De Amerikaanse president Donald Trump heeft donderdag aangekondigd dat de Verenigde Staten zich terugtrekken uit het Open Skies-verdrag, waarmee militaire bewegingen en wapenreducties kunnen worden geverifieerd van de landen die het verdrag ondertekenden.
‘Rusland heeft het verdrag niet nageleefd’, verklaarde de Amerikaanse president. ‘Zolang ze het niet naleven, trekken wij er ons uit terug.’
Het internationale verdrag geeft landen de mogelijkheid ongewapende observatievluchten boven elkaars grondgebied uit te voeren, in een poging ’transparantie en vertrouwen’ op te bouwen, zei een hoge functionaris. Het verdrag, dat drie decennia geleden tot stand kwam, laat 34 landen, waaronder de VS en Rusland, toe dergelijke observatievluchten uit te voeren.
Amerikaanse functionarissen zeggen dat Moskou Open Skies heeft geschonden door observatievluchten te blokkeren boven bepaalde gebieden, waaronder de Russische enclave Kaliningrad, en boven Russische legeroefeningen. Rusland vindt dat de Amerikaanse terugtrekking uit het verdrag op een ‘ongegrond’ voorwendsel steunt, want Rusland heeft het akkoord niet geschonden, zo reageerde een Russische hoge functionaris.
‘Dit is volkomen ongegrond’, zei de directeur van de wapenbeheersingsafdeling van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, Vladimir Yermakov, volgens het persbureau TASS. ‘Het is niet de eerste keer dat de VS de zaken proberen voor te stellen alsof Rusland iets schendt, als voorwendsel om uit wapenbeheersingsakkoorden te stappen’, aldus Yermakov.
Rusland blijft
‘De terugtrekking van de Verenigde Staten uit dit verdrag betekent niet alleen een zware klap voor de grondslag van de Europese veiligheid, maar ook voor de bestaande militaire veiligheidsinstrumenten en de essentiële veiligheidsbelangen van de bondgenoten van de VS’, verklaarde de Russische viceminister van Buitenlandse Zaken, Alexandre Grushko.
‘Zolang het verdrag blijft gelden, hebben wij de intentie alle rechten en plichten die eruit voortvloeien, volledig te respecteren. We vertrekken vanuit het principe dat de andere landen op dezelfde wijze zullen handelen door hun verplichtingen ter goeder trouw zullen behandelen.’
Duitsland roept op om terugtrekking te heroverwegen
Duitsland roept de Verenigde Staten op om de beslissing te heroverwegen. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas vraagt tegelijk ook aan Rusland om zijn verplichtingen volledig na te komen.
Duitsland hoopt de Amerikaanse regering nog op andere gedachten te brengen. Volgens Maas hebben Frankrijk, Polen en het Verenigd Koninkrijk ‘al herhaaldelijk’ aan Washington uitgelegd dat ‘moeilijkheden met de toepassing van het verdrag langs de kant van Rusland de laatste jaren’ een terugtrekking uit het verdrag ‘niet zouden rechtvaardigen’. Vrijdagnamiddag vindt alvast een spoedvergadering plaats van de Navo-ambassadeurs.
