemming te geven. Het is dus ofwel het geld onbenut laten, ofwel de fondsen voor een muur gebruiken.

Maar critici binnen de eigen partij, onder meer Alexandria Ocasio-Cortez (AOC), vinden dat een drogredenering. Gelet op de 26 federale wetten die overtreden worden, had het Witte Huis gerust verder uitstel kunnen bepleiten, rechtszaken afwachten, en in het algemeen afwachten tot de volgende presidentsverkiezingen in 2024.

‘Die kerel wil president worden’

Waarom dan toch actie? Het is niet alleen de uitbreiding van de muur die donderdag werd aangekondigd. Er komen ook repatriëringsvluchten voor in principe honderdduizenden Venezolanen.
De aankondigingen van het Witte Huis hebben ermee te maken dat steeds meer noordelijke Democratische steden en staten de instroom van migranten niet langer de baas kunnen.

Enkele weken geleden besliste het Witte Huis – op vraag van Democratische verantwoordelijken – dat asielzoekers uit Venezuela, die voor 31 juli in het land arriveerden, tijdelijk, anderhalf jaar, kunnen werken. Men hoopte dat deze maatregel de druk op de opvang zou verminderen. Maar de aankondiging viel samen met een nieuwe toestroom van Venezolanen, die in vele gevallen hoopten dat de limietdatum van 31 juli dode letter zou blijken.

De voorbije dagen kwamen er opnieuw meerdere noodoproepen rond opvang uit Democratisch hartland.

De Democratische gouverneur van de staat Illinois (met door Democraten bestuurd Chicago) riep maandag Biden in een open brief op tot actie: ‘De humanitaire crisis gaat onze mogelijkheden te boven. Het federaal niveau kan en moet veel meer doen’.

Woensdag was het volgens Politico aan de Democratische speaker van het Huis van Afgevaardigden in de staat Massachusetts, Ron Mariano, die zich liet ontvallen: ‘Die kerel (Biden, red.) wil president worden. Het wordt tijd dat hij hier aandacht voor heeft. We hebben iemand nodig die de zaken in handen neemt en zegt: “Dit kunnen jullie verwachten”.’

Dat Eric Adams, de burgemeester van New York, het niet eens is met de politiek van Biden, had hij eerder duidelijk gemaakt, en hij herhaalde het deze week tijdens een bezoek aan Mexico.

Overigens, de president van Mexico betreurde meteen de uitbreiding van de muur, waarvan hij, zoals Biden, blijft beweren dat ze niet werkt.

(lees verder onder de preview)

Peilingen, maatregelen, geldgebrek

Uit peilingen blijkt dat migratie een zwak punt is van Biden. Bij kiezers die illegale migratie, of de verbonden problemen van aanvoer van drugs en fentanyl, prioritair vinden, heeft Donald Trump een gigantische voorsprong. Die kiezers worden talrijker, naarmate de opvang in Democratische gebieden problematischer wordt.  

Het is niet bij gebrek aan pogingen dat de regering het probleem van de migratie niet onder controle krijgt. Eerder dit jaar kwam er een nieuwe regeling, die enkele pijlers introduceerde. Om migranten van de grens weg te houden, moesten migranten die al onderweg waren zich eerst via een app inschrijven, en aan bepaalde voorwaarden voldoen, alvorens ze toegang tot het land konden krijgen. En er zouden in een aantal Latijns-Amerikaanse landen ‘verwelkomingscentra’ opgericht worden om migratieverzoeken ‘humaan’ te laten verlopen. Tegelijk zouden meer vluchtelingen legaal worden opgevangen, en meer mensen die illegaal in de VS waren, worden uitgewezen. Mexico toonde zich bereid om maandelijks tienduizenden uitgewezenen op te nemen.

Maar velen die de app uitproberen, hebben na maanden nog geen antwoord. De ‘verwelkomingscentra’ zijn er nog niet. De mogelijkheden tot legale migratie zijn te klein voor de vele aanvragen. Het Congres geraakt het niet eens over financiering van de grensprocedures, zodat achterstallen in de verwerking aan asieldossiers gemakkelijk kunnen oplopen tot vijf jaar. Het illegale circuit blijkt volop functioneren.

80 kilometer van Trump

De muur, die Mexico zou betalen, was een van de grote kiesbeloftes van Donald Trump in zijn eerste presidentscampagne van 2015-2016. Onder Trump werd 720 kilometer aan barrières gebouwd. Voor het overgrote deel ging het om verhoging en versteviging van al bestaande barrières. Trump zou goed 80 kilometer nieuwe ‘muur’ hebben toegevoegd. Voor Republikeinse hardliners was dat teleurstellend, nog los van het feit dat de Amerikaanse belastingbetaler voor de muur moest doken.

De grens is ruim 3000 kilometer lang, dus Trumps toevoeging van 80 kilometer was niet indrukwekkend.

Dat Biden geen ene meter aan de muur zou toevoegen, was eerder weerlegd. Onder zijn presidentschap werden werken die begonnen waren onder Trump voltooid, en werden vervolgens nog gaten tussen delen van de muur overbrugd.

Maar nu gaat het een stap verder, en komen er 30 kilometer extra.