Er is maar één factor die een totale escalatie in het Midden-Oosten verhindert: de intimiderende gecombineerde militaire slagkracht van Israël en de Verenigde Staten. Hoe diep de haat bij Iran, Hezbollah, Syrië en andere spelers ook zit, allemaal vrezen ze de mogelijke militaire vergelding van Washington en Tel-Aviv. Maar hoezeer het machtsoverwicht op dit moment ook in het voordeel van dat duo is, het haalt de haat in de regio niet weg en dwingt rivalen tot andere opties.
Een belangrijke troef blijft de zogenoemde iron dome of ijzeren koepel die Israël beschermt tegen inkomende raketten. Ook bij de recente massale aanval door Hezbollah slaagde het land erin om bijna alle tuigen uit de lucht te halen middels een combinatie van luchtdoelsystemen op de grond en gevechtsvliegtuigen.
Die vliegtuigen brengen ons ook bij een ander voordeel: luchtdominantie. Israëlische gevechtsvliegtuigen kunnen bijna in de hele regio straffeloos grenzen overschrijden om doelen uit te schakelen. Zondagochtend opereerden maar liefst honderd Israëlische vliegtuigen, waaronder de nieuwe F-35, boven Libanon om daar wellicht ontelbare Hezbollah-raketten uit te schakelen.
Absolute veiligheid en onkwetsbaarheid bestaan niet: ook niet voor Israël en de Verenigde Staten.
Een derde voordeel betreft het vermogen om offensieve clandestiene operaties op te zetten. De Israëlische special forces en inlichtingendiensten horen bij de best getrainde en best uitgeruste ter wereld. Zij beschikken over steunpunten in de hele regio, netwerken waarlangs zij kunnen infiltreren en superieure informatie vergaren. Ook hier geldt: de aanval is de beste verdediging.
Een vierde element is en blijft de Amerikaanse aanwezigheid. De atoomonderzeeboot USS Georgia dook de voorbije dagen op in de Middellandse Zee, wellicht bewapend met 154 kruisraketten. Twee vliegdekschepen liggen in de regio, geëscorteerd door een dozijn andere oorlogsbodems. Elke rivaal denkt wel twee keer na alvorens hun toorn over zich af te roepen.
Toch zullen de haat en de wrok in het Midden-Oosten blijven groeien. Ruim 40.000 doden in Gaza betekent honderdduizenden mogelijke nieuwe strijders. Die strijders zullen Israël en de Verenigde Staten niet frontaal kunnen aanvallen, waardoor er minder kans is op zogenoemde verticale escalatie.
Maar zij zullen zonder twijfel op zoek gaan naar opties voor horizontale escalatie, met aanslagen op doelen binnen en buiten Israël, operaties tegen symbolisch gevoelige Joodse doelwitten, of tegen Amerikaanse militaire steunpunten in bijvoorbeeld Irak of Afrika. Bovenal zal ook de woede tegenover Israël en de Verenigde Staten blijven overslaan naar andere regio’s. Absolute veiligheid en onkwetsbaarheid bestaan niet: ook niet voor Israël en de Verenigde Staten.
Israëlische vergelding in Libanon lijkt onvermijdelijk (maar niemand wil totale oorlog)
