‘In mijn ogen maakt Kamala Harris geen kans tegen Donald Trump’, zegt Theo Francken (N-VA).
Met zijn naar eigen zeggen evenwichtige beoordeling van Donald Trump bekleedt N-VA-politicus Theo Francken een bijzondere positie onder de nationale ‘Amerika-watchers’. Een Trumpfan zou Francken zichzelf niet noemen. Wel zag de ondervoorzitter van het NAVO-parlement – begin deze maand was hij in die hoedanigheid nog in de Verenigde Staten – onder Trumps presidentschap (2016-2020) goede evoluties op het internationale toneel, met name door zijn opstelling tegenover Rusland, Iran en Noord-Korea.
Nu de Democratische president Joe Biden een stap opzijzet ten voordele van vicepresident Kamala Harris rijst de vraag: wat betekent dit voor de winstkansen voor Donald J. Trump bij de presidentsverkiezingen in november? ‘Trump hoeft zich geen zorgen te maken’, zegt Francken. ‘De Republikeinse Partij heeft een ongelooflijk goede conventie achter de rug. Republikeinen als Nikki Haley, die altijd zeer kritisch voor Trump zijn geweest, hebben zich achter zijn kandidatuur geschaard. Iedereen ruikt de macht, dat maakt de partij eendrachtig.’
Volgens de peilingen doet Kamala Harris het beter tegenover Trump dan Joe Biden, ook in cruciale swing states als Pennsylvania. Hoe belangrijk is dat?
Theo Francken: Het is heel laat in de race, het is weinig realistisch dat de Democraten hun crisis nog te boven zullen komen. Trump heeft de peilingen mee, zijn partij mee, en hij overleefde een aanslag. Door die mislukte aanslag heeft hij trouwens iets goddelijks gekregen, en in de diepgelovige streken van de VS stelt dat iets voor. Die man is op weg naar het Witte Huis.
‘Door de mislukte aanslag heeft Trump iets goddelijks gekregen.’
In Trumps laatste verkiezingstoespraak voordat Biden zich uit de race terugtrok, viel hij hem herhaaldelijk aan vanwege zijn leeftijd. Dat argument valt nu weg.
Francken: Het wordt inderdaad een andere campagne, maar ik verwacht dat Trump van zijn eigen kracht zal uitgaan. Er komt een inhoudelijke switch naar concrete beloften op het vlak van belastingen, gezondheidszorg en internationale politiek.
Harris ligt wel beter bij vrouwen.
Francken: Kijk, in de VS gaan verkiezingen vooral over mensen naar de stembus krijgen. Ik denk niet dat Harris veel enthousiasme opwekt. Ze staat ver van een centrumkandidaat als Joe Biden, die – toen hij nog fit was – iets weghad van de average all American granddad: een weinig controversiële man die houdt van business, snelle Amerikaanse wagens en opkomt voor de militairen. Harris komt daarentegen uit de hyperprogressieve staat Californië, waar nieuwe transgenderrechten ervoor zorgen dat miljardair Elon Musk zijn bedrijven naar Texas verhuist. Bovendien is ze een vrouw én Afro-Amerikaanse. Amerika is daar niet klaar voor. In mijn ogen maakt ze geen schijn van kans tegen Trump, die een goede campagne aan het rijden is.
‘Amerika is niet klaar voor een Afro-Amerikaanse vrouw als president.’
Is het een goed idee van de Democraten om de democratie an sich tot inzet van de campagne te maken?
Francken: Biden is nog met niets inhoudelijks gekomen. Als Harris presidentskandidaat wordt, zal ze met een geloofwaardig plan moeten komen. Maar ik denk dus niet dat zij de meest geschikte Democrate is. Op het vlak van politiek fatsoen is Michelle Obama veel geloofwaardiger. Zij zou het Trump heel moeilijk kunnen maken, maar blijkbaar is ze niet geïnteresseerd.
Trump distantieert zich, running mate lijkt pro: wat staat er in Project 2025?
Er wordt veel gespeculeerd over Project 2025, een plan van de conservatieve denktank The Heritage Foundation dat voorziet in het politiseren van de ambtenarij en massale deportaties van migranten. Zal Amerika onder Trump afglijden naar een autoritair regime?
Francken: Ik denk het niet. Uiteindelijk ben je maar een paar jaar president. Project 2025 trekt lessen uit wat er tijdens Trumps eerste ambtstermijn is misgelopen. Ze willen cruciale posities in de administratie laten innemen door gelijkgezinden om besluitvorming sneller te laten gaan. Trump werd destijds tegengewerkt door een overwegend linkse administratie, bijvoorbeeld door het negeren van richtlijnen. Sounds familiar. Ik ben als staatssecretaris voor Asiel en Migratie ook nogal tegengewerkt door onverkozen mensen. Het fenomeen bestaat in meerdere landen.
Trump speculeert nu al over mogelijke verkiezingsfraude. Zal hij zijn verlies erkennen, wat hij weigerde in 2020, met onder meer de bestorming van het Capitool in 2021 tot gevolg?
Francken: Die bestorming van het Capitool was totaal onaanvaardbaar, maar ik kan daar niet op vooruitlopen. Die kaart opnieuw trekken zou ongeloofwaardig zijn.
Op wie zou u stemmen?
Francken: Ik weet niet of ik zou gaan stemmen. Ik zou nooit op Trump stemmen vanwege zijn stijl en omdat hij geen atlantist is, maar Harris is ook niet mijn cup of tea. Ik ga voor ‘onbeslist’.
