In de langverwachte ‘groene encycliek’ Laudato Si’ die donderdag gepubliceerd wordt, zal paus Franciscus de mens aanwijzen als oorzaak van de ecologische crisis. Hij pleit volgens een gelekte versie voor ‘een totaalaanpak’ van de problemen en waarschuwt voor “een blind geloof in technische oplossingen”.
De Italiaanse versie van de encycliek lekte maandag al uit. Dat gebeurde via de blog van vaticanist Sandro Magister van l’Espresso, die een document van 192 pagina’s en 6 hoofdstukken online zette. De persdienst van het Vaticaan preciseerde later dat het om een ontwerp gaat en niet om de definitieve tekst van de encycliek die pas donderdag officieel bekendgemaakt wordt. Maar de indruk bestaat dat die definitieve versie niet bijzonder zal afwijken van de gelekte, als ze al afwijkt.
In het Nederlands taalgebied werd de gelekte versie van de encycliek geanalyseerd door het christelijk opinieweekblad Tertio, dat via Twitter en Belga een artikel deelde dat woensdag in het tijdschrift wordt opgenomen.
Uit “talloze wetenschappelijke studies”, aldus de paus, blijkt dat er een rechtstreeks verband is tussen de opwarming van de planeet en “menselijke activiteiten”.
Verspilling
Dat paus Franciscus de mens aanwijst als oorzaak van de ecologische crisis, betekent volgens Tertio echter niet dat hij vindt “dat de bevolkingsgroei niet verenigbaar zou zijn met het veiligstellen van de toekomst van de aarde”.
“Het knelpunt ligt veeleer in de consumptiemaatschappij, die de natuurlijke rijkdommen opgebruikt en verspilt”.
Franciscus verdedigt een “integrale ecologie – die streeft naar een harmonie tussen mens en natuur, tussen ecologie, economie en het sociale – waarbij de principes van het algemeen welzijn en de rechtvaardigheid tussen de generaties vooropstaan”.
“Oplossingen vereisen derhalve een holistische aanpak waarbij de strijd tegen armoede, ijver voor de menselijke waardigheid en zorg voor de natuur hand in hand gaan”, schrijft Franciscus. Hij pleit volgens Tertio voor een dialoog op alle politieke niveaus, van lokaal over nationaal tot internationaal; een dialoog ook met de wetenschap, de economie en de religie om “ons gemeenschappelijk huis” veilig te stellen.
Spiritualiteit
Voor Tertio is het slothoofdstuk cruciaal. Daarin beveelt de paus “een ecologische opvoeding en spiritualiteit” aan. “Om die dringende bekering van onze levensstijl, wat vanuit het geloof kan worden gestimuleerd, is het de paus uiteindelijk te doen”, aldus Tertio.
In het belang van de jongeren dient de mensheid “attitudes af te zweren die oplossingen in de weg staan”. Deze houdingen variëren van “ontkenning, onverschilligheid, berusting en blind geloof in technische oplossingen”.
Niet alle katholieken zullen blij zijn met deze encycliek. Zo citeert Tertio de katholieke Amerikaans presidentskandidaat Rick Santorum, die onlangs zei “dat de paus over dergelijke onderwerpen beter zwijgt en zich moet beperken tot geloof en zeden.”
(RR)
