Nu de Krim zich na een referendum voorbereidt op aansluiting bij Rusland, worden families op het schiereiland uiteengedreven door de politieke onrust. Veel inwoners van de Krim die zich Oekraïner voelen, overwegen te vertrekken.
De uitslag van het referendum op de Krim in Oekraïne, suggereert dat een overweldigende meerderheid van de bevolking aansluiting bij Rusland wil. Officieel stemde 97 procent van de kiezers op de Krim, een zuidelijke republiek van Oekraïne, voor Rusland. De opkomst was 82 procent.
Veel mensen in steden als Sebastopol en de regionale hoofdstad Simferopol, vierden tot diep in de nacht de uitkomst van het referendum. Maar de uitslag heeft zijn weerslag op familiale banden.
“Er ontstaan conflicten”, zegt Valery Dorozhkhin (39), docent aan de Universiteit van Simferopol. “In sommige gevallen hebben grootouders hun wortels in Rusland. Zij willen bij hun vaderland horen. Hun kleinkinderen voelen zich echter Oekraïner en zijn tegen de aansluiting bij Rusland.”
Krimtataren
Grote delen van het zuiden en oosten van Oekraïne hebben vanouds sterke culturele banden met Rusland. Vooral op de Krim waren die banden altijd zeer hecht. Het schiereiland werd aan het einde van de achttiende eeuw geannexeerd door Rusland. Maar pas na de Tweede Wereldoorlog vormden de Russen er de meerderheid van de bevolking. Dit gebeurde nadat Sovjetdictator Jozef Stalin had besloten de volledige Tataarse bevolking van de Krim, ongeveer 200.000 mensen, te deporteren naar werkkampen in Centraal-Azië. Bijna de helft van hen stierf door honger of ziekte. Pas een halve eeuw later konden de overgebleven Krimtataren terugkeren.
In 1954 besloot de toenmalige Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov de Krim onderdeel te maken van Oekraïne. Momenteel is 60 procent van de bevolking van de Krim etnisch Russisch. Nog veel meer mensen hebben Russisch als eerste taal.
Toen de Krim nog onderdeel was van de Sovjet Unie, waren de etnische spanningen grotendeels verwaarloosbaar. Sinds de Oekraïense onafhankelijkheid in 1991 echter, klinken er separatistische geluiden onder de Russen op de Krim.
Onzekerheid
De politieke onrust in Oekraïne in de afgelopen maanden heeft die etnische spanningen vergroot. Er bestaat niet alleen een ideologische scheidslijn tussen etnische Russen en Oekraïners, maar ook tussen jongeren en ouderen op de Krim. Onder de duizenden demonstranten die in de aanloop naar het referendum eisten dat de Krim bij Oekraïne zou blijven, bevonden zich veel jongeren.
Veel jongeren kennen de Krim niet anders dan als onderdeel van Oekraïne. “Vooral die jongeren hebben het momenteel moeilijk”, zegt Dorozhkhin. Ze voelen zich Oekraïner en overwegen de Krim te verlaten, onder meer omdat ze zich zorgen maken over hun werk. Sommige Oekraïners zouden hun werk al zijn kwijtgeraakt omdat ze de autoriteiten in Kiev steunen.
Vladimir Vasylenko, een 37-jarige medewerker van een niet-gouvernementele organisatie (ngo) in Sebastopol, wordt emotioneel terwijl hij uitlegt dat ook zijn werk moeilijk kan worden, omdat de Russische autoriteiten doorgaans weinig op hebben met kritische burgerorganisaties. Hij zegt geen idee te hebben wat hij kan verwachten onder het Russische bestuur. “Ik vraag me af of ik moet vertrekken. Soms denk ik dat dat een goede keuze is, maar mijn moeder en oma zullen zeker hier blijven. Ik moet ook aan hen denken. Ik weet niet wat ik moet. Het ergste is de onzekerheid.”
Toerisme
Ook na het referendum zijn de spanningen op de Krim niet verdwenen. De Tataren, die 13 procent van de bevolking van de Krim uitmaken, hebben het referendum geboycot. Er heerst veel angst onder de Tataren, die wantrouwen koesteren tegen de Russen om wat hun grootouders is aangedaan onder Stalin. Ze zijn bang voor aanvallen van zogenoemde pro-Russische “zelfverdedigingstroepen”, die ’s nachts de straten afstruinen.
Op huizen van sommige Krimtataren zijn ’s nachts witte kruisen aangebracht. Uit angst voor aanvallen hebben zij nu zelf verdedigingstroepen opgericht die surveilleren op plaatsen waar veel Tataren wonen. Ook worden moskeeën bewaakt.
De bewoners die voor aansluiting bij Rusland hebben gestemd, zien echter een zonnige toekomst voor de Krim. “Het is nu beter, na het referendum”, zegt Aleksandr Pavluk, een 54-jarige inwoner van Simferopol die werkt in het toerisme. “We zijn erg blij en kijken ernaar uit om onderdeel te zijn van Rusland. We hopen ook op een goed toeristenseizoen. We verwachten veel vakantiegangers, zowel uit Oekraïne als Rusland.” (IPS)
Oekraïne
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier