Levensverwachting in VS daalde met 2,26 jaar tijdens covid, in andere landen met 0,3 jaar (studie)

Elektronische kaarsen ter herdenking van aan covid gestorven verpleegsters in Washington D.C. Januari 2022.
Rudi Rotthier

Een voorlopige studie wijst uit dat de levensverwachting in de VS gedurende twee jaar covid veel sneller gedaald is dan in andere ontwikkelde landen.

De studie, uitgevoerd door gezondheidsspecialisten in Colorado, Virginia en Washington D.C., is nog niet ‘peer reviewed’, wat betekent dat ze onder onderzoek is en nog niet bekrachtigd werd door collega-wetenschappers.

De gegevens werden al wel online gedeeld, en tonen dat de levensverwachting in de VS zakte van 78,86 jaar in 2019 naar 76,99 jaar in 2020 (- 1,87 jaar) en naar 76,60 jaar in 2021 (-0,39 jaar).

Vergelijk dat met 17 industriële landen, waarbij België, die de onderzoekers als controlegroep gebruikten. Daar kwam men van een gemiddelde levensverwachting in 2019 van 82,15 jaar, naar 81,58 in 2020 en 81,86 in 2021. In die groep van 17 is dus niet alleen de levensverwachting aan de basis hoger, het verlies in 2020 was merkelijk kleiner (0,57 jaar tegen 1,87 in de VS). In 2021 was er in de controlegroep alweer een groeiende levensverwachting te merken tegen verdere neergang in de VS. Waar de VS over twee jaar 2,26 jaar aan levensverwachting verloren, was dat in de 17 controlelanden gemiddeld 0,29 jaar, net geen 0,3 jaar.

‘Zonder meer gruwelijk’

Er is ook een vreemde omkering te merken.

In 2020 werden voor zwarten en hispanics het zwaarst getroffen door verminderde levensverwachting. Dat wekte niet zoveel verwondering. Zij werken in beroepen die een verhoogd risico op covid meebrengen, zoals gezondheidszorg of horeca en distributie, en hadden vaak niet de gewenste bescherming tijdens hun werk, laat staan de kans om thuis te blijven.

Prikbord in Brooklyn, New York, met de namen van covid-doden. Mei 2020
Prikbord in Brooklyn, New York, met de namen van covid-doden. Mei 2020© GettyImages

De verliezen in 2020 ‘waren enorm’, stelt Ryan Masters, een socioloog aan de Universiteit van Colorado, en de hoofdauteur van de studie, in e-mailgesprek met The Washington Post: ‘De zwaarste terugval van levensverwachting in de VS vond plaats in 1943 (min 2,9 jaar), toen de VS-doden in WO II piekten. De verliezen aan levensverwachting in 2020 onder de hispanic en de niet-hispanic zwarte bevolking lagen hoger dan deze historische terugval uit WO II.’

Steven Woolf, co-auteur van de studie en verbonden en de Virginia Commonwealth University, wijst op de ravage onder mannelijke latino’s. Zij verloren 4 jaar aan levensverwachting in 2020 en zagen geen beterschap in 2021. De overlijdens in hun groep voor leeftijden tussen 40 en 60 jaar gingen met 50 procent de hoogte in. ‘Het is choquerend. Het is vernietigend. Het is zonder meer gruwelijk’, zegt hij in The Washington Post.

Vaccinscepticisme?

Tot verbazing van de onderzoekers zette de terugval in levensverwachting zich door in 2021, maar dan niet zozeer bij hispanics en zwarten (bij zwarten was er een lichte stijging) maar bij de witte bevolking.

Een sluitende verklaring geven ze niet, maar ze opperen dat vaccinsceptisme en onwil om de covidbeschermingsregels te volgen een rol hebben gespeeld, met name bij witte mannen.

Mannen zagen hun levensverwachting over de bevolkingsgroepen heen scherper dalen dan vrouwen, waardoor het verschil tussen de geslachten in levensverwachting in 2021 was opgelopen tot bijna 6 jaar (73,67 jaar voor mannen, 79,63 voor vrouwen).

Dodelijkste jaar ooit

Uit een verslag van persagentschap AP over absolute overlijdenscijfers mag ook blijken dat covid niet de enige reden is voor de terugval in de levensverwachting in de VS.

2021 was het dodelijkste jaar in de geschiedenis van de VS, aldus AP.

Er stierven 3,465 miljoen mensen, of nog 80.000 meer dan in 2020, wat ook al een nieuw recordjaar was.

Covid veroorzaakte in 2021 415.000 overlijdens, tegen 351.000 in 2020.

Specialisten hadden gedacht dat met de grote vaccinatiecampagne juist beter zou gaan in 2021. ‘We waren fout, spijtig genoeg’, geeft Noreen Goldman van Princeton University toe aan AP. De nieuwe varianten van het virus en de onwil van talrijke Amerikanen om mondmaskers te dragen of gevaccineerd te worden, droegen volgens haar bij tot het hoge dodental.

Covid was een belangrijke factor in het recordaantal overlijdens, maar drugs en alcohol waren dat ook.

Voorlopige extrapolaties wijzen in de richting van 105.000 overlijdens door overdosis in 2021, tegen 93.000 in 2020.

Er was ook de intersectie tussen covid en drugs: de isolatie die covid veroorzaakte, dreef vele mensen naar verhoogd drugsgebruik.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content