LeVif/L’Express-cartoonist Nicolas Vadot over zijn ‘supersterren’ van Charlie Hebdo: ‘Le plus dur, c’est d’être tué par des cons’

Nicolas Vadot, cartoonist van ons zusterblad LeVif/L’Express, kende enkele van de vermoorde cartoonisten van Charlie Hebdo. Een persoonlijke hulde. ‘De tekening: die onschuldige kunst die elke mens beoefent voor hij zijn volwassenpantser optrekt’

Minstens twaalf mensen zijn woensdag 7 januari 2015 in de aanval tegen de redactie van Charlie Hebdo overleden, waarvan vijf van mijn collega’s tekenaars.

Onder hen Cabu en Wolinski, tekenaars die me mee zin gaven om meer dan twintig jaar geleden voor dit beroep te kiezen. Supersterren.

Ik ging Charb binnen twee weken voor de eerste keer ontmoeten. We zouden samenkomen op een conferentie over de vrijheid van meningsuiting in het kader van een debat waarvoor we alle twee uitgenodigd waren.

Tignous kende ik persoonlijk. We waren beiden lid van Cartooning for Peace, de vereniging die opgericht werd door Plantu en Koffi Annan – toen secretaris-generaal van de VN – na de zaak met de karikaturen van Mohamed in 2006.

Minder dan een jaar geleden spraken we nog, met hem en anderen, over de toekomst van de vereniging Cartooning for Peace, waarvan het eerste doel ‘onverdraagzaamheid afleren’ was.

Tignous was een sympathieke en talentvolle man die niemand haatte en de anderen respecteerde. Hij had ook altijd een lachje op zijn gezicht. Die glimlach die wij, perstekenaars, elke morgen aan onze lezers proberen geven.

De moordenaars van 7 januari 2015 – een datum die in de geschiedenisboeken dezelfde impact als 11 september 2001 zal hebben – probeerden de onschuld te vermoorden. De onschuld van de tekening, een kunst die elke mens beoefent voor hij zijn volwassenpantser optrekt.

Tekenen is een autosnelweg naar het onbewuste en de politieke tekening is er om de volwassenen erop te wijzen dat ze kinderen waren vóór hun hart en hun hersenen verduisterd werden door talloze ijdele gevechten en weerzinwekkend fanatismen. En daarom storen de tekeningen, want ze herinneren aan onszelf.

Perstekeningen zijn de onschuld van ironie, de onschuld van oprechtheid en de onschuld van de satire, door permanent aan alle machthebbers de beroemde zin van Montaigne te herinneren: ‘Al zitten we op de hoogste troon van de wereld, we zitten nog steeds op ons achterste’.

Door te schieten op alles wat bewoog in de redactie van Charlie Hebdo hebben die sufferds met een bivakmuts zichzelf ook in de voet geschoten: ze hebben de drang naar vrijheid en democratie bij elk van ons alleen maar versterkt.

Cabu schreef ooit: ‘C’est dur d’être aimé par des cons.‘ Vandaag had hij kunnen tekenen : ‘Le plus dur, c’est d’être tué par des cons‘. (‘Het hardste is gedood worden door dommeriken’).