Rijke en lage-inkomenslanden hebben de explosie van de economische ongelijkheid sinds het uitbreken van de coronapandemie verergerd. De regeringen van die landen hebben in de uitgaven voor gezondheidszorg, onderwijs en sociale bescherming gesneden, terwijl ze weigeren de belastingen op de allerrijksten te verhogen. Dat stellen Oxfam en Development Finance International (DFI).
Het gaat om de eerste uitgebreide analyse van maatregelen ter vermindering van ongelijkheid die 161 regeringen in de eerste twee jaar van de pandemie hebben genomen. Uit de Commitment to Reducing Inequality Index 2022 (CRII) blijkt dat zelfs tijdens de ergste gezondheidscrisis van deze eeuw de helft van de landen met een laag of gemiddeld inkomen hun uitgaven voor gezondheidszorg tijdens de pandemie hebben verlaagd. Bijna de helft van de onderzochte landen, 77 regeringen, verlaagde het aandeel van de uitgaven voor sociale bescherming en 70 procent verlaagde het aandeel van de uitgaven voor onderwijs.
België behoudt zijn vierde plaats, maar de CRII toont aan dat het historische Belgische systeem van sociale bescherming het in staat stelt de sociale ongelijkheid preventief te verminderen en daarom beschermd en versterkt moet worden. België wordt volgens Oxfam nog steeds beloond voor zijn geschiedenis van sociale bescherming, maar er schuilt een gevaar in de ontmanteling ervan. Men kan niet voortdurend de eer opstrijken voor zaken die lang geleden zijn ingevoerd.
Anderzijds moet België nog veel werk verzetten om echte fiscale progressiviteit te garanderen. ‘De positie van België illustreert duidelijk dat sociale uitgaven een belangrijk instrument blijven om de ongelijkheid in ons land te bestrijden’, zegt Eva Smets, directeur bij Oxfam België. ‘De pandemie heeft aangetoond hoe essentieel een sterk stelsel van sociale bescherming is om een vangnet te garanderen voor de sociaal-economisch meest kwetsbaren. Het is daarom dringender dan ooit om dit stelsel in ons land te beschermen en te versterken.’
