De partij van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft het slecht gedaan in de lokale verkiezingen van zondag. Met 99,8 procent van de stemmen geteld, staat de oppositiepartij CHP op 37,7 procent en de regeringspartij AKP van Erdogan op 35,5 procent. Bij de vorige lokale verkiezingen in 2019 won de AKP nog met bijna 45 procent van de stemmen.
Vooral in de steden doet de oppositie het goed. In Istanboel gaat de centrumlinkse Republikeinse Volkspartij (CHP) voorop met 51,1 procent van de stemmen. De partij van Erdogan volgt met 39,6 procent. In de hoofdstad Ankara is het verschil nog groter, met 60,4 procent voor de CHP tegenover 31,7 procent voor de AKP. In die twee steden was de oppositie al wel aan de macht, maar is de winst groter dan vijf jaar geleden. In Istanboel heeft de zittende CHP-burgemeester Ekrem Imamoglu zondagnacht de overwinning geclaimd. In Ankara deed burgemeester Mansur Yavas hetzelfde, eveneens voor een grote menigte aanhangers.
‘Keerpunt voor de partij’
Ook andere grote steden gaan naar de CHP, de partij die destijds opgericht werd door Mustafa Kemal Atatürk, de ‘vader’ van het moderne post-Ottomaanse Turkije. Het gaat onder meer om Izmir, de derde stad van het land en een CHP-bolwerk, alsook Adana en Antalya. De partij haalt zelfs Bursa binnen, een stad die geldt als een conservatief bolwerk.
De CHP won zelfs verkiezingen voor lokale besturen in de rurale provincies van Anatolië, die tot nu toe in handen waren van Erdogans conservatief-religieuze Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling. Erdogan noemde de verkiezingsuitslagen een keerpunt voor zijn partij. ‘Helaas hebben we niet de resultaten behaald waarop we hadden gehoopt’, zei de president tegen een menigte in Ankara.
‘De kiezers lijken zijn partij en kandidaten gestraft te hebben voor de economische tegenspoed’, zegt analist Emre Peker, Europa-verantwoordelijke bij Eurasia Group. ‘Erdogan is niet langer immuun voor de bezorgdheden van de kiezer over de economie, bezorgdheden die hij recent nog ontweken had bij de presidentsverkiezingen van mei 2023.’ Het land kampt onder meer met een torenhoge inflatie.
De nederlaag van AKP kan ook deels toegeschreven worden aan de beslissing van de islamistische conservatieve Nieuwe Welvaartspartij om met eigen kandidaten naar de kiezer te trekken. Hiermee kwam een einde aan de alliantie met AKP.
Voor Ekrem Imamoglu ligt de weg naar een verlengd verblijf in het stadhuis van Istanboel wel nog niet volledig open. Hij wordt beticht van beledigingen aan het adres van leden van de Hoge verkiezingsraad. Hiervoor zou hij een verbod om een mandaat op te nemen kunnen oplopen.
