Van een blauwe golf is geen sprake, tot spijt van de Democraten. Maar in de zenuwslopende races in de staten van de ‘Blauwe Muur’ ziet Joe Biden plots kansen liggen. Donald Trump stelt opnieuw de legitimiteit van de verkiezingen in vraag, zonder daarvoor enig bewijs te leveren.
Zelfs na een nachtje slapen zijn de Amerikanen niet wakker geworden met een duidelijke overwinnaar van de verkiezingen. De voortgang van de stembusslag gaat op het eerste gezicht eerder in de richting van een horrorscenario.
Hoe zit dat scenario eruit?
Verschillende media en waarnemers vreesden het al langer: van één verkiezingsnacht zou geen sprake zijn. In de plaats zou een langere periode komen waarin de uiteindelijke uitslag dagen of zelfs weken op zich zou laten wachten. Wat sommigen verwachtten is ook uitgekomen: tot weerzin van vooral de Democraten eiste president Donald Trump gisterenavond de overwinning op. Hij dreigde zelfs met een zaak bij het Hooggerechtshof – een juridische stap die waarnemers afdoen als onzinnig. In recente tweets stelt hij opnieuw de stemmen in vraag die per post zijn ingediend.
Verloopt dat scenario helemaal volgens verwachting en moeten we dus nog dagen wachten?
Veel hangt af van enkele cruciale staten. De snelheid waarmee zij hun resultaten bekendmaken, kan de duurtijd van deze race drastisch inkorten. De aanhangers van Joe Biden hadden gehoopt dat die snelle duidelijkheid al zou komen met een overwinning in Florida en zelfs in het rode Texas. Dat bleek ijdele hoop. In beide staten wint Trump uiteindelijk met duidelijke cijfers.
Naar welke staten moeten we dan wel kijken?
Drie van de belangrijkste liggen rond de Grote Meren in het noorden van de VS: Wisconsin, Michigan en Pennsylvania. Die staten maken deel uit van de zogenaamde ‘Blauwe Muur’: traditioneel Democratische staten. Dit trio liet in 2016 Democratisch kandidate Hillary Clinton links liggen, ten voordele van Trump. Rond half negen op woensdagavond raakte bekend dat Biden Wisconsin binnenhaalt. De door nieuwszender CNN voorspelde overwinning van Biden in Wisconsin is erg nipt. Hij haalde er 50,3 procent van de stemmen, tegenover 48,2 procent voor Trump. In Michigan werd op dat moment nog volop geteld, maar ongeveer op hetzelfde moment is de Amerikaanse president naar justitie gestapt om het tellen van de stemmen in de staat Michigan te doen ophouden. Van Pennsylvania werd al verwacht dat de resultaten nog een significante periode op zich zouden kunnen laten wachten. Maar ondertussen is de Trump-campagne naar de rechters gestapt om ook daar het stellen te laten stilleggen. In beide staten ligt Biden op dit moment op kop. De marges zijn echter te nauw om de strijd nu al te beslechten.
Welke staten komen nog in het vizier?
Het ziet ernaar uit dat Biden Arizona ‘flipt’ en zo van rood naar blauw doet kleuren. Ook in Nevada lijkt een Democratische overwinning op til, al is de marge daar kleiner. In Georgia belooft het duel tussen Trump en Biden eveneens spannender te worden dan velen nog hadden verwacht.
Waarom mag Biden stilletjes beginnen hopen?
Een element uit het ‘horrorscenario’ waar we het nog niet over hadden, is het fenomeen van de ‘blue shift’. In elk verkiezingsjaar blijkt dat stemmen die later binnenkomen in heel wat staten ook blauw kleuren. In tijden van corona schakelt de blue shift meer dan één versnelling hoger. Miljoenen mensen verstuurden hun stem vóór verkiezingsdag. En die stemmen gaan overwegend naar Biden. Een voorbeeld: volgens New York Times-analist Nate Cohn is het niet ondenkbaar dat Biden meer dan 75 procent van de vooraf ingezonden stemmen in Pennsylvania verzilvert.
Wat doet Trump?
Hoewel nog niet alle stemmen geteld waren, heeft de Trump-campagne al om een hertelling gevraagd in Wisconsin. De verwachting is dat de Trump-entourage elke nipte race in vraag zal stellen. Hertellingen aanvragen is op zich legitiem. Maar Stepien zei ook dat Trump wint ‘wanneer we alle legale stembiljetten tellen’. De hamvraag is welke bijkomende stappen nu Trump onderneemt. Zijn recente uitspraken doen weinig goeds vermoeden. De Trump-campagne stapte al naar het gerecht om het stemmen in Michigan en Pennsylvania te laten stoppen.
Alles over de Amerikaanse verkiezingen 2020
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier