Vrouwenrechten kunnen mannelijke politici niet genoeg schelen

In Rusland werd woensdag een wet goedgekeurd waardoor huiselijk geweld nauwelijks nog bestraft zal worden. “Wetten die de vrouwenrechten uithollen zijn niet de verwezenlijking van vrouwenhatende macho’s. Ze zijn een toegeving van mannelijke politici die hun eigen agenda nastreven en onvoldoende gedreven zijn om die rechten te verdedigen”, schrijft Jessica Dobbelaere.

Woensdag mochten de leden van de Russische Doema zich voor de tweede keer op een maand tijd uitspreken over een controversieel wetsvoorstel dat huiselijk geweld uit het strafrecht wil halen. Alleen wie zijn vrouw of kinderen brutaal verkracht of bont en blauw slaat, moet zich nog verantwoorden tegenover een rechter, maar alle andere vormen van huiselijk geweld zullen voortaan hooguit met een bescheiden boete bestraft worden.

Het voorstel werd ingediend door de ultraconservatieve Yelena Mizulina van de partij Rechtvaardig Rusland. Een vrouw, jawel, want de vurigste verdedigers van het patriarchaat zijn vaak vrouwen, die hun seksegenoten een stereotype willen opleggen waaraan ze zelf niet beantwoorden. Maar de hamvraag is hoe het in godsnaam zover is kunnen komen dat zo’n flagrant misogyne en onrechtvaardige wet überhaupt ter stemming wordt voorgelegd aan het parlement?

Hebben die Russische politici dan allemaal losse handjes en een drang om hun wederhelften onder de knoet te houden met de broeksriem of met hun portefeuille? Wellicht niet, ook al blijkt uit een studie van 2005 dat maar liefst 70 procent van de Russische vrouwen ooit het slachtoffer is geweest van fysiek, seksueel, psychisch of economisch geweld. De echte reden is veel eenvoudiger: gedrevenheid. Het kan hen niet genoeg schelen. Vrouwenrechten zijn voor veel mannelijke politici – en niet alleen in Rusland – een relatief abstract begrip, iets waarbij ze zich niet veel kunnen voorstellen. Wie zich wél iets bij vrouwenrechten kan voorstellen, zijn de – vaak religieuze – conservatieve krachten binnen de samenleving. Voor hen zijn de ’traditionele gezinswaarden’ een obsessie en zij willen zo snel mogelijk komaf maken met vrouwenrechten.

Koehandel

Politieke partijen beseffen heel goed dat ze hun programma nooit volledig kunnen realiseren, dus moeten er toegevingen worden gedaan. Dan is het handig als je over pasmunt beschikt en daarvoor lenen vrouwenrechten zich uitstekend. Bij de conservatieven staan vrouwenrechten steevast in de kolom non negotiable op het verlanglijstje, terwijl hun gesprekspartners andere breekpunten hebben. Met andere woorden, de conservatieven zijn gewoon gedrevener om vrouwenrechten af te voeren dan dat de andere partijen zijn om die te beschermen.

Kijken we maar naar wat er gebeurd is in Afghanistan toen de Amerikanen de taliban in 2001 hadden verdreven. Het begon allemaal goed, met onder een nieuwe wet die zei dat 25 procent van de verkozenen in het parlement een vrouw moest zijn. De vrouwen waren ervan overtuigd dat een nieuw tijdperk was aangebroken. Maar een paar jaar later had president Kharzai steun nodig om enkele maatregelen door te drukken, dus ging hij onderhandelen met de religieuze conservatieven. Het resultaat was de Shia Personal Status Law, een wet die mannen nagenoeg volledige controle over hun echtgenotes gaf en vrouwen verplichtte om minstens om de vier dagen gemeenschap te hebben met hun man. De legalisering van verkrachting. Tot op vandaag is die wet nog niet ongedaan gemaakt. ‘Om traditionele redenen’ zoals dat heet.

Maar we hoeven het zover niet te zoeken. Toen Donald Trump nog geen Republikein was, kon abortus hem aan zijn reet roesten, maar hij was nog maar nauwelijks ingezworen of daar zat hij al een executive order te ondertekenen dat ngo’s drooglegt als ze in het buitenland ook maar over abortus praten. Die zogenaamde ‘gag rule’ wordt al sinds 1984 afwisselend ingevoerd en afgevoerd naargelang of er een Republikein dan wel een Democraat de baas is in het Witte Huis. Dat bewijst in welke mate vrouwen en hun lichamen het voorwerp zijn van een politieke koehandel. We zullen binnenkort wel ontdekken wat Trump heeft gekregen in ruil voor zijn handtekening. Misschien waren het wel de goudkleurige gordijnen van The Oval Office.

Verplicht naar de haard

En wat te zeggen van onze eigen politici die oogluikend toelaten dat fundamentalisten van alle strekkingen binnen hun gemeenschappen vrouwen als tweederangs beschouwen? Wat als die religieuze groepen op een dag beslissen om eisen te stellen aan hun electorale steun? Het is nog niet eens zo lang geleden dat Abou Jahjah Belgische vrouwen gedurende enkele jaren verplicht naar de haard wilde verwijzen na de geboorte van een kind. Qua dooddoener voor wie een carrière nastreeft, kan dat tellen.

Feministen slaan alle kleuren uit wanneer ze borden met Trump that Bitch zien of wanneer ze een macho horen verkondigen dat het enige recht van vrouwen het aanrecht is. Toch zijn het niet deze luidruchtige aanhangers van het patriarchale systeem die de grootste bedreiging vormen voor vrouwenrechten. Wel de hoofdzakelijk mannelijke politici die onvoldoende gedreven zijn om onze rechten te verdedigen.