Met Amy Coney Barrett komt Trump campagnebelofte na

Zaterdag droeg de Amerikaanse president Donald Trump de conservatieve Amy Coney Barrett officieel voor als vervanger voor Ruth Bader Ginsburg in het Hooggerechtshof. Coney Barrett staat bekend als anti-abortus. Met haar voordracht komt Trump zijn belofte alleen anti-abortus rechters in het Hof te benoemen na.

‘Als ze benoemd wordt in het Hof, zou Barrett de eerste moeder met schoolgaande kinderen in het Hooggerechtshof zijn, dat is goed’, zei president Donald Trump. Vervolgens bedankte hij de zeven kinderen van Barrett ‘voor het delen van jullie moeder met ons land.’

‘Barrett zal over zaken beslissen zoals de wet voorschrijft’, zei Trump. Ze zal in het Hof niet haar mening maar de letter van de wet volgen, zei hij verder.

Vriendschap Bader Ginsburg en Scalia

Vervolgens nam Coney Barrett het woord, en zei ze onder andere dat ze de herinnering aan haar voorganger Ruth Bader Ginsburg warm zal houden. ‘Ze brak niet alleen het glazen plafond, ze verbrijzelde ze’, zei Coney Barrett. Ook roemde Coney Barrett Bader Ginsburg om diens vriendschap met Antonin Scalia, de conservatieve hoge rechter die in 2016 overleed en die als mentor voor Coney Barrett gold. ‘Bader Ginsburg en Scalia waren het op papier altijd diep oneens, maar dat vertaalde zich niet in persoonlijke rancune. De manier waarop zij hun vriendschap in stand hielden, waarbij zelfs zaken van groot belang hun affectie voor elkaar niet in de weg zat, is een voorbeeld voor Amerika.’

Het is waar dat de politieke kloof tussen Amerikanen steeds scherper lijkt te worden, zelfs op persoonlijk vlak. Zeker in aanloop naar de verkiezingen en met het overlijden van Bader Ginsburg, die door progressieve Amerikanen in de harten gesloten werd, lopen de gemoederen opnieuw hoog op. Dat Coney Barrett de Amerikanen eraan herinnerde dat politieke meningsverschillen niet je leven hoeven te bepalen, geeft haar mogelijk wat gunst bij gematigde Amerikanen, die wel klaar zijn met het diep verdeelde karakter van het land.

Zesde katholiek

Als Barrett door de Senaat benoemd wordt, zou ze de zesde katholiek in het Hof van negen zijn. De al zittende leden Samuel Alito, John Roberts (opperrechter), Sonia Sotomayor, Brett Kavanaugh en Clarence Thomas zijn ook allemaal van het katholieke geloof. In de VS als geheel is slechts 20 procent van de bevolking katholiek.

Hoe dat mee gaat spelen in de beslissingen van het Hof, moet nog blijken. Op basis van eerdere uitspraken van Coney Barrett valt te verwachten dat ze voor het intrekken van het federale recht op abortus zal stemmen. Niet alleen omdat ze vanuit haar katholieke geloof heeft gezegd dat ‘abortus altijd immoreel’ is, want ze verzekerde bij haar benoemingshoorzitting voor het Hof van Beroep in het zevende circuit (dat zich in het midden van de VS bevindt) dat ‘haar persoonlijke visie’ geen invloed zal hebben op hoe ze zaken als rechter overweegt. Die belofte deed ze ook zaterdagmiddag weer, toen ze door Trump werd voorgesteld.

Maar tijdens de drie jaar die Coney Barrett lid was van het Hof van Beroep heeft ze twee keer een abortuszaak voor gehad, waarbij ze oordeelde dat verschillende restricties (onder andere het eisen van ouderlijke toestemming voor minderjarigen) op het federale recht tot abortus toegestaan waren.

Daarmee is Coney Barrett de ideale kandidaat voor Trump, omdat hij met haar voordracht aan zijn conservatieve achterban laat zien dat hij zijn belofte houdt: hij heeft gezegd alleen anti-abortusrechters in het Hof te benoemen, en daar houdt hij zich aan.

Al eerder op shortlist

De 48-jarige Barrett staat al jaren in de kijker als potentieel lid van het Hoogggerechtshof. Ze stond in 2018 op de shortlist toen rechter Anthony Kennedy met pensioen ging. Uiteindelijk droeg Trump Brett Kavanaugh voor, hij wilde Coney Barrett ‘voor Bader Ginsburg bewaren’, volgens de New York Times.

De benoeming van Kavanaugh ging zoals bekend niet zonder slag of stoot. Trump verwees er nog naar bij de aankondiging van Coney Barrett: ‘Dit zou een makkelijke en prompte benoeming moeten worden’, zei Trump. ‘Er zou geen controversie moeten zijn. Dat zeiden we de vorige keer ook he?’

Verschillende vrouwen, waaronder Christine Blasey Ford, beschuldigden Kavanaugh van seksueel wangedrag. Blasey Ford getuigde zelfs voor de Senaatscommissie over haar beschuldiging. Het maakte uiteindelijk niet uit: Kavanaugh werd door de Senaat, waar de Republikeinen sinds 2016 een meerderheid hebben, benoemd.

Daarbij stemde overigens ook senator Susan Collins voor Kavanaugh, ook al leek ze lange tijd te twijfelen. Dat is relevant, omdat Collins ook nu weer heeft laten weten niet zeker te weten of ze zich naar de partijlijn zal voegen. Ze liet vorige week, vlak na het overlijden van Ruth Bader Ginsburg, weten dat de president weliswaar een kandidaat naar voren kon schuiven, maar dat de Senaat niet zou moeten stemmen tot na de verkiezingen. Democraten en progressieven wijzen er tegelijkertijd op dat Collins in een spannende herverkiezingsstrijd verwikkeld is, dus er wordt openlijk getwijfeld aan hoe oprecht haar voornemen niet mee te gaan in een benoeming voor de verkiezingen is.

De strijd barst los

‘Ik maak me geen illusie dat de weg die voor me ligt makkelijk wordt’, zei Coney Barrett nadat Trump haar voordroeg. Daarmee lijkt Coney Barrett een voorschot te nemen op wat een pijnlijk benoemingsproces lijkt te worden. De Democraten zijn niet vergeten dat de Republikeinse leider in 2016 onder het mom van ‘eerlijkheid’ weigerde een hoorzitting voor Merrick Garland te plannen. Die werd door Barack Obama voorgedragen nadat Scalia plotseling overleed. Volgens McConnell zou men in een verkiezingsjaar geen nieuwe leden van het Hof moeten benoemen.

Obama droeg Garland 237 voor de verkiezingen voor. Trumps voordracht van Coney Barrett vandaag is 37 dagen voor de aankomende presidentsverkiezingen. Maar volgens McConnell kan het dit keer wel, omdat zowel het Witte Huis als de Senaat in handen zijn van de Republikeinen. En Trump zei afgelopen week dat het belangrijk is een volledig Hooggerechtshof met negen leden te hebben, omdat hij verwacht dat de verkiezingsuitslag in het Hof zal moeten worden uitgevochten (zoals ook in 2002 gebeurde toen George W. Bush op een haar na van Al Gore won).

De hypocrisie zit veel Amerikanen, en zeker de overtuigde Democraten, niet lekker. Het is nog maar de vraag hoe dat zich uitspeelt als Coney Barrett voor de Senaatscommissie moet verschijnen die haar zal ondervragen over haar geschiktheid.

Mocht ze alles -zoals verwacht wordt- goed doorlopen en voor de verkiezingen benoemd worden, dan kan ze gelijk haar meerwaarde voor de conservatieve stempel van het Hof bewijzen: op 10 november dient een zaak rondom de Affordable Care Act, ook wel bekend als Obamacare. Zelfs als de conservatieve opperrechter John Roberts besluit met de progressieve tak van het Hof mee te stemmen, zoals hij eerder deed op dit thema, dan hebben de conservatieven met Coney Barrett in hun gelederen nog altijd de meerderheid.