‘Schertsvertoning’: Rupert Murdoch mag oudste zoon niet kronen tot opvolger voor media-imperium

Volgens een gerechtelijk rapport in Nevada heeft Rupert Murdoch niet het recht om zijn oudste zoon te katapulteren naar de leiding van het conservatieve familiebedrijf. Drie andere kinderen wrijven zich in de handen. Ook interessant: de familie, die de inspiratiebron vormde voor de tv-serie Succession, laat zich recent zelf inspireren door die fictieserie.

De zaak loopt in Reno, Nevada, waar Rupert Murdoch zijn erfeniskwestie regelt. In de staat Nevada laat de rechter zich in erfzaken assisteren door een commissaris, die op basis van feitenmateriaal en getuigenissen van betrokkenen een rapport opstelt, dat de uitspraak van de rechter stoffeert.

Dat rapport, van de hand van commissaris Edmond Gorman jr., laat aan duidelijkheid niets te wensen over, aldus The New York Times, die het in primeur in handen kreeg. Onderzocht werd of Rupert Murdoch (93) kan terugkomen op een eerdere overeenkomst. Daarin stond dat de macht in zijn imperium na zijn dood gelijk verdeeld zou worden over zijn oudste vier kinderen. De jongere kinderen krijgen volgens die overeenkomst ook een financieel aandeel, maar in tegenstelling tot de oudere vier geen stemrecht.

In Nevada probeerde Rupert zijn eigen overeenkomst zodanig te wijzigen dat het stemrecht – niet het geld – onttrokken zou worden aan alle kinderen behalve zijn oudste zoon Lachlan. Die zou dan evenveel controle over het imperium krijgen als pa Rupert nu heeft.

‘Deze oneerlijke deal kan niet doorgaan’

In 96 pagina’s omschrijft commissaris Gorman de voorgestelde wijziging door Rupert Murdoch als een ‘zorgvuldig opgezette schertsvertoning’. Rupert en Lachlan hebben, oordeelt Gorman, ‘te kwader trouw’ gehandeld met hun plan om de macht te concentreren bij Lachlan. Daarbij willen ze ‘de uitvoerende macht van Lachlan Murdoch bestendigen’, ‘in weerwil van de impact die dit zou hebben op bedrijven en begunstigden’.

Als de feiten in deze zaak afgewogen worden tegen de wet, ‘concludeert deze commissaris dat deze oneerlijke deal niet kan doorgaan’, aldus Gorman.

In 2006 werd de oorspronkelijke overeenkomst gesloten. Op dat moment had pa Rupert bepaald dat hij tot zijn dood de leiding zou houden over het media-imperium, maar dat daarna de macht gelijk verdeeld zou worden over zijn vier oudste kinderen. Hij liet, terwijl hijzelf nog superviseerde, zijn kinderen ook wel onderling concurreren over leidinggevende posten.

Gaandeweg zag hij Lachlan als de betere opvolger en schoof hij ook belangrijke verantwoordelijkheden naar hem door.

Rupert beschouwt Lachlan als de garantie dat het rechtse imperium, dat onder meer de conservatieve tv-zender Fox News, de krant The Wall Street Journal en de tabloid New York Post omvat (naast entertainmentzenders), dezelfde rechtse koers blijft varen na zijn overlijden. Rupert zocht daarom een manier om Lachlan permanent in het zadel te hijsen, en de andere drie kinderen hun zeggenschap te ontnemen, zonder hen daarom financieel te schaden.

Die andere kinderen zijn inderdaad linkser (of minder rechts) dan pa of broer Lachlan. De tweede zoon, James, steunt via zijn echtgenote of rechtstreeks eerder linkse initiatieven, zoals verzet tegen Donald Trump en milieuorganisaties. Ook dochter Elisabeth wordt beschouwd als linkser dan het bedrijf. Het vierde en oudste kind, Prudence, hield zich grotendeels afzijdig, maar steunt James en Elisabeth in hun poging om hun rechten te behouden.

‘Succession’ versus de Murdochs versus ‘Succession’

De machtsstrijd tussen de Murdochs werd vaak vergeleken met de HBO-serie Succession, die zich duidelijk liet inspireren door het Murdoch-imperium. Maar uit het rapport van Gorman blijkt dat het ook omgekeerd werkte: de fictie van Succession zorgde voor onrust bij de Murdochs. Een episode uit april 2023, waarin de patriarch sterft en de bedrijven in chaos achterlaat, noopte dochter Elisabeth Murdoch tot een poging om de erfopvolgingsprocedure uit te klaren. Pa Murdoch voorzag een clausule in de regeling uit 2006, die hem het recht gaf de bepalingen in de erfenis te veranderen als het in het belang was van alle rechthebbenden. Dat argument – dat de drie kinderen er wel bij zouden varen mochten ze hun macht aan Lachlan verliezen – wordt door de commissaris niet als ernstig ervaren en werd door de drie betrokken kinderen voor de rechtbank in Nevada betwist.

Als de rechter in Nevada het rapport van commissaris Gorman volgt, wat de regel is, resten Rupert en Lachlan nog twee mogelijkheden om toch hun gelijk te halen. De eerste is: in beroep gaan. Dat zal, gelet het resolute rapport van de huidige commissaris, misschien niet veel opleveren. Tweede mogelijkheid: Lachlan koopt zijn broer en zussen uit. Maar dat ligt evenmin voor de hand. Daar zijn héél veel miljarden voor nodig. En broer James en zus Elisabeth hebben duidelijk niet de ambitie om aan macht of invloed in te boeten.

De drie kinderen reageerden opgelucht op het rapport. Een advocaat voor Rupert Murdoch kondigde aan in beroep te zullen gaan.