‘Als er plots een plunderaar in je huis staat, vecht je terug, uit alle macht’: de getuigenis van een Oekraïense soldate (Mensen van het jaar)

Door de Oekraïense burgers als Mens van het Jaar uit te roepen, brengt Knack hommage aan hun weerbaarheid, inventiviteit en moed. Anastasiia Mochina (25) nam dienst in het leger en trouwde in uniform.

Op 7 april beleefden Anastasiia Mochina en Viatsjeslav Chochlioek de mooiste dag van hun leven. In militair uniform, met beige legerlaarzen, een geweer loshangend over de schouder, gaven ze elkaar officieel het jawoord. ‘We hebben alles in één dag geregeld’, vertelt Anastasiia. ‘Door de oorlog kon ik uiteraard geen trouwjurk kopen. Alle juweliers waren gesloten, maar we hebben in een naburig stadje enkele zilveren ringen op de kop kunnen tikken. Het was een kleine ceremonie: enkel onze medesoldaten, mijn ouders en mijn broer konden erbij zijn.’

Wereld

Wereld

‘Mijn dochtertje woont liever in België dan in Kiev’: de getuigenis van een Oekraïense burger (Mensen van het jaar)

Toen de Russische invasie begon, twijfelden Anastasiia en Viatsjeslav geen moment. Diezelfde dag trokken ze naar het dichtstbijzijnde militaire commissariaat, om zich op te geven als vrijwilligers. ‘Als er plots een plunderaar in je huis staat, sla je ook niet op de vlucht. Dan vecht je terug, uit alle macht.’ Anastasiia’s vader, een beroepsmilitair die in 2014 in Oost-Oekraïne vocht en momenteel Oekraïense soldaten traint, zag het met lede ogen aan. ‘Geen enkele ouder wil dat zijn kind in het leger gaat’, glimlacht ze. ‘Maar hij had geen keuze. Ik heb hem niet om toestemming gevraagd.’

Anastasiia ging onmiddellijk aan de slag in het dichtstbijzijnde wapendepot, waar de duizenden vrijwilligers die zich in de begindagen van de Russische aanval opgaven een wapen in de handen gestopt kregen. ‘Die dagen zijn één grote waas’, vertelt Anastasiia. ‘We werkten de klok rond, namen nauwelijks enkele uren de tijd om te slapen. Duizenden mensen kwamen zich aanbieden om het land te verdedigen.’

Over de kansen van het Oekraïense leger om de Russische invasie te weerstaan dacht ze geen moment na. ‘Wij hebben niet de luxe om te wedden wie er gaat winnen’, zegt Anastasiia. ‘Wij zitten ermiddenin. We kunnen alleen ons uiterste best doen om ons leven en dat van onze naasten te beschermen. Anders doe je beter helemaal niets.’

Voor vrouwen is het niet altijd eenvoudig in het Oekraïense leger. ‘Er is een enorm tekort aan geschikte kledij. Het eerste uniform dat ik kreeg, was belachelijk groot. Ik heb het lange tijd zonder schoenen en handschoenen moeten doen, omdat het leger geen legerlaarzen in mijn maat had.’ Om haar en de duizenden andere vrouwelijke vrijwilligers te helpen, heeft Anastasiia’s broer een fonds opgestart dat geld inzamelt om legerkledij in vrouwenmaten aan te kopen. ‘Ik ben trots op hem. Onze hele familie draagt bij aan de verdediging van Oekraïne.’

Wereld

Wereld

‘Russische vrienden geloven niet dat we een maand in een kelder hebben geleefd’: de getuigenis van Oekraïense burgers (Mensen van het jaar)

Over haar missies blijft ze kort. ‘Ik was een maand in de oblast Charkiv, om te helpen bij het ontplooien van onze eenheid. Ik heb ook op de generale staf gewerkt. Binnenkort moeten we naar Donetsk. Dat is alles wat ik erover kan zeggen.’

Ze verwacht dat de komende winter zwaar zal worden. ‘Ik vermoed dat er binnenkort een totale black-out komt. Het wordt steeds moeilijker om te overleven. Vorige week zat Kiev twee volledige dagen zonder elektriciteit. We weten niet hoelang er nog gas zal zijn. Het is moeilijk om aan drinkwater te komen. Rusland voert allang geen oorlog meer met het Oekraïense leger. Het voert oorlog met elke Oekraïner.’

‘Het eerste wat ik doe als deze oorlog voorbij is, is terugkeren naar Marioepol. Ik ben in Marioepol geboren en heb er tot mijn zevende gewoond. Mijn eerste schooltje is totaal vernield. Ik hoop dat ik kan meehelpen in de wederopbouw.’ En uiteraard staat er ook nog een huwelijksreis op het programma. ‘Ik wil dolgraag naar de Karpaten, om van de natuur te genieten.’

Ze beseft dat deze oorlog haar en haar man veranderd heeft. ‘Ik wil na deze oorlog enkel nog maatschappelijk relevant werk doen. We hebben nu al besloten dat we een zo saai mogelijk leven willen leiden. We willen in een huis gaan wonen, in een rustige buurt, we nemen een hond, en we stichten een gezin. Mijn man en ik willen absoluut een dochtertje. Ik hoop dat het zo snel mogelijk kan.’