Morgen begint het proces tegen tien verdachten wegens drama Love Parade Duisburg
Meer dan zeven jaar later en na een juridische hordenloop begint komende vrijdag het proces tegen tien verdachten. Het wordt één van de grootste processen uit de naoorlogse geschiedenis van Duitsland.
Op 24 juli 2010 brak massale paniek uit in de enige tunnel die toegang gaf tot het festivalterrein van de Love Parade in Duisburg. Balans: 21 doden, de meeste tussen 18 en 25 jaar, en zeker 652 gewonden, van wie er velen nog altijd met psychische problemen kampen.
Sowieso is het een succes dat er alsnog een proces gekomen is. Begin april 2016 besloot de rechtbank in Duisburg, in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, om niet tot strafrechterlijke vervolging over te gaan van de zes stadsambtenaren en de vier werknemers van organisator Lopavent die twee jaar eerder nochtans waren aangeklaagd door het openbaar ministerie. De rechtbank verwees naar een gebrek aan bewijzen. Daarom is een veroordeling van de verdachten ‘niet te verwachten’, luidde het.
Het openbaar ministerie en de advocaten van de slachtoffers tekenden beroep aan, en in april van dit jaar maakte het Oberlandesgericht van Düsseldorf de beslissing van de rechtbank in Duisburg ongedaan. De tien verdachten zullen zich alsnog moeten verantwoorden wegens dood door schuld en onopzettelijke verwondingen. De beroepsrechters achtten een veroordeling toch ‘voldoende waarschijnlijk’.
60 burgerlijke partijen
De zaak werd overgeheveld naar een andere kamer van de rechtbank van Duisburg. Voor een dergelijk ‘mammoetproces’ – zoals de Duitse media het noemen – volstaat echter geen gewone gerechtszaal. Daarom is uitgeweken naar het Congrescentrum van Düsseldorf, waar een gedeelte speciaal is omgebouwd en dat plaats biedt aan een 500-tal mensen. De tien verdachten worden verdedigd door 24 advocaten.
Er zijn ook meer dan 60 burgerlijke partijen, die door 41 advocaten worden vertegenwoordigd. Daarbij komen de vertegenwoordigers van het openbaar ministerie, de rechtbank en ettelijke simultaanvertalers, want enkele dodelijke slachtoffers van het drama kwamen uit China, Australië, Spanje, Italië en Nederland. Enkele honderden plaatsen worden gereserveerd voor toeschouwers en persmensen.
De rechtbank staat onder tijdsdruk, want als er tegen 27 juli 2020 geen uitspraak is, dan verjaren de feiten. Die verjaringstermijn is absoluut. Tot en met 20 december 2018 zijn alvast 111 zittingsdagen vastgelegd. De rechtbank wil indien mogelijk drie dagen per week zetelen, bij voorkeur op dinsdag, woensdag en donderdag.
Veiligheids- en planningsfouten
De slachtoffers en de nabestaanden hebben de organisatoren van de bewuste Love Parade altijd verweten dat ze in aanloop naar het technofestival ernstige planningsfouten hebben gemaakt. Ze hopen dat daarover tijdens het proces meer duidelijkheid komt. Volgens het Oberlandesgericht van Düsseldorf verklaart de ‘ongeschiktheid’ van het in- en uitgangssysteem voor een groot deel waarom het tot een massale paniek kwam onder de bezoekers.
De 400 meter lange en 18 meter brede Karl-Lehr-tunnel was de enige in- en uitgang. Van daaruit liep een weg omhoog naar het daadwerkelijke festivalterrein. Het openbaar ministerie baseerde zijn aanklacht oorspronkelijk op een rapport van de Britse paniekonderzoeker Keith Still. Dat werd wegens ‘inhoudelijke en methodische tekortkomingen’ snel in twijfel getrokken, maar het Oberlandesgericht veegde de bezwaren uiteindelijk van tafel. Het openbaar ministerie bestelde bij veiligheidsexpert Jürgen Gerlach echter nog een nieuw rapport, en ook daaruit blijken ernstige fouten die de organisatie maakte bij de planning van de veiligheid. Volgens Gerlach hebben de organisatoren onderschat dat er in de toegangstunnel opstroppingen en files konden ontstaan.
Bovendien zouden de draaihekkens waarmee de bezoekersstromen naar het terrein van de Love Parade in goede banen moesten worden geleid, verkeerd gemaakt geweest zijn. Ze waren niet breed genoeg en konden het aantal bezoekers niet aan, luidt het in het tweeduizend pagina’s lange rapport.
De organisatie verwachtte 485.000 bezoekers, maar volgens de vergunning waren er hoogstens 250.000 op het terrein toegelaten. Toch denken de advocaten van een van de verdachten dat het niet tot een veroordeling komt. Het nieuwe rapport mag dan volstaan om verdachtmakingen aan te reiken, voor een veroordeling is het zeker niet voldoende, klinkt het. De advocaten menen dat het aanvoeren van bewijzen een zware dobber wordt, omdat er op het vlak van de planning van evenementen geen zekere inzichten gelden.