VS-verkiezingen: de ene stem is de andere niet

Waar Amerikanen wonen bepaalt niet alleen hun voorkeur, maar ook de waarde van hun stem.

Het ene cliché is dat de VS electoraal gesproken een gigantische hamburger zijn, met twee stukken van een progressief broodje, die een enorme conservatieve vleesbal bedekken.

Stel je bij de twee stukken brood de oost- en de westkust voor, terwijl het binnenland conservatief gehakt is.

Het andere cliché is dat de steden progressief of dan toch Democratisch stemmen, terwijl het platteland Republikeins en conservatief is.

De twee clichés hebben hun nadelen (de oostkust is verre van eensgezind progressief, er zijn heel conservatieve steden, het platteland van Vermont zit vol met Bernie-hippies) maar zijn globaal niet fout.

Comeback staat

Wie aan de oostkust in de staten New York of Massachusetts woont, of aan de westkust in Californië, moet volgende dinsdag zelfs niet de moeite doen om voor een presidentskandidaat te stemmen. De kiespersonen uit die staten zijn verzekerd voor Clinton. Evenzeer moeten Clintonaanhangers in Mississippi of Kansas niet hopen op een lokale doorbraak.

In staten als Illinois is het platteland allicht pro-Republikeins – de staat verkoos een Republikeinse gouverneur – maar Chicago, de derde stad van het land, weegt zodanig door dat het platteland er minder toe doet en dat de staat toch naar Hillary Clinton zal gaan.

Interessanter wordt het in staten als New Hampshire, die de twee richtingen opkunnen. Daar heb je her en der progressief platteland (met name aan de grens met de hippies van Vermont) en soms conservatieve steden. Verreweg het grootste deel van de bevolking omschrijft er zich als onafhankelijk.

New Hampshire is misschien nog meest van al contrair. De staat bezorgde Bill Clinton in 1992 en Hillary in 2008 een comeback-moment.

Conservatief in Californië, progressief in Alabama

In een staat als Ohio, die volgens peilingen heel voorzichtig in de richting van Trump leunt, zit de Trumpaanhang grotendeels in (gewezen) industriegebied – dus in steden. Nochtans heeft Ohio met Cleveland een van de meest Democratische steden in het land. Aan de andere kant van de staat ligt Cincinnati, dat bekendstaat als conservatief – een beetje in de trant van het naburige Kentucky.

Er spelen nog andere verschillen. Zo had Clinton tot voor kort in enkele peilingen een voorsprong van 20 procent bij vrouwen. Zo hebben Republikeinen sinds de burgerrechtenwetten een meerderheid van de witte stemmen. Hillary Clinton heeft dit keer een geweldige voorsprong (25 procent) bij de hoger opgeleiden, terwijl Trump een iets minder geweldige voorsprong heeft bij de lager opgeleiden.

Het Center for Voter Research in San Francisco onderzoek steden naar progressiviteit en conservatisme, en kwam toch tot lichtelijke opzienbarende resultaten. Zo ligt het voor de hand dat er conservatieve steden te vinden zijn in Utah of Texas, maar de onderzoekers noemen bijvoorbeeld in hun top 25 ook Bakersfield, Californië, iets minder verrassend, Colorado Springs (met vele christelijke instituten en grote aanwezigheid van de luchtmacht) in verder progressief Colorado. En in de progressieve stads-top 25 staat Birmingham uit het verder heel conservatieve Alabama.