Rusland reageert op Knack-onderzoek: ‘Een provocatiecampagne’

Bijna twee weken nadat een groep internationale media, waaronder Knack, de banden heeft blootgelegd tussen de Russische organisatie Pravfond en de Russische inlichtingendiensten, reageert directeur Aleksandr Oedaltsov. ‘We hopen dat Vladimir Poetin onze financiering zal verhogen.’

In een persconferentie heeft Aleksandr Oedaltsov, de directeur van de Russische diasporaorganisatie Pravfond, een aanval gelanceerd op het onderzoek dat Knack twee weken geleden uitbracht. In dat onderzoek, waarvoor Knack samenwerkte met een groep internationale media, wordt Pravfond gelinkt aan de Russische inlichtingendiensten.

Het onderzoek, waaraan ook Knack deelnam, werd door de Pravfond-directeur weggezet als ‘een provocatiecampagne, georganiseerd door de media van niet-vriendschappelijke landen’. Volgens Oedaltsov zijn westerse landen erop uit om Russen die in Europa wonen van spionage te beschuldigen en hun juridische verdediging te bemoeilijken.

Hoe Rusland zijn diaspora inzet als vijfde kolonne

De voorbije tien jaar richtte Pravfond een netwerk op van zogenaamde ‘informatiecentra’, waar Russen en Russischtaligen heen kunnen voor juridische bijstand wanneer ze zich in hun rechten geschonden voelen. Uit het onderzoek, waarbij Knack inzage kreeg in interne documenten, bleek de organisatie nog geheel andere activiteiten te ontwikkelen. Zo werd Pravfond gebruikt om de advocaat van een FSB-huurmoordenaar en de bekende wapenhandelaar Viktor Boet te betalen. Het financiert ook twee propagandakanalen, die beide een vals adres in Brussel opgeven.

‘Baltisch syndroom’

Net zoals de andere betrokken organisaties, kreeg Pravfond de mogelijkheid om te reageren. Het besloot niet in te gaan op onze vragen. Op de persconferentie vandaag verdedigt Oedaltsov zijn beslissing om ‘die stomme vragen’ niet te beantwoorden. ‘Dit zijn provocerende vragen. Ze geven zelf toe dat ze bedacht en gedicteerd zijn door de (westerse, nvdr) geheime diensten. Blijkbaar worden ze hier goed voor betaald. Het is totale onzin.’

Volgens Oedaltsov heeft Pravfond ‘geen enkele werknemer’ die voor een inlichtingendienst heeft gewerkt, en ‘geen enkele interactie met de Russische inlichtingendiensten’. Dat laatste is een uiterst komische stelling. Vladimir Pozdorovkin, adjunct-directeur van Pravfond, werkte voorheen officieel voor de inlichtingendienst SVR. ‘We geven hierop geen commentaar’, aldus Oedaltsov.

Volgens Oedaltsov kaderen de onthullingen van de groep internationale media, waaronder Knack, in een ‘spiraal van grootschalige anti-Russische informatiecampagnes’. Hij legde specifiek de schuld bij de Baltische landen, die er volgens hem al langer op uit zijn Rusland te kleineren. ‘Dit is een Baltisch syndroom’, aldus de voormalige Russische ambassadeur in Litouwen. Volgens Oedaltsov heeft ‘het Baltische establishment’ een ‘verlangen om te belasteren en met modder te gooien naar mensen die ze niet mogen’.

Een Russisch diasporafonds betaalde de advocaat van een FSB-huurmoordenaar

Financiering verhoogd?

Zowel Oedaltsov als Pravfond staat sinds 26 juni 2023 op een Europese sanctielijst wegens ‘actieve steun’ aan de invasie van Oekraïne. Volgens interne documenten financierde Pravfond verschillende pro-Russische organisaties in Oekraïne. Oedaltsov werd in 2021 nog onderscheiden door Vladimir Poetin.

Op de persconferentie gaf Oedaltsov toe dat zijn stichting Russischtalige media in het buitenland steunt. Dat is opmerkelijk. Toen Knack navraag deed bij Euromore en Golos, de media in kwestie, werd stellig ontkend dat ze financiering van Pravfond ontvingen.

Dat Pravfond de advocaten van Russische criminelen als FSB-huurmoordenaar Vadim Krasikov en wapenhandelaar Viktor Boet betaalt, kadert volgens Oedaltsov in ‘het recht van onze landgenoten op een eerlijk proces’. Volgens Oedaltsov geldt het ‘vermoeden van onschuld’. Opmerkelijke vaststelling: Pravfond betaalde Boets advocaat ruim drie jaar na diens veroordeling. Het gaat in beide gevallen om minstens enkele tienduizenden euro’s.

Oedaltsov hoopt de activiteiten van Pravfond de komende jaren uit te breiden. ‘We hopen dat Vladmir Poetin het voorstel van minister Lavrov zal goedkeuren om onze financiering te verhogen. De extra financiële steun zal ons toestaan om het werk van onze rechtsbijstandcentra uit te breiden en buitenlandse Russischtalige mediakanalen te ondersteunen die onze landgenoten adviseren over dringende problemen.’ Volgens Oedaltsov is er een plan om acht nieuwe centra voor rechtsbijstand te openen, ‘ook in Europa’.

Waarom Rusland een propagandakanaal op een Belgisch adres vestigde