‘Een overwinning van Trump zou Benjamin Netanyahu nog meer speelruimte bieden’

Tot duidelijk is wie de volgende president van Amerika wordt, staat de wereld stil. Zeker in Israël bepaalt de uitkomst veel.

Na de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten volgende week dinsdag kan de wereld weer ademhalen. Europa probeert zich voor te bereiden op een eventuele terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis. Ook voor Volodymyr Zelensky in Kiev zou dat niet de best mogelijke uitkomst zijn. Zeker niet nu blijkt dat Elon Musk, eigenaar van X, Tesla en Space X, het behalve met Trump ook met Vladimir Poetin opperbest kan vinden. Maar vooral in het Midden-Oosten maakt de keuze tussen Kamala Harris en Donald Trump op korte termijn een verschil.

In Amerika stonden Democratische kandidaten in dit verkiezingsjaar voor een bijna onmogelijke keuze tussen hun traditionele steun aan Israël en de invloedrijke Joodse gemeenschap enerzijds, en de verontwaardiging over de verwoesting van Gaza en de belangrijke moslimstem in enkele, misschien wel beslissende swingstaten anderzijds. De kans dat een staakt-het-vuren te elfder ure Harris nog vooruithelpt, is klein. Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken vertrok vorige week nog maar een keer met lege handen uit Tel Aviv. De Israëlische zijde luisterde beleefd, maar bewoog niet. De miljarden aan volgehouden militaire steun wegen daarvoor nog niet zwaar genoeg.

Waarom zou premier Benjamin Netanyahu zijn houding voor 5 november nog veranderen? Als Harris wint, weet hij dat de druk groter wordt om een einde te maken aan de oorlogen. Een overwinning van Trump laat hem straks meer speelruimte. Waarom nu een beslissing nemen, waarvan straks misschien blijkt dat ze niet nodig was? Bovendien blijft Joe Biden sowieso tot januari in functie, terwijl het gewicht van zijn presidentschap geleidelijk afneemt. Een gehaaid politicus zoals Netanyahu kan daar zijn voordeel mee doen.

Maar voor Israël akkoorden sluit over Gaza en met Hezbollah, zal toch eerst duidelijk moeten worden hoe het verder kan met hun sponsor in Teheran. Wat Iran betreft, was Israël vorige week overigens zo wijs om zich tot een aanval op militaire doelen te beperken en strategisch gevoeligere nucleaire en olie-installaties met rust te laten. Ondertussen bracht al dat geweld in Gaza, op de Westelijke Jordaanoever en in Beiroet, net zomin als de dood van Hamas- en Hezbollah-leiders, het einde van de oorlogen dichterbij. Het wordt voor de volgende Amerikaanse president, wie het ook is, moeizaam speuren naar een gematigde Palestijn om mee samen te werken. Die zijn steeds minder talrijk.