Spaanse Rapper Valtònyc in ballingschap in Gent: ‘Gratie van de koning? Ik zou het weigeren’

De Spaanse rapper Valtònyc onttrekt zich in België aan een gevangenisstraf wegens majesteitsschennis, doodsbedreigingen en verheerlijking van terrorisme in zijn teksten.

De kolonie van Spaanse ballingen in België blijft aangroeien. In het spoor van de Catalaanse ex-president Carles Puigdemont en zijn vier ministers heeft rapper Valtònyc (geboren als Josep Miquel Arenas Beltrán, 24) hier een schuiloord voor de Spaanse Justitie gevonden. De artiest uit Mallorca werd tot 3,5 jaar cel veroordeeld wegens het verheerlijken van terrorisme, majesteitsschennis en het uiten van doodsbedreigingen in zijn liedjesteksten. In plaats van zich bij de gevangenis te melden vluchtte de rapper naar Gent, achtervolgd door een Europees aanhoudingsbevel van de Audiencia Nacional. Het parket van Oost-Vlaanderen bleek weinig onder de indruk. Valtònyc, die zich vorige week vrijwillig bij de Gentse onderzoeksrechter aanbood, mocht als een vrij man beschikken. ‘Op één voorwaarde’, zegt Valtònyc. ‘Ik moet in België blijven in afwachting van een definitieve uitspraak over het verzoek tot uitlevering. Voor de rest geen beperkingen. Ik ga binnenkort optreden in Brussel.’

De Spaanse rechters tilden zwaar aan sommige liedjesteksten, die inderdaad erg expliciet zijn. Vindt u bij nader toezien dat u te ver bent gegaan?

Valtònyc: Sterke taal is eigen aan rapmuziek. Ik zeg bijvoorbeeld over een extreemrechtse politicus dat ik hem een nucleair vernietigingswapen toewens. Is dat een doodsbedreiging? Nee, ik bedien me van hyperbolen en metaforen, stijlfiguren waarvan de hele rapcultuur bol staat. Idem als ik de koning of zijn corrupte schoonbroer als hijos de puta, hoerenzonen, bestempel.

Wat met het verheerlijken van terrorisme? U wekt de indruk het geweld van de extreemlinkse GRAPO en de Baskische afscheidingsbeweging ETA te vergoelijken.

Valtònyc: Alweer een kwaadwillige interpretatie. Mijn teksten zijn absoluut geen lofzang op terrorisme of geweld, laat staan dat ik slachtoffers van de ETA zou willen kwetsen. Het hele proces is een zoveelste poging om linkse activisten de mond te snoeren en de aandacht af te leiden van de slachtoffers die het staatsterrorisme tegenwoordig maakt. Ik heb het over het brutale politiegeweld tijdens het Catalaans referendum en over Catalaanse politici en activisten die in de gevangenis worden gegooid, maar evengoed over de duizenden gezinnen die zomaar uit hun huizen worden gezet omdat ze de huur niet kunnen betalen.

U wordt verdedigd door de Vlaamse advocaat Paul Bekaert, de raadsman van de Catalaanse ex-president Carles Puigemont. Staan jullie schouder aan schouder in de Catalaanse onafhankelijkheidsstrijd?

Valtònyc: Dat ik dezelfde advocaat neem, is logisch. Een Europees aanhoudingsbevel is geen lachertje. Meester Bekaert is de beste keuze, zijn reputatie is in heel Spanje bekend. Als ballingen zitten we in hetzelfde schuitje, maar dat betekent niet dat ik een Catalaanse separatist ben. Mallorca hoort niet bij Catalonië, ook al wordt er Catalaans gesproken. Maar ik heb wel sympathie voor de Catalaanse zaak. Een volk heeft het recht om zich vrij uit te spreken over zijn toekomst, zonder te worden afgedreigd met repressie.

De rechtszaak werd aan het rollen gebracht door Jorge Campos, een prominent politicus in Mallorca. Wie is die man?

Valtònyc: Een extreemrechtse zakenman met uitstekende connecties in de Partido Popular. Campos was voorzitter van Círculo Balear, een machtige club die dweept met dictator Franco en zich verzet tegen het oprukken van het Catalaans als officiële taal. Intussen heeft hij zijn club tot een politieke partij omgevormd, de Actúa Baleares. Over die gevaarlijke man heb ik dus gerapt dat hij een kernbom op zijn dak verdient. Belachelijk dat Justitie zoiets letterlijk neemt.

Sinds het aantreden van de socialistische minderheidsregering van Pedro Sanchez gloort er hoop voor een oplossing van de Catalaanse crisis. Kan de regimewissel ook in uw voordeel spelen?

Valtònyc: Nee. Zelfs als hij het zou willen, kan Sanchez zich niet met Justitie bemoeien. Het Hooggerechtshof heeft mijn straf bevestigd, alle beroepsmogelijkheden zijn daarmee uitgeput. Het Europees Hof van Justitie? Die weg ligt nog open, maar dan moet ik me eerst in Spanje bij de gevangenis melden. Geen haar op mijn hoofd dat daaraan denkt.

Kan koning Felipe gratie verlenen?

Valtònyc: (lacht) In principe wel, maar het lijkt me hoogst onwaarschijnlijk dat hij het zou overwegen. Ik zou het weigeren. Binnen vijf jaar is mijn zaak verjaard en kan ik terugkeren. Maar of ik dat ook doe na wat er allemaal is gebeurd? Misschien blijf ik wel in België, het is hier goed toeven. Of ik trek naar Latijns-Amerika.