Veiligheidsexpert Thomas Renard (Egmontinstituut) analyseert de aanslag in Nice en waarschuwt voor overreacties. ‘Het is onmogelijk en ook niet wenselijk om van elke evenement een versterkte burcht te maken.’
Neen, ik ben niet verbaasd dat dit gebeurt, zegt Thomas Renard, veiligheidsexpert bij het Egmontinstituut en specialist in Europese inlichtingendiensten. ‘Het voorbije jaar zijn we in België en Frankrijk in een staat van constante terreurdreiging. We weten dat er zowel in Frankrijk als in België een honderdtal geradicaliseerde elementen zijn die in staat zijn een aanslag te plegen. Deze aanslag bewijst eens te meer dat het overal kan gebeuren. Het voorbije EK werden vooral de fanzones zwaar beveiligd, maar eigenlijk kan gelijk welk café of metrostation een doelwit zijn.’
Verrast het u dat het net in Nice gebeurt? De vorige aanslagen waren in hoofdsteden als Parijs en Brussel.
Renard: In het collectief bewustzijn onthouden we vooral iconische aanslagen, zoals die van Brussel en Parijs. Maar eigenlijk heeft de IS sinds 2013 minstens zoveel aanslagen in kleine steden opgeëist. In 2014 werd er bijvoorbeeld al een teruggekeerde Syriëstrijder gearresteerd in Cannes, die van plan was een aanslag te plegen op het filmfestival. Of neem Yassin Salhi, de man die in een klein stadje net buiten Lyon een bedrijfsleider onthoofdde.
Waarom heeft de Islamitische Staat de aanslag nog niet opgeëist?
Renard: Ik vraag me af of ze er zelf van weten. Vaak hebben daders van aanslagen als deze nauwelijks contact gehad. Er is een duidelijk verschil met de aanslagen in Parijs en Brussel. Die laatste zijn duidelijk georkestreerd en uitgedacht in Syrië. De terreurcellen werkten autonoom, maar ze kregen hun instructies rechtstreeks van de IS-top. Hier gaat het eerder over ideologische volgelingen, die aangemoedigd worden door de IS-propaganda en op eigen houtje aanslagen bedenken. In tegenstelling tot Al Qaeda hoeven strijders voor IS zich niet officieel bij hen aan te sluiten om hun steentje bij te dragen.
Wat kunnen we doen om ons hiertegen verdedigen?
‘Eigenlijk kan je als terreurbestrijder bijna alleen op preventie werken’
Renard: Terrorismebestrijding is vrij machteloos wanneer terroristen op het punt staan om een aanslag te plegen. Je kan alle veiligheidsmaatregelen nemen die je wil, maar er zal altijd een zwak punt zijn in de verdedigingslijn. Het is onmogelijk en ook niet wenselijk om van elk evenement een versterkte burcht te maken.
Eigenlijk kan je als terreurbestrijder bijna alleen op preventie werken. De beste terrorismemaatregelen zijn investeringen in onderwijs, socio-economische ontwikkeling en sociale cohesie. De echte terreurbestrijding verloopt via leerkrachten, straathoekwerkers of sociale werkers die direct contact hebben met de jongeren en die de eerste tekens van radicalisering kunnen signaleren en tegengaan.
Welke gevolgen heeft deze aanslag voor België?
Renard: Het zal zeker de aandacht opnieuw aanscherpen. Ook onze nationale feestdag staat immers voor de deur. Onze veiligheidsdiensten waren al bezig met dergelijke scenario’s, maar sinds de aanslagen van Brussel gaat de aandacht vooral naar de ready-to-leave groep: geradicaliseerden die op het punt staan naar Irak of Syrië te vertrekken. De aanslagen van Nice herinnert ons eraan dat zij niet noodzakelijk de gevaarlijkste profielen zijn.
Aanslag Nice op Quatorze Juillet
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
