Ook geldschieters beginnen aan Jeb Bush te twijfelen

Jeb Bush, de presidentskandidaat wiens grootste troefkaart tot dusver was dat hij meer geld binnenhaalde dan de anderen, heeft ook op dat punt een probleem. In het derde kwartaal bleef hij met 13,38 miljoen dollar een stuk achter bij zijn Republikeinse rivaal Ben Carson. Democraat Hillary Clinton spant de kroon.

Nadat hij zijn kandidatuur officieel bekendmaakte, stroomde het geld binnen. Jeb Bush haalde in twee weken 11,4 miljoen dollar binnen.

Maar in het derde kwartaal ging het bergaf, en spendeerde Bush volgens officieel vrijgegeven cijfers 86 procent van elke dollar die hij binnenhaalde. In deze periode is het de bedoeling om geld op te potten zodat er in de toekomst gespendeerd kan worden.

Voor het derde kwartaal kwam Bush in totaal uit op 11,38 miljoen dollar, iets minder dan in de twee weken uit het tweede kwartaal. En, telde The Washington Post, daar kwamen 58 fundraisers aan te pas, georganiseerd en bezocht door ofwel Jeb zelf, ofwel zijn broer en ex-president George W., ofwel vader en ook ex-president George Herbert Walker.

Kortom, het tegenvallend resultaat heeft nog moeite gekost ook, en er werd tot de laatste uren geprobeerd om het totaal op te vijzelen. De campagne wachtte tot het allerlaatste moment om het tegenvallende resultaat bekend te maken, en deed aan ‘data dump’ om het resultaat wat te verdoezelen – naast de financiële resultaten kon de pers ook berichten over een middel tegen hoge bloeddruk dat Jeb neemt, over zijn algemene gezondheidstoestand, die volgens zijn dokter goed is en over zijn belastingaangifte (ze komt eraan). Bush zelf hield het bij één zinnetje commentaar: hij zei dat zijn campagne met het binnengehaalde geld “competitief” bleef.

Minder in kas

Maar de koploper qua geld is hij niet langer. In het derde kwartaal staat gewezen hersenchirurg Ben Carson bij de Republikeinen duidelijk op kop, met meer dan 20 miljoen dollar nieuw geld in zijn campagnekas. Bush komt op de tweede plaats. Ted Cruz haalde 12,2 miljoen binnen, Carly Fiorina 6,8 miljoen, Marco Rubio 6 miljoen en Rand Paul 2,5 miljoen. Donald Trump betaalt grotendeels zijn eigen campagne, maar hij kreeg ongevraagd 3,8 miljoen dollar binnen aan spontane schenkingen. (Hij spendeerde naar verluidt amper 2 miljoen dollar, onder meer omdat hij zo vaak op tv komt dat hij niet moet adverteren.)

Ter vergelijking: aan Democratische kant haalde Hillary Clinton in het derde kwartaal 29 miljoen binnen, Bernie Sanders 26 miljoen. Men zou van Bush, met zijn familieachtergrond, en met zijn verleden als gouverneur van Florida, verwachten dat hij minstens in de buurt van Clinton komt.

Er is een tweede getal dat bijna nog belangrijker is: hoeveel geld hebben de campagnes nog in kas? Daar is Bush teruggezakt naar de vierde plaats. Cruz leidt bij de Republikeinen met 13,5 miljoen, gevolgd door Carson met 11,5 miljoen, Rubio met 11 miljoen en Bush met 10,3 miljoen. Fiorina staat op 5,5 miljoen.

Hillary Clinton liet kort nadat de cijfers van Bush bekend werden, weten dat zij nog 33 miljoen dollar in haar kas heeft. Ze heeft in het derde kwartaal met 26 miljoen ook veel meer uitgegeven dan al haar rivalen, van welke partij ook.

Nieuwe poging

Bush plant, nog altijd volgens The Washington Post, een resem fundraisers voor de komende maanden, en hij trommelt opnieuw broer, vader, zoon en schoonzuster Laura op om geld te vinden.

Zijn campagne zette lokale kantoren op poten, die geld kosten en een gestage stroom van inkomsten vereisen.

Het geld voor Bush droogt wat op, zeggen insiders, of komt in ieder geval minder snel, omdat zijn plaats in de peilingen en zijn optredens tijdens de debatten tegenvielen.

In de recentste nationale peiling staat Jeb op 8 procent van de Republikeinse stemmen, ver achter bij Donald Trump en Ben Carson, en ook licht achter bij Cruz en Rubio.

Er is tot dusver geen duidelijke boodschap uit zijn campagne naar boven gekomen.

Het argument was altijd : als campagnes van Trump en Carson in mekaar storten, zal Bush klaarstaan met geld en organisatie. Dat geld wordt nu enigszins problematisch, en met het geld de organisatie.

SuperPAC’s

Bush staat nog wel sterk bij de grote donoren, de SuperPAC’s, die ruim 100 miljoen voor hem hebben klaarstaan, maar ook daar wordt volgens de Amerikaanse pers een aarzeling merkbaar. Want die grote donoren beschouwen het geld als een investering, die vooral loont, als de gesteunde de verkiezingen wint.

In het Amerikaans systeem zijn er twee vormen van financiering. De eerste, rechtstreeks aan de campagne, is aan strenge beperkingen onderworpen. Per persoon mag men maximaal 2.700 dollar aan een campagne schenken.

Met dat geld moet de campagne medewerkers, onderzoek, reiskosten en publiciteit betalen.

Daarnaast zijn er SuperPAC’s (Super political action committee), waar geen beperkingen bestaan qua financiering. De SuperPAC’s mogen naar believen inzamelen en spenderen. Grote geldschieters kunnen miljoenen geven, en de SuperPAC mag onbeperkt advertenties kopen voor een kandidaat. Maar er mag officieel geen coördinatie bestaan tussen de SuperPAC en de campagne. Dat is voor een groot stuk theorie. SuperPAC’s voor Bush en, aan Democratische kant, voor Hillary Clinton, worden geleid door hun persoonlijke vrienden (met wie ze volgens de regels geen contact meer mogen hebben).

Bush heeft bij zijn grote geldschieters in SuperPAC’s onder meer vertegenwoordigers van Wall Street en de suikerindustrie.

De heel grote geldschieters, zoals de Koch-broers, die, samen met hun bondgenoten, 900 miljoen dollar in de campagne willen pompen, moeten de kandidaat van hun voorkeur nog bekendmaken.