‘Steeds meer mensen én kapitaal verlaten China. Wat is er aan de hand?’

Bijna 30 jaar lang was China in de ogen van de wereld het land van belofte. Elke ondernemende persoon wilde er deel van uitmaken. De Chinese burgers zelf blaakten van zelfvertrouwen. Sinds een jaar vindt er een ommekeer plaats. Steeds meer Chinese burgers willen hun land ontvluchten. De pandemie was een traumatische ervaring en weinigen zien nog heil in het harde beleid van president Xi Jinping.

Nergens anders is die realiteit zo zichtbaar geworden als aan de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico. Sinds het begin van dit jaar onderschepten grenswachters daar al bijna 25.000 Chinese staatsburgers die samen met Cubanen, Venezolanen en Guatemalteken probeerden op illegale wijze Amerika te bereiken. Voor de VS is China nu een van de belangrijkste landen vanwaaruit asielzoekers afkomstig zijn.

Een andere topbestemming voor Chinese gelukzoekers is Singapore. In de stadstaat huist van oudsher een grote Chinese diaspora. De laatste jaren blijven vooral vermogende Chinezen aankomen. Zij voelen zich geviseerd door de anticorruptiecampagnes, raken ontmoedigd door de groeivertraging en wanen zich niet meer veilig in Hong Kong. Singapore doet meer dan ooit gouden zaken met de verkoop van luxewoningen.

Chinese emigratie is niets nieuws. In het verleden hebben miljoenen Chinezen hun moederland achtergelaten. Zelfs in de hoogdagen van de groei verlieten jaarlijks ongeveer een half miljoen Chinezen hun land. Door de financiële crisis van 2009 en het aantreden van Xi Jinping daalde dat cijfer gedurende enkele jaren, maar nu zwelt de uitstroom weer aan.

Het klopt dat een bevolking van 1,5 miljard mensen het nauwelijks voelt als enkele honderdduizenden landgenoten vertrekken. Toch is het signaal duidelijk: het vertrouwen van de Chinezen in hun land kalft af. Bovendien zijn het vaak hoogopgeleiden en vermogenden die de wijk nemen. En niet alleen mensen willen er weg; ook het Chinese kapitaal zoekt uitwegen.

Nooit eerder was de Chinese kapitaalvlucht zo groot als in de afgelopen jaren. Het gaat elke maand om miljarden dollars, ondanks pogingen van de overheid om dat tegen te gaan. Opnieuw kun je tegenwerpen dat dit niet doorweegt in een land dat biljoenen dollars aan geldreserves heeft opgepot. Maar het blijft een zorgwekkend teken. Als de vermogende Chinezen zélf twijfelen, lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat ook buitenlandse investeerders afhaken. De komende jaren moet blijken of dit alles slechts een tijdelijke dip betekent of dat China werkelijk niet langer het beloofde land is.