Vreugdesprongen en tranen op de grasvlakte voor het zwaar beveiligde gerechtsgebouw in Minneapolis, waar in spanning werd gewacht op het vonnis van ex-agent Derek Chauvin.
Op tv is net aangekondigd dat de jury in de zaak tegen ex-agent Derek Chauvin een unanieme beslissing heeft bereikt. In afwachting van de bekendmaking stromen enkele honderden belangstellenden richting gerechtsgebouw. Meer pers misschien dan gewone belangstellenden, in eerste instantie ook meer wit publiek dan zwart, al verandert dat gaandeweg.
Een trio toont een bordje: ‘White silence is violence’, witte stilte is geweldpleging. ‘Wij hebben veel te lang geen vragen gesteld bij het gedrag van de politie. De politie moet ons vertegenwoordigen, niet als een soort wraakgod de gemeenschap terroriseren.’
‘De zwárte gemeenschap terroriseren’, preciseert zijn gezellin, ‘onze ogen zijn opengegaan’. De beelden van George Floyds dood, het proces, maakten pijnlijk duidelijk wat ze nooit hadden ingezien: dat de werking van de politie moet veranderen, en dat iedereen daartoe moet bijdragen, ook de witte bewoners die vaker het voordeel van de twijfel krijgen.
Diana Cohen (68) is er sinds haar jeugd van overtuigd. Ze werd naar hier gezogen, zegt ze. Sinds de dood van George Floyd gaat ze elke maand naar de plaats waar hij het leven liet en die sindsdien is omgedoopt tot George Floyd Square. ‘Daar huil ik dan een potje. Dat is ook een soort getuigenis’. Om dezelfde reden, en om haar solidariteit te betuigen, is ze enkele uren geleden naar voorstad Brooklyn Center getrokken, waar tien dagen geleden een jongeman van 20 onder een politiekogel is gestorven. Hij had de registratie van zijn nummerplaat niet vernieuwd, en een luchtverfrisser aan zijn achteruitkijkspiegel gehangen – met de dood tot gevolg.
Cohen is ondanks dat nieuw geval van weggeplukt jong leven optimistisch gestemd. Geen haar op haar hoofd dat eraan twijfelt dat Chauvin over de hele lijn wordt veroordeeld. Ze kijkt wel met enig wantrouwen naar de leden van de Nationale Garde die het gerechtsgebouw verdedigen. ‘Dat zijn jonkies die mogen spelen met zwaar wapentuig. Zoiets wil wel eens foutlopen’.
‘Misschien komt er een tijd dat je als zwarte man niet meer doodgaat aan een kleine overtreding’
Ook Willie Austin is al bij al optimistisch gestemd. Hij torst een bord met twee foto’s van George Floyd en houdt zijn koptelefoon op om vooral het vonnis niet te missen. ‘Dit is zo een flagrant geval. De jury kan volgens mij moeilijk anders dan veroordelen. 9 minuten 29 seconden met een knie op de hals van George Floyd tot zijn dood erop volgde – hoe kun je dat goedpraten?’
Zal een zware veroordeling wat uitmaken? Velen van de actievoerders zijn moe, elf maanden na het overlijden van George Floyd.
‘Ik ben ook uitgeput, maar het zal zeker wat veranderen’, vervolgt Willie Austin. We hebben geen tijd om moe te zijn. Ik ben 54. Op de dag voor mijn eerste verjaardag is Martin Luther King doodgeschoten. Het is sindsdien met vallen en opstaan verbeterd. Niet snel, zeker niet snel, zelfs gruwelijk traag. Traag genoeg om er geregeld moedeloos van te worden. Maar dit zal weer een stapje in de goede richting zijn. Kijk. Toen ik afstudeerde, hing ik een soort brevetlint aan mijn achteruitkijkspiegel, en ik werd tegengehouden door de politie. Ik ben eens betrapt met een vals briefje van 50 dollar (George Floyd werd aangehouden op verdenking dat hij met een vals briefje van 20 voor zijn sigaretten had betaald, rr). Ik had geen idee dat ik een vals briefje op zak had, maar het werd me snel duidelijk. Ik heb het overleefd. En we weten nu allen dat het anders had kunnen lopen. Misschien komt er een tijd wanneer je als zwarte man niet meer doodgaat aan een kleine overtreding.’
‘Ik kan weer ademen’
Ik kies er de optimisten uit, maar elders blijft de ongerustheid toch groot. ‘Ga er nooit van uit dat in dit land een witte agent veroordeeld wordt voor de dood van een zwarte man’, zegt een vrouw die in haar handschoen bijt, ongeveer op de plaats waar een duimnagel zit.
Uiteindelijk valt het verdict. Iemand roept: schuldig voor de drie aanklachten. Het klinkt niet heel luid. De man die roept, krijgt meteen tranen in de ogen en kan niet verder. Zijn mededeling wordt meteen voor waar aangenomen. Naast mij vallen vriendinnen in elkaars armen. Ze maken een gezamenlijke vreugdedans, springen zo hoog als dat kan zonder de omhelzing te breken. Naast hen zakt een man op zijn knieën. Hij verbergt zijn gezicht en zijn tranen achter geopende handen.
Autumn, een van de twee dansende vriendinnen, blaast eens ze uitgedanst zijn haar longen leeg. De bolle wangen tonen niet alleen opluchting. ‘Ik kan weer ademen’, zegt ze, verwijzend naar het ‘I can’t breathe’ van George Floyd. ‘Dit is een goede dag’. Het kost haar moeite om op te houden met huppelen.
‘We voelden allemaal zijn beklemming – alle verhoudingen in acht genomen. We hebben elf maanden met die verschrikkelijke beelden geleefd. Als Chauvin was vrijgesproken, had dat de weg naar verandering geblokkeerd. Dan zou bevestigd zijn dat een zwart leven er niet toe doet. Nu is gebleken dat het leven van George Floyd er toch toe deed. Met zijn gruwelijke dood heeft hij verandering veroorzaakt. De toekomst ligt wat open. Het zal nog altijd niet gemakkelijk zijn, maar er is tenminste een weg voorwaarts denkbaar’.
Auto’s toeteren, vrouwen zwaaien met vlaggen, zwart en wit vallen in elkaars armen. Mensen roepen ‘drie’ om te bekrachtigen dat Chauvin drie keer schuldig bevonden werd. Anderen roepen ‘I can breathe’ of ‘George Floyd can rest in peace’. Een vrachtwagenchauffeur maneuvreert zijn oplegger tussen de massa. Hij wordt bestormd door twee boze aanwezigen. Niet zonder gevaar en redelijk snel rijdt hij door de menigte, die plaats maakt. De kortstondige spanning ebt weg en de onversneden vreugde krijgt terug de bovenhand.
‘Nu is gebleken dat het leven van George Floyd er toch toe deed. Met zijn gruwelijke dood heeft hij verandering veroorzaakt’.
‘Zo blij, zo blij’, zegt Marcus Allen, die covid-vriendelijke behandschoende vuistjes uitwisselt met wie het maar wil. ‘He, wij zijn niet tegen politie in het algemeen. Zeker niet. Als ik wat mispeuter, moet ik opgepakt worden en mijn straf uitzitten. Maar iets mispeuteren mag geen doodvonnis zijn voor wie door de verkeerde agent wordt gearresteerd. We zijn niet tegen politie, we zijn tegen politie die niets met de gemeenschap te maken heeft. In Brooklyn Center werkt geen enkele agent die uit de gemeente zelf afkomstig is of er woont. Dat kan niet. Idealiter maakt de politie deel uit van de gemeenschap, heeft de gemeenschap inspraak bij wie promotie krijgt of niet. Nu is dat een besloten affaire, met de politievakbond die misbruiken toedekt en de hiërarchie die een systeem bestendigt. Niet alles zal meteen veranderen, maar dit vonnis moet toch twijfel stichten bij agenten die tot dusver dachten dat ze onaantastbaar waren. We kunnen maar hopen dat een agent nu twee keer nadenkt alvorens hij een mens neerschiet. Alvorens hij een zwarte neerschiet. Alvorens hij mij neerschiet. Dat is al iets’.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
