Dinsdag start voor het Spaanse Hooggerechtshof in Madrid het proces tegen de voortrekkers van de Catalaanse onafhankelijkheid. ‘Onafhankelijkheid blijft ons doel’, zegt de voormalige Catalaanse minister Meritxell Serret.
Ruim anderhalf jaar na het Catalaanse referendum riskeren achttien beklaagden, onder wie negen voormalige ministers, een gevangenisstraf tot 25 jaar wegens rebellie, opruiing en misbruik van overheidsfondsen. Zowel voormalig minister-president Carles Puigdemont als voormalig minister Meritxell Serret wordt niet vervolgd omdat ze in ballingschap op Belgisch grondgebied verblijven.
Spanje trok het Europese arrestatiebevel tegen hen vorige zomer in, al loopt er nog steeds een Spaans arrestatiebevel: zodra ze op Spaanse bodem komen, zullen ze dus worden opgepakt. Serret, die nu de Catalaanse regering vertegenwoordigt bij de Europese Unie in Brussel, houdt de moed erin: ‘We geven de strijd niet op.’
Hoe kijkt u terug op het onafhankelijkheidsreferendum?
Meritxell Serret: We waren tot op een zekere hoogte blind voor de manier waarop de Spaanse regering zou reageren. Zo veel geweld hadden we niet verwacht. De machthebbers in Madrid vallen de politieke en burgerlijke rechten aan. Het Francoregime zit na al die jaren nog stevig in de Spaanse staat ingebakken.
Het was een bijzonder moeilijke beslissing om in België te blijven.
Hebt u ooit overwogen om naar Catalonië terug te keren?
Serret: Het was een bijzonder moeilijke beslissing om in België te blijven. Ik heb mijn familie en vrienden allemaal moeten achterlaten. Helaas heb ik geen andere keuze.
Hoe moet het verder met de Catalaanse onafhankelijkheid?
Serret: We zijn nog steeds bereid om met Madrid te onderhandelen. Maar het is bijzonder moeilijk om gesprekken te voeren wanneer de sleutelfiguren van je beweging van hun vrijheid zijn beroofd.
De Spaanse premier Pedro Sanchez moet met zijn minderheidsregering voortdurend op zoek naar partners. Kan de Catalaanse deelstaatregering daar geen gebruik van maken om meer autonomie te vragen?
Serret: Bij de regionale verkiezingen in Andalusië hebben drie partijen gewonnen die gekant zijn tegen de Catalaanse onafhankelijkheid. Ook Sanchez weet dat je daarmee stemmen wint. We hoeven niet op toegevingen te rekenen.
Voormalig Catalaans minister-president Carles Puigdemont wilde volledige onafhankelijkheid. Is dat nog steeds het doel?
Serret: Ja, men mag ons het recht op zelfbeschikking niet ontnemen.
Gelooft u in een goede afloop van het proces tegen de Catalaanse gevangen?
Serret: Helaas wijst alles erop dat de uitspraak al in achterkamers beklonken is. Het Spaanse Hooggerechtshof weigerde het beroep te behandelen dat de gevangenen vorig jaar tegen hun hechtenis hebben aangetekend. Hoe geloofwaardig is een Hooggerechtshof wanneer het de regels van de rechtsstaat niet respecteert?
De partij van Puigdemont is in oktober uit de Europese liberale partij (ALDE) van Guy Verhofstadt gezet.
Serret: Wat vindt Verhofstadt het belangrijkst: de waarden die hij steeds predikt of de politieke macht?
De voorstanders van Catalaanse onafhankelijkheid hebben amper op steun uit het buitenland kunnen rekenen. Hebben jullie de diplomatieke macht van Spanje niet onderschat?
Serret: In het Europees Parlement zijn er meer dan veertig afgevaardigden die een politieke oplossing voor het probleem eisen. Ook de Verenigde Naties bekritiseren het feit dat de Spaanse staat onze rechten heeft geschonden. Maar veel landen zijn blijkbaar niet bereid om Madrid voor het hoofd te stoten, uit vrees voor represailles.
Wat vindt Verhofstadt het belangrijkst: de waarden die hij steeds predikt of de politieke macht?
Intussen hebben bijna 5000 bedrijven Catalonië verlaten. Was het referendum dat wel waard?
Serret: De toeristische sector heeft na het referendum een moeilijke periode doorgemaakt. En onder leiding van de Spaanse koning Felipe heeft Madrid een campagne gelanceerd om bedrijven uit Catalonië weg te lokken. Maar in het algemeen is onze economie gewoon blijven doorgroeien, net als het aantal buitenlandse investeringen. Dat hebben we te danken aan onze verzoenende houding: we willen zowel de Spaanse als de Catalaanse economie versterken door met elkaar samen te werken.
De Catalanen blijven enorm verdeeld over de onafhankelijkheidskwestie.
Serret: Inderdaad, een deel van de Catalanen is bang voor de Catalaanse onafhankelijkheid. Daar moeten we in de toekomst meer rekening mee houden. Maar tachtig procent van de Catalanen wil dat Catalonië in overleg met Madrid een nieuw referendum organiseert. Zelfs bij de unionisten kan dat idee op veel steun rekenen.
De N-VA was een van de weinige regeringspartijen in de Europese Unie die de Catalaanse regering heeft gesteund.
Serret: We zijn de N-VA bijzonder dankbaar voor haar steun. Maar we richten ons op alle democratisch verkozen partijen die een politieke oplossing in Catalonië bepleiten.
De Catalaanse regering toonde zich onlangs bereid om 49 bootvluchtelingen op te vangen, terwijl Spanje dat weigerde.
Serret: De Catalaanse onafhankelijkheidsstrijd bepleit net gelijkheid tussen verschillende bevolkingsgroepen, of dat nu Noord-Afrikanen of Madrilenen zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
