In de Russische hoofdstad Moskou is zaterdag de begrafenisplechtigheid gehouden voor de laatste Sovjetleider Michail Gorbatsjov. Enkele duizenden mensen verzamelden zich aan het Huis van de Vakbonden, waar zijn lichaam opgebaard is. Er werden geen Europese politieke leiders verwacht op de begrafenis, maar de Hongaarse premier Viktor Orban reisde toch naar Moskou om “hulde te brengen” aan Gorbatsjov.
Heel wat mensen hebben bloemen mee voor het laatst eerbetoon aan Gorbatsjov, die dinsdagavond overleed op 91-jarige leeftijd. Naast de kist staan kransen en een foto. Dat hij opgebaard is in het Huis van Vakbonden is symbolisch, want het was traditioneel de plek voor begrafenissen van leiders van de voormalige Sovjet-Unie. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd pas in 2015 opnieuw een toppoliticus opgebaard in de zuilenzaal van het gebouw. In de vroege namiddag wordt Gorbatsjov naast zijn vrouw begraven op de begraafplaats voor prominenten bij het Novodevitsjiklooster.
Gorbatsjov krijgt, in tegenstelling tot zijn opvolger en de eerste president van de Russische Federatie Boris Jeltsin, geen staatsbegrafenis.
Huidig president Vladimir Poetin is niet aanwezig vanwege agendaproblemen, maar legde donderdag wel rozen op de kist van Gorbatsjov. Ex-president Dmitri Medvedev is wel aanwezig op de plechtigheid, melden de Russische persagentschappen.
Eerder was al bekend dat er geen Europese leiders zouden afreizen naar Moskou vanwege de Russische inval in Oekraïne. Zowel de Franse als de Duitse regering liet weten vertegenwoordigd te worden door hun ambassadeurs in Rusland, en ook de Amerikaanse ambassadeur in Rusland tekende present. In Berlijn hangen de vlaggen zaterdag halfstok ter nagedachtenis van de Berlijnse ereburger Gorbatsjov.
“Door de ondertekening van de “Twee-plus-vierverdragen” maakte hij de weg vrij voor de Duitse hereniging en een verenigd Berlijn”, zegt SPD-senator Iris Spranger. Ook in andere deelstaten hangen de vlaggen halfstok.
Wel aanwezig in Moskou is de Hongaarse premier Viktor Orban. Hij reisde zaterdag met een Hongaarse delegatie naar Moskou “om hulde te brengen aan de overleden Michail Gorbatsjov”, schreef de staatssecretaris voor Communicatie Zoltan Kovacs op Twitter. Orban heeft steeds goede banden onderhouden met Rusland, ook sinds de Russische inval in Oekraïne.
Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov laat weten dat er geen ontmoeting gepland is tussen Orban en Poetin.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan drukte tijdens een telefoongesprek met Poetin zijn medeleven uit. Hij vermeldde de “belangrijke rol” aan die Gorbatsjov in de recente geschiedenis van Rusland en de wereld.
Gorbatsjov wordt gezien als een wegbereider voor het einde van Koude Oorlog. Hij zette onbedoeld de val van de Sovjet-Unie in gang in 1991, terwijl hij die net probeerde te redden via democratische en economische hervormingen. Heel wat Russen beschuldigen hem er dan weer van dat hij hun land vernietigd heeft en de weg heeft vrijgemaakt voor criminaliteit, stijgende prijzen en sociale onzekerheid. Ook Vladimir Poetin noemde de ontbinding van de Sovjet-Unie “de grootste geopolitieke ramp van de eeuw”.
