Overzicht: wat we nu weten over de aanslag op de Champs-Elysées

Bij een aanslag op de Champs-Elysées Parijs zijn donderdagavond een dode en drie gewonden gevallen. De dader van de schietpartij, Karim Cheurfi, werd door de politie doodgeschoten.

Wat zijn de feiten?

De feiten vonden rond 20.50 uur plaats. Een wagen reed ter hoogte van een politiewagen, een man stapte uit de wagen en opende met een automatisch vuurwapen het vuur op de politie.

Bij de schietpartij kwam een politieagent om het leven, en raakten drie anderen -twee politieagenten en een toerist- gewond. Zij zijn ondertussen buiten levensgevaar.

De politie slaagde erin de dader neer te schieten, die ter plaatse overleed.

President François Hollandeverklaarde tijdens een toespraak dat de schietpartij waarschijnlijk een terroristische daad was, en de antiterroristische sectie van het parket van Parijs opende een onderzoek.

Wat is er bekend over de dader?

De dader van de aanslag in hartje Parijs donderdagavond is de 39-jarige Karim Cheurfi uit Livry-Gargan (Seine-Saint-Denis), zo bevestigt de procureur van Parijs.

Op het lichaam vonden speurders een deel van een brief waarin de dader zijn steun uitsprak aan Daesh, het Arabisch acroniem voor terreurorganisatie Islamitische Staat (IS). In de koffer van de wagen van de dader vonden de autoriteiten overigens ook nog een jachtgeweer. In de nacht op vrijdag werden er een huiszoeking uitgevoerd in zijn woning. Drie mensen werden daarbij meegepakt voor verhoor.

Karim Cheurfi was allerminst een onbekende voor het gerecht. Nadat hij in de loop van 2017 probeerde aan wapens te geraken en verschillende malen liet verstaan dat hij politieagenten wilde doodschieten, opende de autoriteiten een onderzoek naar de man.

Op 23 februari van dit jaar werd hij kort aangehouden en vonden speurders in zijn woning jagersmessen, maskers en een go-procamera. Omdat er niet voldoende bewijzen waren tegen de man en omdat er op dat moment geen duidelijke link was met radicale islam, werd Cheurfi opnieuw vrijgelaten. “Niets rechtvaardigde een verder onderzoek van mijn parket”, zei de Parijse procureur François Molins.

De 39-jarige Cheurfi had al een aardig crimineel parcours achter de rug. In totaal werd hij vier keer veroordeeld. In 2007 kreeg hij 15 jaar cel voor poging tot doodslag op mensen in een openbaar ambt. Een jaar later kreeg hij hiervoor nog eens drie maanden. Daar kwamen in 2009 nog eens 18 maanden bij voor geweld tegen een medegedetineerde. In 2014 werd hij nog eens voor vier jaar veroordeeld. Op 14 oktober 2015 mocht hij trouwens de cel verlaten.

Het Belgisch federaal parket laat vrijdagavond overigens weten dat het elke band tussen ons land en de dader uitsluit.

Donderdagavond circuleerden in verschillende Franse media het bericht dat de Belgische autoriteiten hun Franse collega’s hadden gewaarschuwd voor een Belgische man, een 35-jarige inwoner van Antwerpen van wie vermoed werd dat hij donderdagochtend met de Thalys naar Parijs was gereisd.

In een document dat door de Franse media werd geciteerd, werd gemeld dat de Antwerpse federale gerechtelijke politie een huiszoeking bij de man had uitgevoerd en dat daarbij wapens, bivakmutsen en een Thalys-ticket waren aangetroffen.

Vrijdagochtend bevestigde het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken dat de Belgische autoriteiten de man, Youssouf E.O., aan de Fransen gesignaleerd hadden, maar het meldde daarbij ook dat de betrokken man zich in een Antwerps commissariaat had aangeboden.

De krant Het Nieuwsblad schreef dat de advocaat van E.O., meester Nabil Rifi, meldde dat zijn cliënt donderdagavond aan het werk was in een tankstation.

— Jan De Meulemeester (@JDeMeulemeester) April 21, 2017

‘Belg waarover gisteren sprake heeft zich aangegeven, momenteel geen info Belgische link #Parijs‘ bevestigt @Koen_Geens1 #VTMNieuws pic.twitter.com/o0ET4TYZ2O

— Jan De Meulemeester (@JDeMeulemeester) April 21, 2017

Welke invloed heeft dit op de campagne voor de presidentsverkiezingen?

De aanslag vond drie dagen voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Frankrijk plaats. Kandidaten Marine Le Pen, Emmanuel Macron, en François Fillon hebben hun verkiezingscampagne opgeschort.

De komende dagen worden meer dan 50.000 politie-agenten ingezet om het verloop van de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op een veilige manier te kunnen laten plaatsvinden. Ook speciale eenheden van de politie worden in staat van paraatheid gezet.

Reacties:

Presidentskandidate Marine Le Pen heeft vrijdag gewaagd van een ‘assymetrische oorlog’ tegen ‘de radicale islam’, zo hebben meerdere Franse media gemeld. Zij gewaagde van een ‘monsterlijke totalitaire ideologie’.

‘Onze politieagenten worden aangevallen gezien ze symbolen van de staat zijn. Frankrijk wordt niet aangevallen voor wat het doet, maar voor wat het is’, zei Le Pen, geciteerd door de krant Le Monde. ‘Heel het (Franse) grondgebied is aan deze oorlog blootgesteld’, vervolgde ze, een oorlog ‘die zonder mededogen en zonder respijt wordt gevoerd’. ‘Gedurende tien jaar, onder regeringen van rechts en links, is alles ervoor gedaan opdat wij dit verliezen’.

Le Pen noemde François Hollande een ‘onmiskenbaar falende president’ en zei dat de aanslag te wijten was aan ‘een ongelooflijke laksheid van de justitie’. De politica eiste twee dagen voor de eerste ronde van de presdidentsverkiezingen het ‘effectief herstel’ van de Franse grenzen, het uitwijzen van buitenlanders die geficheerd staan als geradicaliseerd, de aanwerving van 15.000 politieagenten en gendarmes, de sluiting van ‘islamistische moskeeën’ en een herziening van het strafrechterlijk en gevangenisbeleid.

De Franse socialistische premier Bernard Cazeneuve repliceerde met een scherpe uithaal. ‘In haar oproep tot strenge wetgeving tegen extremisten vergat’ Le Pen ‘dat haar partij tegen elke terreurbestijdingswet heeft gestemd’ die door de regering was voorgesteld, zei Cazeneuve. Zij probeert ‘garen te spinnen’ uit de aanslag en hem ’te instrumentaliseren om verdeeldheid te bewerkstelligen, om schaamteloos angst en emotie te voeden voor pure politieke doeleinden.’

De rechtse presidentskandidaat François Fillon beloofde na de aanslag om 10.000 nieuwe politiemensen in dienst te nemen. Ongeloofwaardig, zegt Cazeneuve. want als premier heeft hij tussen 2007 en 2012 13.000 jobs bij de politie geschrapt.

Zonder de vroegere eerste minister te noemen had de centrumkandidaat Emmanuel Macron soortgelijke kritiek op Fillon. ‘ “Sommigen hebben voor overdrijving en verdeeldheid gekozen’, zei de premier aan het adres van Le Pen en Fillon, geciteerd door meerdere Franse media.

Eerder riep Cazeneuve zijn landgenoten op om zich te laten intimideren en ‘niet toe te geven aan de angst, de intimidatie en de manipulatie, die de vijanden van de republiek in de kaart spelen’. Hij lanceerde ook een oproep voor eenheid en verwees naar de verkiezingen: ‘Niets mag dit voor ons land fundamenteel democratische moment verhinderen’.

Hommage au policier tué sur les Champs-Elysées ce soir, pensées à sa famille. Solidarité avec ses collègues blessés et leurs proches.

— Bernard Cazeneuve (@BCazeneuve) 20 april 2017

Ook de Belgische premier Charles Michel (MR) heeft de aanslag veroordeeld:

Je condamne cette lâche et ignoble agression #paris #ChampsElysees soutien à la #france

— Charles Michel (@CharlesMichel) 20 april 2017

De Nederlandse premier Mark Rutte en zijn Britse collega Theresa May hebben de aanslag van donderdagavond in Parijs veroordeeld.

Rutte gewaagde van een “afschuwelijke daad van terreur”. Hij liet weten dat hij het medeleven van Nederland overbrengt aan de Franse president François Hollande en dat de gedachten uitgaan naar de slachtoffers. Ook de Britse premier May sprak haar medeleven uit. “Het Verenigd Koninkrijk veroordeelt deze verschrikkelijke aanslag in Parijs”, zo liet ze via een woordvoerder weten.

De Nederlandse premier Mark Rutte en zijn Britse collega Theresa May hebben de aanslag van donderdagavond in Parijs veroordeeld. Rutte gewaagde van een ‘afschuwelijke daad van terreur’. Hij liet weten dat hij het medeleven van Nederland overbrengt aan de Franse president François Hollande en dat de gedachten uitgaan naar de slachtoffers. Ook de Britse premier May sprak haar medeleven uit. ‘Het Verenigd Koninkrijk veroordeelt deze verschrikkelijke aanslag in Parijs’, zo liet ze via een woordvoerder weten.

De Amerikaanse president Donald Trump heeft het over ‘een vreselijke aanslag’. Later tweette hij: ‘Nog een terreuraanslag in Parijs. De Fransen verdragen het niet meer. Dat zal een grote impact hebben op de presidentsverkiezing.’

Marseille

Eerder werden in Marseille twee mannen gearresteerd op verdenking van het beramen van een aanslag. Bij huiszoekingen werd drie kilogram explosieven, wapens en een vlag van Islamitische Staat gevonden. De twee mannen zouden een “imminente” aanslag hebben beraamd, met name tijdens de presidentsverkiezingen.