Rwanda heeft maandag beslist om de diplomatieke betrekkingen met België te verbreken. De Belgische diplomaten moeten binnen 48 uur het land verlaten. Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot betreurt de ‘disproportionele’ stap en kondigt gelijkaardige maatregelen aan.
Rwanda neemt de beslissing op basis van een aantal overwegingen die allemaal te maken hebben ‘met de zielige pogingen van België om zijn neokoloniale waanideeën in stand te houden’, zo stelt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Kigali in een persbericht. Volgens Kigali heeft België ‘duidelijk partij gekozen’ in het regionale conflict tussen Rwanda en de Democratische Republiek Congo en mobiliseert ons land systematisch in de internationale fora tegen Rwanda, en gebruikt het daarbij “leugens en manipulatie om een ongerechtvaardigde vijandige mening tegen Rwanda te verzekeren’.
Kigali voert voorts aan dat België zijn vroegere mandaatgebied ook al voor het losbarsten van het huidige conflict ‘stelselmatig’ heeft ‘ondermijnd’. In het persbericht verwijst het ministerie ook naar de ‘destructieve historische rol’ van ons land ‘in het aanwakkeren van het etnische extremisme’ dat heeft geleid tot de genocide op de Tutsi in 1994. Na de genocide greep huidig president Paul Kagame, behorend tot de Tutsi, de macht.
‘Dit is buiten proportie en toont aan dat wanneer we het oneens zijn met Rwanda, ze liever geen dialoog aangaan”‘ zo reageert minister Prévot. Hij meldt dat België wederkerige maatregelen zal nemen. De Rwandese diplomaten worden persona non grata verklaard en moeten België binnen 48 uur verlaten. België zegt ook de bilaterale intergouvernementele samenwerkingsakkoorden met Rwanda op.
In een persbericht wijst Prévot erop dat zijn Rwandese evenknie Olivier Nduhungirehe vorige week tijdens een bezoek aan Brussel een uitnodiging tot gesprek heeft geweigerd. ‘Het lijkt erop dat de Rwandese regering er de voorkeur aan heeft gegeven om zich neer te leggen bij een eenzijdige en vertekende visie op onze positie. Het verbreken van dialoogkanalen vergemakkelijkt echter nooit de oplossing van geschillen’, zegt Prévot.
De Belgische diplomatie ontkent ook in alle toonaarden dat ons land Rwanda probeert te verzwakken, ‘laat staan op basis van een koloniaal verleden waar het zich al lang van heeft gedistantieerd’. ‘Dat is een totale verdraaiing van de feiten’, luidt het in het persbericht. ‘De enige leidraad van België blijft het respect voor de mensenrechten, de rechtsstaat en het internationaal humanitair recht.’
België wijst er ook op dat het de genocide op de Tutsi ‘ondubbelzinnig’ heeft veroordeeld en ‘zijn aandeel in de verantwoordelijkheid erkend, onder meer door officieel verontschuldigingen aan te bieden voor zijn tekortkomingen’. Ons land wil zich blijven inzetten voor de handhaving van de wet tegen genocideontkenning en zal de sterke justitiële samenwerking met Rwanda voortzetten om verantwoordelijken te vervolgen.
België ijverde de voorbije maanden op het Europese toneel voor sancties tegen Rwanda vanwege zijn actieve steun aan de rebellenbeweging M23, die grote delen van het oosten van Congo heeft veroverd. Uitgerekend op de dag van de verbreking van de diplomatieke relaties met België nam de EU sancties tegen Rwandese militairen, M23-kopstukken en een individu en een goudraffinagebedrijf die verantwoordelijk worden geacht voor de illegale winning en handel in Congolese grondstoffen.
‘Het doel van de maatregelen is om druk uit te oefenen zodat alle partijen de vijandelijkheden staken en aan de onderhandelingstafel plaatsnemen. België verwelkomt de vooruitgang die de afgelopen dagen is geboekt dankzij regionale bemiddeling en moedigt die inspanningen sterk aan. De Democratische Republiek Congo moet eveneens haar verantwoordelijkheid nemen, niet alleen om conflicten op te lossen, maar ook om haar eigen bestuur te hervormen’, besluit Buitenlandse Zaken.
