Obama herleeft in tweede debat

De Barack Obama die opdaagde voor het tweede debat met Mitt Romney verschilde dag en nacht van die van twee weken terug bij de eerste confrontatie. Met de rug tegen de muur zette Obama een sterke prestatie neer.

Het debat in Hempstead, New York, ging op het scherp van de snee. Volgens de regels die vooraf afgesproken waren, zouden de kandidaten zich beperken tot het beantwoorden van vragen uit het publiek en elkaar niet rechtreeks aanspreken. Die afspraken gingen vrijwel meteen de deur uit. Beide mannen vielen elkaar aan, daagden elkaar uit en konden hun antipathie voor elkaar nauwelijks verbergen.

Bij het zien van dit debat moest je jezelf haast afvragen of er misschien twee Barack Obama’s rondlopen die haast onherkenbaar van elkaar verschillen. De Obama van het eerste debat in Denver was lethargisch en kwam vaak nauwelijks uit zijn woorden. Die van vannacht was bijzonder alert en combattief.

‘Sketchy deal’

Obama, die zijn voorsprong in de peilingen na het eerste debat gevoelig zag slinken, moest in de aanval. Hij schilderde Romney af als een roofkapitalist die vooral om de rijken bekommerd is. “Gouverneur Romney heeft geen vijfpuntenplan”, zei hij. Hij heeft een plan met één punt en dat plan is: ervoor zorgen dat mensen aan de top volgens andere regels spelen.”

Obama trok ook in het offensief tegen Romney’s plan om alle belastingsvoeten te verlagen met twintig procent.

“Gouverneur Romney was een zeer succesvolle investeerder”, zei hij. “Als iemand naar u toe kwam, gouverneur, met een plan dat zei, ‘Ik wil zeven-, achtduizend miljard dollar uitgeven en we zullen daar wel voor betalen, maar we kunnen u tot – misschien – na de verkiezing niet vertellen hoe we dat gaan doen, dan zou zo’n ‘sketchy deal’ niet aannamen.”

‘Sketchy deal’ betekent zoveel als een vaag, niet te vertrouwen voorstel. Ook bij deze gelegenheid lichtte Romney overigens niet toe hoe hij zijn belastingsplan zou bekostigen. Obama stelde dat het ten koste van de middenklasse zou zijn.

47 procent

Romney, die zijn houding twee weken terug perfect onder controle had, zat deze keer bij momenten dichtbij het randje van zijn zelfbeheersing.

“U krijgt uw kans over een momentje, ik ben nog aan het praten”, beet hij Obama toe toen die een vraag van Romney probeerde te beantwoorden. “Dat was geen vraag, dat was een statement”, legde hij de president vervolgens het zwijgen op. In een land waar het ambt van de president bijzonder veel ontzag afdwingt, was dat wellicht iets te voortvarend.

Romney ging in de fout tijdens de discussie over de aanval op het Amerikaanse consulaat in Libië, waarbij vier Amerikanen omkwamen. Hij claimde dat het twee weken geduurd had voor Obama dat een terreuraanslag noemde. Obama stelde dat hij dat meteen de dag nadien al had gedaan had in zijn toespraak over het incident in de Rose Garden van het Witte Huis.

Toen Romney tegenstribbelde, daagde Obama hem uit om de transcriptie na te kijken. Vervolgens bevestigde de moderator, CNN-journaliste Candy Crowley, Obama’s versie. Obama’s letterlijke woorden die dag: ‘Geen daad van terreur zal ooit de vastberadenheid van deze grote natie doen wankelen.”

Romney maakte ook een merkwaardige beslissing door in zijn slotstatement zelf te beginnen over de verborgen-cameraopname waarin hij zei dat hij zich niet bekommert over 47 procent van de Amerikaanse bevolking. Hij stelde dat hij om honderd procent van de bevolking geeft, maar dat werkte averechts. Goed wetende dat Obama het laatste woord zou hebben, herinnerde hij het televisiepubliek van tientallen miljoenen mensen aan de opname en gaf hij de president een open kans om nog wat zout in de wonde te wrijven.

Obama zei dat hij wel wilde vechten voor Romney’s 47 procent. “Want als zij slagen, geloof ik dat het hele land slaagt.”

Peilingen onbeslist

Steve Schmidt, in 2008 de campagneleider van de Republikeinse kandidaat John McCain, gaf het voordeel aan Obama. “Als de president zo gepresteerd had in het eerste debat, dan denk ik niet dat Mitt Romney in staat was geweest om terug in de race te komen”, zei hij op de nieuwszender MSNBC.

Ook al op MSNBC was de linkse blogger Andrew Sullivan, die twee weken terug vernietigend was voor Obama, deze keer wel tevreden. “Elke bal die Obama vorige keer missloeg, raakte hij deze keer wel”, zei hij. “Vorige keer zag ik een luie sukkel. Ik denk dat hij zich gerealiseerd heeft hoe zwaar hij het toen verknoeid heeft en vanavond kwam hij terug.”

Harvard-professor David Gergen, die adviseur was van de presidenten Nixon, Ford en Clinton, hield op CNN het midden. “President Obama deed exact wat Democraten van hem wilden: terugslaan en de gaten in gouverneur Romney’s betoog aantonen. Maar volgens mij had Romney de betere strategie: hij kwam keer op keer terug op banen.”

De peilingen achteraf gaven een licht voordeel aan Obama. In die van televisiezender CNBS gaf 37 procent de president als winnaar aan. 30 procent koos voor Mitt Romney, 30 procent was onbeslist. Bij CNN stond 46 procent achter Obama en 39 procent achter Romney. 73 procent zei daar dat Obama beter gepresteerd had dan verwacht.

Het slotdebat gaat maandag 22 oktober door in Boca Raton, Florida. De verkiezing vindt plaats op dinsdag 6 november. (TV)