‘Musk houdt geen rekening met Taiwanezen’

‘De opmerkingen van Elon Musk slaan nergens op, maar zijn te dubbelzinnig om compleet te veroordelen’, reageert VUB-onderzoekster Dr Zsuzsa Ferenczy vanuit Taiwan op de uitlatingen van de Teslabaas in Financial Times (FT). Musk zei vrijdag dat de spanningen tussen China en Taiwan kunnen worden opgelost door gedeeltelijke controle over Taiwan over te dragen aan Peking.

‘Mijn aanbeveling zou zijn om een speciale administratieve zone voor Taiwan uit te zoeken die redelijk aanvaardbaar is, maar waarschijnlijk niet iedereen gelukkig zal maken’, zei de rijkste man ter wereld. ‘En het is mogelijk, en ik denk zelfs waarschijnlijk, dat zij een regeling kunnen treffen die soepeler is dan die van Hongkong’, zei Musk in het artikel. 

Hij maakte de opmerkingen toen de krant hem vroeg naar China, waar zijn autobedrijf Tesla een grote fabriek heeft in Shanghai. Volgens FT produceert Tesla 30 tot 50 procent van zijn totaal aanbod in China. Musk zei ook dat China garanties heeft gevraagd om de Starlink-internetdienst van zijn SpaceX-raketbedrijf daar niet aan te bieden. Starlink is erg belangrijk in het Oekraïens antwoord op de Russische invasie. 

‘De formulering suggereert dat het voorstel afkomstig is van iemand die duidelijk de complexiteit van de geopolitieke dynamiek in de Indo-Pasifiek, en vooral de status van Taiwan en zijn complexe relatie met de Volksrepubliek China niet begrijpt’, zegt Dr Ferenczy, die ook assistent-professor is aan National Dong Hwa University in Hualien, Taiwan. ‘Zijn standpunt zou kunnen ingegeven zijn door economische overwegingen. Musk heeft veel in de Volksrepubliek China, maar niet in Taiwan geïnvesteerd. Met dit citaat sluit Musk zich jammer genoeg aan bij degenen, die geen rekening houden met de 23,5 miljoen inwoners van Taiwan en wat zij willen en zelf over hun toekomst zouden moeten beslissen.’

De Communistische Partij van China beschouwt het democratisch geregeerde Taiwan als een afvallige provincie. De Volksrepubliek heeft lang gezworen het eiland onder zijn controle te brengen. Het dreigt regelmatig met militaire actie, zoals in augustus na het bezoek van de voorzitster van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi. 

De regering van Taiwan maakt ernstig bezwaar tegen de territoriale claims van China. Voor de regering van president Tsai Ingwen beslissen enkel de 23 miljoen inwoners over het lot van het eiland. Raadsman Jiho Tiun is erg duidelijk in zijn reactie. ‘De briljante ‘aanbeveling van Elon Musk over de Taiwankwestie om het tot een ‘speciale administratieve zone soepeler dan HK (Hongkong, nvdr) te maken. Eigenlijk de annexatie van Taiwan. HK is vernietigd. De Volksrepubliek kan Hongkong zelfs niet verdragen zoals het nu is, laat vlaggen een andere ‘soepele optie’. Tiun behoort tot de ‘groene’ fractie binnen regerende Democratische Progressieve Partij (DPP) van president Tsai Ingwen. Dat is de vleugel, die voor totale Taiwanese onafhankelijkheid ijvert.

Elon Musk’s brilliant ‘recommendation’ to the Taiwan question is have ‘a special administrative zone more lenient than HK’. Basically China’s annexation of Taiwan. HK is destroyed. PRC can’t even stand HK as is, let along any other ‘lenient’ option. #taiwan

— Jiho Tiun 張之豪 (@JihoTiun) October 7, 2022

Musk zei dat hij het conflict over Taiwan onvermijdelijk acht en waarschuwde voor de mogelijke gevolgen hiervan. Dat doet hij niet alleen voor Tesla, maar ook voor iPhone-maker Apple en de economie in het algemeen. In het interview werd niet nader ingegaan op deze opmerkingen.

Eerder deze week stelde Musk voor dat Oekraïne Krim definitief aan Rusland zou kunnen afstaan. Hij suggereerde ook dat er onder auspiciën van de VN nieuwe referenda kunnen worden gehouden om het lot van het door Rusland bezette gebied te bepalen. Hij denkt ook dat Oekraïne zou instemmen met neutraliteit.

Hij peilde Twitter-gebruikers over zijn plan. Dat leverde scherpe kritiek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die zijn eigen Twitter-peiling voorstelde: “Welke @elonmusk vind je leuker? Iemand die Oekraïne steunt [of] iemand die Rusland steunt.” Voor de volledigheid: Oekraïne won de pol.