Troika Laundromat: Europarlementsleden vragen sancties tegen bankiers

De oproep is mee ondertekend door het Belgische Europarlementslid Mark Demesmaeker (N-VA). © Belga
Kristof Clerix
Kristof Clerix Onderzoeksjournalist

In een brief aan Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, vragen meer dan twintig Europarlementsleden om twee voormalige eigenaars van Ukio Bankas en Troika Dialog sancties op te leggen. Beide banken speelden een sleutelrol in Troika Laundromat, het witwassysteem dat recent door onderzoeksjournalisten van onder andere Knack is onthuld.

In samenwerking met het Organised Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) en internationale mediapartners publiceerde Knack op 4 maart het onderzoeksproject Troika Laundromat, over Russische miljoenen die via Litouwse banken anoniem de wereld zijn rondgestuurd.

Binnen 1,3 miljoen gelekte bankgegevens ontdekten OCCRP-journalisten een doorsluissysteem van 75 offshore bedrijven opgericht door medewerkers van de Russische investeringsbank Troika Dialog. Minstens 35 van die 75 offshores hadden een bankrekening bij de Litouwse bank Ukio Bankas. Het systeem werd in de periode 2006-2012 gebruikt door de Russische elite om geld wit te wassen maar ook om op een verborgen manier investeringen te doen en belastingen te ontwijken.

‘We vinden het noodzakelijk om dringende maatregelen te nemen tegen de individuen die betrokken zijn in deze zaak’, schrijven 21 Europarlementsleden uit 14 EU-lidstaten in een brief aan Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker. ‘Zoals Ruben Vardanyan, die aan het hoofd stond van Troika Dialog, en Vladimir Romanov, de voormalige eigenaar van de ter ziele gegane Ukio Bankas, die in 2013 Litouwen ontvluchtte en nu in Rusland woont onder bescherming van de overheid. We roepen de Commissie op om onmiddellijk alle nodige procedures te starten om ervoor te zorgen dat zij, en andere personen betrokken in de Troika Laundromat-case, onder EU-sancties worden geplaatst.’

De oproep is een initiatief van het Litouwse Europarlementslid Lithuanian Petras Austrevicius en werd mee ondertekend door het Belgische Europarlementslid Mark Demesmaeker (N-VA / Europese Conservatieven en Hervormers).

Gevraagd naar de reden waarom hij de oproep ondertekent, gaf Demesmaeker deze reactie aan Knack: ‘In het Kremlin zijn krachten aan het werk die de internationale rechtsorde, de Europese instellingen en onze westerse democratieën ondermijnen door hybride oorlogsvoering, cyberaanvallen, desinformatie en propaganda, moordaanslagen… Onze zwakte, gebrek aan reactie, en onvermogen hun corrupt en crimineel geld aan te pakken, betekent een vrijgeleide voor deze krachten. Ik pleit met collega’s uit verschillende groepen al langer voor meer gerichte sancties. Dat heeft ons op Poetins zwarte lijst doen belanden, ik heb nog altijd reisverbod naar Rusland. Dat maakt duidelijk dat we de vinger op de wonde leggen. Het is ook onbegrijpelijk dat Rusland ontbreekt op de onlangs gepubliceerde lijst van de Europese Commissie van risicovolle witwaslanden, net terwijl zoveel praktijken aan het licht komen.’

Ruben Vardanyan zegt dat hij niet op de hoogte was van overtredingen door Troika Dialog. In een antwoord aan OCCRP en de Litouwse website 15min.lt stelde Vladimir Romanov dat alle witwas-aantijgingen tegen Ukio Bankas louter een ‘mythe’ zijn. Hij beschuldigde de betrokken journalisten achter het onderzoek te werken voor de Zweden, de Amerikanen of ‘de duivel’.

Europese banken

De 21 Europarlementsleden vinden dat de Europese Commissie al een aantal nuttige maatregelen heeft genomen in de strijd tegen witwassen, zoals nieuwe regelgeving (de Vijfde Antiwitwasrichtlijn) en het versterken van de Europese Bankautoriteit. ‘Maar deze case (Troika Laundromat, nvdr.) toont dat er nog veel meer moet worden ondernomen. We zijn ervan overtuigd dat dringend een Europese toezichthouder tegen witwassen moet worden opgericht. Verder roepen we de Commissie op om Litouwse en andere overheden bij te staan die deze zaak onderzoeken.’

De Troika Laundromat onthulde onder meer de betrokkenheid van Europese banken bij het witwassen van verdacht Russisch geld. In de nasleep van de publicaties verloren verschillende Europese bankaandelen -zoals ING, KBC en Nordea- flink wat terrein.

Partner Content