De voorzitster van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi is dinsdagavond (lokale tijd) geland op Taiwan voor een kort en controversieel bezoek. Er kwam meteen een boze reactie uit China, en een dreigement.
Pelosi brengt deze week samen met een delegatie Congresleden een bezoek aan de Amerikaanse bondgenoten in de Indo-Pacifische regio. Het gerucht ging al langer dat ze daarbij ook Taiwan zou aandoen, al werd dat nooit officieel bevestigd.
China waarschuwde de VS meermaals voor de gevolgen van zo’n demarche. Peking beschouwt het democratisch bestuurde Taiwan als een opstandige Chinese provincie.
Kort voor Pelosi omstreeks 22.45 uur lokale tijd in Taipei landde toonde de Chinese staatstelevisie beelden van Chinese gevechtsvliegtuigen in de Straat van Taiwan, de zeestraat tussen het eiland en het Chinese vasteland. Op sociale media doen ook beelden de ronde van tanks op de stranden van Fujian, de Chinese provincie die het dichtste bij Taiwan ligt.
In een korte mededeling noemt Pelosi het bezoek ‘een eerbetoon aan de niet-aflatende Amerikaanse inzet om de levendige Taiwanese democratie te ondersteunen’. Het is ‘op geen enkele manier’ een inbreuk op de Amerikaans-Chinese afspraken over Taiwan, zo liet ze ook weten.
‘Vrij en veilig’
‘Hoewel we het ‘één China-beleid’ respecteren, is onze solidariteit met Taiwan nu belangrijker dan ooit. De VS steunen de huidige status quo en willen niet dat de status van Taiwan verandert door militair ingrijpen”, vertelde Pelosi later in een toespraak. Eerder zei ze ook al dat ze ‘in vrede naar de regio is gekomen’.
China is naar aanleiding van het bezoek van Pelosi begonnen met militaire oefeningen die een deel van de economie van Taiwan stilleggen. Vandaag/woensdag start een reeks militaire manoeuvres rond het eiland. Het gaat onder meer om het afvuren van langeafstandsmunitie in de Straat van Taiwan, die het eiland scheidt van het Chinese vasteland. Ook werd de Amerikaanse ambassadeur in Peking op het matje geroepen.
Tsai sloot zich tijdens de persconferentie aan bij de woorden van Pelosi. Zij hoopt ook dat de situatie niet verandert en Taiwan onafhankelijk blijft. ‘De militaire acties van China zijn een onnodige reactie. Taiwan zal zich niet terugtrekken, ondanks de opzettelijk verhoogde militaire dreigingen. We zullen de democratie blijven verdedigen’, aldus Tsai, die Pelosi bedankte voor ‘haar niet aflatende steun aan Taiwan op dit kritieke moment’.
China furieus
Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken reageerde terstond furieus op het bezoek van Pelosi. In een mededeling die via het staatspersbureau Xinhua werd verspreid, noemt Peking de demarche een ‘ernstige ondermijning van vrede en stabiliteit’ en een ‘majeure politieke provocatie’.
Ongeveer tegelijk werd vanuit het minister van Defensie een dreigement toegevoegd. China kondigde aan dat zijn leger ‘gerichte militaire acties’ zou lanceren als reactie op het bezoek. De operatie van het leger heeft tot doel ‘de nationale soevereiniteit en territoriale integriteit resoluut te handhaven en inmenging van buitenaf en separatistische pogingen voor ‘onafhankelijkheid van Taiwan’ krachtig te dwarsbomen’, zei Wu Qian, een woordvoerder van het ministerie van Defensie. Volgens het Chinese staatspersbureau Xinhua zal Peking van 4 tot 7 augustus een serie militaire oefeningen houden nabij Taiwan. Daarbij wordt ook met scherp geschoten.
In de mededeling van het ministerie van Buitenlandse Zaken klonk het als volgt: ‘Dit heeft een serieuze impact op de politieke grondslag van de Chinees-Amerikaanse relaties, en vormt een ernstige inbreuk op de soevereiniteit en de territoriale integriteit van China’, aldus nog de mededeling. Het bezoek van Pelosi ‘ondermijnt de vrede en de stabiliteit in de Straat van Taiwan’, de zeestraat die het eiland van het Chinese vasteland scheidt. De Chinezen waarschuwen net als de voorbije weken voor stevige repercussies.
‘Aangezien Pelosi de zittende leider van het Amerikaanse Congres is, is haar bezoek aan Taiwan een majeure politieke provocatie om de officiële relaties tussen de VS en Taiwan op te waarderen. China accepteert dat absoluut niet, en het Chinese volk verwerpt het.’ (..) ‘Deze zetten zijn, net als spelen met vuur, extreem gevaarlijk. Zij die met vuur spelen, zullen eraan ten onder gaan.’
Enkele uren na het begin van het bezoek vloog een twintigtal Chinese militaire vliegtuigen de Taiwanese luchtdefensie identificatiezone (ADIZ) binnen, liet Taiwan weten.
De Chinese staatstelevisie riep om dat het Chinese leger in drie zones rond Taiwan oefeningen is begonnen.
Biden niet enthousiast
Pelosi is de politieke nummer 3 in de VS, na president Joe Biden en vice-president Kamala Harris. Ze is de hoogst geplaatste Amerikaanse op het eiland in decennia. Officieel erkennen de Verenigde Staten Taiwan niet als onafhankelijk land. China gaat geen diplomatieke relaties aan met landen die dat wel doen. Taiwan kan wel rekenen op Amerikaanse militaire steun om zich te verdedigen in het geval van een Chinese aanval. De Verenigde Staten hebben hun militaire aanwezigheid in de regio de afgelopen jaren fors verhoogd.
President Biden toonde zich de afgelopen week niet erg enthousiast over de trip van Pelosi naar Taiwan. ‘Het Amerikaanse ministerie van Defensie vindt dat geen wijze zet op dit moment’, zei hij aan de pers.
Pelosi bepaalt als voorzitster van het Huis echter haar eigen agenda. De Democrate staat bekend om haar forse standpunten tegenover China. Ze had al verschillende topontmoetingen met Chinese dissidenten en met de Dalai Lama, de in ballingschap levende Tibetaanse spirituele leider. In 1991, twee jaar na het bloedige studentenprotest op het Tiananmenplein in Peking in 1989, ontvouwde ze er samen met twee andere toenmalige Congresleden een spandoek met de tekst ‘Voor zij die gestorven zijn voor democratie in China’, waarna de veiligheidsdiensten hen van het plein verjoegen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier