VS-Congres blokkeert hulp aan Oekraïne: Zelensky op spoedbezoek naar Washington

Republikeinen in het Congres houden nieuwe militaire en financiële hulp voor Oekraïne tegen tenzij de regering Biden verregaande toegevingen doet inzake migratie en asiel. De Oekraïense president Zelensky komt dinsdag op spoedbezoek naar Washington in de hoop de hulp te deblokkeren.

Er ligt een groot pakket ter waarde van 106 miljard dollar voor in het Congres. Het grootste deel ervan – 61 miljard – zou naar Oekraïne gaan. De rest wordt verdeeld tussen steun aan Israël en Taiwan, en extra financiering voor de migratiediensten.

Die bundeling van niet gerelateerde posten in één pakket gebeurt wel vaker in de veronderstelling dat parlementsleden die tuk zijn op één van de onderdelen het hele pakket zullen slikken.

Maar de voorbije week gebeurde het tegenovergestelde. Het voorstel, dat een meerderheid van 60 van de 100 stemmen nodig heeft in de Senaat, haalde slechts 49 stemmen. De Republikeinen stemden tegen omwille van hun ontevredenheid over het migratieonderdeel, en Bernie Sanders stemde tegen omdat de steun aan Israël geen criteria inbouwt inzake mensenrechten en mensenlevens in Gaza.

Dat de Republikeinen in de Senaat, die in meerderheid voor verderzetting van de steun aan Oekraïne zijn, het pakket toch tegenhielden, baart de Democraten zorgen. De steun aan Oekraïne wordt minder populair bij de achterban. Sommige Republikeinen eisen een duidelijker boekhouding over de steun, en vooral: een plan. Wat is het doel van de steun? Wordt dit een eindeloze financiering tot alle door Rusland bezette gebied is heroverd, of werkt de regering Biden in de richting van een onderhandeld compromis? Hoe ziet een overwinning er uit, en wat is de strategie om die overwinning te bereiken?

(lees verder onder de preview)

De twijfels over Oekraïne vallen echter in het niet bij de Republikeinse onvrede inzake migratie. De Republikeinen eisen verregaande toegevingen van de regering Biden, onder meer om het aantal asielzoekers dat de VS inkomt – recent ruim 8000 per dag – drastisch te beperken. Dat moet volgens hen gebeuren door de criteria te verstrengen, hen zo mogelijk te beletten het land in te komen, en hen anders vast te houden. Het geld dat in het voorliggend pakket is opgenomen, is vooral bedoeld om meer personeel in dienst te nemen, zodat de asielprocedure sneller kan afgewikkeld worden, en niet om asiel te bemoeilijken.

‘Grootste geschenk aan Poetin’

Lindsey Graham, senator uit South Carolina en doorgaans een havik inzake buitenlands beleid, verklaarde zijn weigering om het pakket goed te keuren als volgt: ‘Als ik terugkeer naar South Carolina wil ik niet proberen uit te leggen waarom ik wél Oekraïne, Taiwan en Israël hielp, maar niets ondernam om onze eigen grens te beveiligen’.

Daar stond een forse verklaring van president Joe Biden tegenover. Biden, die de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ooit ruggensteun beloofde ‘voor zolang het nodig is’, zei nu: ‘Als we wegstappen (van steun aan Oekraïne, red.) zal dat alleen maar de agressoren aanmoedigen.’ ‘Republikeinse leden van het Congres zijn bereid Poetin het grootste geschenk te geven dat hij kon verhopen en een einde te maken aan ons globaal leiderschap’. ‘Als Poetin Oekraïne in handen krijgt, zal hij daar niet ophouden. Als hij doorgaat en een Navo-bondgenoot aanvalt, zullen we iets krijgen wat we niet willen, en wat we vandaag niet hebben: VS-troepen die vechten met Russische troepen.’

(lees verder onder de preview)

Het Congres gaat eind deze week in reces, en niets wees er de voorbije dagen op dat een van de partijen zou inbinden. De Democraten noemen de Republikeinse eisen inzake migratie onaanvaardbaar, al signaleerde president Biden dat hij openstaat voor een compromis. Als er deze week geen compromis komt, wordt het pakket uitgesteld tot volgend jaar, en blijft er twijfel of dan wél overeenstemming gevonden wordt.

De Oekraïense president, die vorige week op het laatste moment een teletoespraak voor de Senaat afzegde – zonder opgave van reden, maar allicht omdat hij op voorhand wist dat de stemming verloren was – komt nu in persoon naar Washington, waar hij dinsdag Biden en de leiders van Huis van Afgevaardigden en de Senaat zal ontmoeten. Het Witte Huis en Zelensky hopen dat zijn bezoek zal helpen om de hulp uit de brand te slepen.

Zo niet, ziet het er niet zo best uit voor de financiering van de oorlog.

Volgens het tijdschrift Foreign Policy is 97 procent van de voordien uitgetrokken VS-hulp aan Oekraïne opgebruikt, en zal het wegvallen van steun zich snel laten gevoelen inzake luchtafweer en 155 mm- granaten, die in artillerieduels gebruikt worden.

The New York Times meldt dat de VS met hun hulp instaan voor ongeveer de helft van de wapen- en munitieleveringen aan Oekraïne, en voor een kwart van de niet-militaire buitenlands hulp. Men vreest ook voor een kettingeffect bij andere donoren als de VS-steun zou wegvallen. De EU bekvecht momenteel over 50 miljard euro extra steun.

De onzekerheid over het pakket treft niet alleen Oekraïne. Ook groepen die asielzoekers en migratie ondersteunen, maken zich zorgen. Ze vrezen dat Biden, door de financiering van migratie te koppelen aan Oekraïne, wel eens de bescherming van asielzoekers zou kunnen inruilen tegen de financiering van Oekraïne.