‘Thierry Baudet zegt gewoon wat een belangrijke minderheid wil horen’

‘Wie zich opwindt over de dubbele tong en het ideologisch opportunisme van Rutte, of over de mainstreammedia (‘msm’), gaat al dan niet bewust de echte boodschap uit de weg’, meent Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck.

De overwinning van Thierry Baudet in de Nederlandse provinciale verkiezingen vorige week was ook bij ons voorpaginanieuws. Dat was verrassend: de peilingen wezen vooraf al in die richting en fundamenteel lijkt de uitslag niet echt grote problemen op te leveren voor de regering-Rutte. Toch trok Baudets rechtspopulistische partij, het nog geen drie jaar oude Forum voor Democratie, ook in buurland België veel aandacht naar zich toe omdat ze in één klap de grootste van Nederland werd. En omdat haar ‘flamboyant’ genoemde leider zich heel goed interessant weet te maken.

Niet zelden lukt dat met één woord. Zoals het de N-VA vorige week lukte om de aandacht van het ongeziene drugsgeweld in Antwerpen af te leiden naar de ‘yogasnuivers’, waren Nederland én Vlaanderen vorige week druk in de weer om de betekenis, herkomst en Arische connotaties van het woord ‘boreaal’ te duiden. Het woord betekent letterlijk ‘noordelijk’, maar Baudet gebruikte het in zijn overwinningsspeech zoals de extreemrechtse Franse politicus Jean-Marie Le Pen het hem voordeed: om een mythische oertijd te evoceren waarin Europa (‘het noorden’) zou zijn bevolkt door raszuivere blanken. Als u bij die gedachte ook aan recentere periodes in de Duitse geschiedenis denkt, dan is dat helemaal de bedoeling. Baudet tast graag de grenzen van de welvoeglijkheid af, en gaat er geregeld over. Met succes: de verontwaardiging van de tegenstander is het grootste plezier van de militant – net zoals bij andere partijen die zich een anti-establishmentimago aanmeten om bij het establishment te kunnen horen.

Komt het door die bizarre speech van Baudet, dat nogal wat analisten toch gewoon weer naast de kern van de zaak keken? Minstens twee thema’s bleven terugkomen: de zwakte van de tegenstander, in dit geval de VVD van premier Mark Rutte, en de invloed van de media. Door zijn bochtenwerk, bijvoorbeeld in het klimaatdossier, zou Rutte de weg hebben bereid voor Baudet. De Nederlandse premier vindt zijn eigen onnavolgbare parcours geen gesjacher, maar juist ‘verbindend’. de Volkskrant-columniste Sheila Sitalsing vindt van niet: ‘Iederéén naar de mond praten en daarmee geen ruimte voor jezelf overhouden om een consistent, geloofwaardig, compleet verhaal uit te dragen en daar langer dan een maand of twee aan vast proberen te houden: het is een bijzondere invulling van het begrip verbinden.’ Tegelijk werd tot vervelens toe gewezen op de alomtegenwoordigheid van Baudet in de Nederlandse media in de dagen voor de verkiezingen. Baudet was inderdaad overal, onder meer ook omdat hij zijn campagne niet stil wou leggen na de aanslag in Utrecht.

Onzinnig zijn die opmerkingen niet. De kracht van de ene heeft altijd te maken met de zwakte van de andere, en zeker in het geval van Rutte is wendbaarheid ruggengraatloosheid geworden. Bovendien vindt Baudet blindelings de weg naar de media, en vice versa. Toch is de echte reden voor zijn succes eenvoudiger: hij neemt in de cruciale debatten over klimaat en migratie posities in die domweg op veel bijval kunnen rekenen. Wie zich opwindt over de dubbele tong en het ideologisch opportunisme van Rutte, of over de mainstreammedia (‘msm’), gaat al dan niet bewust de echte boodschap uit de weg. Nu Forum voor Democratie samen met de partij van Geert Wilders meer dan een op de vijf Nederlanders heeft kunnen overtuigen, is de conclusie duidelijk: er is een belangrijke minderheid van Nederlanders die vindt dat migranten de eigenheid van hun land bedreigen. Dure klimaatmaatplannen zijn groene betutteling en hysterie.

Dat kan geen reden zijn om de uitgangspunten op te geven. Zowel in Nederland als in ons land blijft de humane opvang van vluchtelingen cruciaal. Die voorwaardelijke gastvrijheid voor mensen in nood is een kernwaarde van het Westen. En de strijd tegen de klimaatopwarming is urgent: de wetenschappelijke projecties zijn eensluidend en schrikbarend. We moeten nu handelen.

Hoe? Door het welvaartsverlies en het gevoel van vervreemding tegen te gaan wanneer het kan. En door onpopulaire maar noodzakelijke maatregelen in alle openheid door te drukken als het moet. Het blijft belangrijk om zo veel mogelijk mensen in die twee uiterst complexe en soms angstaanjagende dossiers mee te nemen, maar ook om te beseffen dat het nooit voor iederéén goed kan zijn. Alleen door dan toch door te duwen, kunnen dubieuze praatjesmakers als Baudet worden afgeremd.