‘Benjamin Netanyahu heeft nu een plaats in een rijtje sinistere internationale schurken’

Het Internationaal Strafhof in Den Haag vraagt om de arrestatie van premier Benjamin Netanyahu van Israël en zijn voormalige minister van Defensie Yoav Gallant.

Een verrassing is dat niet: de Verenigde Naties waarschuwen al maanden voor hongersnood in Gaza. Het Strafhof gelooft dat Israël een gebrek aan humanitaire hulp voor de bevolking gebruikt als een wapen in de oorlog, en dat is een oorlogsmisdaad. Daarenboven zouden Netanyahu en Gallant ook verantwoordelijk zijn voor de bombardementen waarbij veel burgerdoden vallen. Het Hof vraagt ook om de arrestatie van Hamasleider Mohammed Deif voor zijn aandeel in de terreuraanval van 7 oktober 2023, waarmee deze oorlog begon. Het is evenwel onduidelijk of Deif nog in leven is.

De beslissing is dan wel geen verrassing, maar ze komt toch ook als een schok. Het is de eerste keer dat de leider van een westerse democratie van een oorlogsmisdaad wordt beschuldigd. Recent vroeg het Strafhof ook om de aanhouding van Vladimir Poetin voor de inval van Rusland in Oekraïne, maar het maakte in de goed twintig jaar van zijn bestaan hoofdzakelijk jacht op Afrikaanse warlords en despoten, zoals de Soedanees Omar al-Bashir.

Israël riskeert ook een veroordeling voor het Internationaal Gerechtshof, waar het door Zuid-Afrika werd aangeklaagd voor genocide. Dat Hof vervolgt geen individuen, maar behandelt conflicten tussen staten.

De 124 landen die het Strafhof erkennen, worden geacht om Netanyahu en Gallant te arresteren zodra ze op hun grondgebied komen. Veel zorgen hoeven beiden zich daarover niet meteen te maken. Israël erkent het Hof niet, net zomin als de Verenigde Staten, Rusland en China. Dat het duo toch kan worden vervolgd, komt omdat de feiten in Gaza zijn gepleegd. Gaza is een deel van Palestina, en dat erkent het Hof wel.

Er wordt aangenomen dat Netanyahu de beschuldiging had kunnen vermijden als hij een onafhankelijke commissie had aanvaard om de aanval van 7 oktober en de oorlog in Gaza te onderzoeken. Maar dat wilde hij om politieke en persoonlijke redenen niet. Israël schaart zich nu wel als één man achter de premier en ook de bondgenoot in Washington reageert verbijsterd. De Republikeinse zijde daar dreigt zelfs met sancties tegen het Hof en zijn rechters.

De beslissing is zo ook voor het Strafhof zelf niet zonder risico. Maar dat Netanyahu nu een plaats heeft in een rijtje sinistere internationale schurken is een blamage, die op hem zal blijven kleven.