‘Rond oorlog Hamas-Israël blijkt weer: Amerika is inderdaad onmisbaar’

‘Alle fraaie vergezichten over ‘Europese waarden’, ‘strategische autonomie’ en Europa als ‘geopolitieke speler’ ten spijt: als het erop aankomt, kijkt iedereen naar Amerika. En nemen de Amerikanen zonder aarzelen hun verantwoordelijkheid’, schrijft Robbert de Witt (EW).

Kwetsbaar en krachteloos. Dat was de afgelopen tijd steeds het oordeel over (de fysieke toestand van) de tachtigjarige president Joe Biden. Precies dezelfde diagnose werd gesteld voor zijn land, de Verenigde Staten. Maar nu het er wereldwijd om spant, lijkt dit oordeel toch wat voorbarig. Want Amerikaans leiderschap blijkt nog altijd onmisbaar.

Struikelend en mompelend werkt Biden zich door zijn eerste termijn als president van het nog altijd machtigste land. Dat belooft niet veel goeds voor een tweede termijn, aan het einde waarvan de Democraat 86 jaar oud zou zijn. Maar vorige week steeg Biden boven zichzelf uit, met een heldere boodschap en een daadkrachtig optreden in de Palestijns-Israëlische crisis.

Vanuit het Witte Huis richtte de president zich tot de natie. Nogmaals verzekerde Biden de Amerikanen dat de Verenigde Staten Israël alles zullen geven wat het nodig heeft om zichzelf te beschermen, ‘nu en in de toekomst’. Tegelijk benoemde de president het leed dat onschuldige Palestijnen wordt aangedaan, doordat zij als menselijk schild worden gebruikt door Hamas. En hij waarschuwde Israël dat het land niet verblind mag raken door woede over het Hamas-bloedbad op 7 oktober.

Wat er voor het Midden-Oosten op het spel staat

Hij hield een sterke toespraak, genuanceerd en met een nuttig advies. En het bleef niet bij mooie woorden uit Washington. Al in de eerste dagen na de Hamas-pogrom vloog Bidens secondant Antony Blinken naar het Midden-Oosten om steun uit te spreken, te sussen, en druk uit te oefenen. Ook werden dankzij Amerikaanse bemiddeling afgelopen week hulpkonvooien Gaza binnengelaten. En om Hamas’ internationale vrienden (met name Iran en Hezbollah) in te tomen, verscheen een Amerikaans vliegdekschip ter plaatse.

Uit dit alles blijkt: het is de Amerikanen duidelijk wat er voor het Midden-Oosten – en de wereld ver daarbuiten – op het spel staat. En Washington weet meteen op de juiste knoppen te drukken.

In Europa werd geëmmerd en geruzied

De inspanningen van de Europeanen steken daar wel erg mager bij af. Er werd geëmmerd over de vraag of het gepast is om de Israëlische dan wel de Palestijnse vlag te tonen. Op het Berlaymont, het Brusselse EU-hoofdkwartier, werd de Israëlische vlag geprojecteerd. Mopperkonten vonden dat ondanks de moord op 1.300 Israëliërs maar raar, want ‘wanneer is de Palestijnse vlag daar eigenlijk te zien?’

(Lees verder onder de preview.)

En er werd geruzied over EU-geld voor de Palestijnen. Een Hongaarse Eurocommissaris wilde de gulle donaties per direct stopzetten, maar werd snel teruggefloten. Want hij was daar helemaal niet toe bevoegd en de EU-lidstaten zijn verdeeld. Vervolgens werd, jawel, besloten de directe financiële hulp voor de Palestijnen in Gaza juist te verhógen. Tot zover het Europese optreden.

Amerikanen nemen hun verantwoordelijkheid

Wie een visie wil op wat deze ongekende confrontatie tussen Hamas en Israël nu precies betekent en wat het Westen kan doen, moet zich niet richten op Brussel, maar op Washington.

Daar benadrukte Biden dat we ons bevinden op een kruispunt in de geschiedenis, waarbij dictaturen tegenover democratieën staan. ‘Hamas en Poetin zijn verschillende bedreigingen, maar hebben dit gemeen: allebei willen ze hun democratische buurlanden compleet vernietigen.’ De president vraagt het Congres om 100 miljard dollar om Oekraïne, Israël en Taiwan te helpen. Want een veilige wereld is in het belang van de Verenigde Staten.

Alle fraaie vergezichten over ‘Europese waarden’, ‘strategische autonomie’ en Europa als ‘geopolitieke speler’ ten spijt: als het erop aankomt, kijkt iedereen naar Amerika. En nemen de Amerikanen zonder aarzelen hun verantwoordelijkheid.