De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang geldt als een wolf warrior: een diplomaat die niet voorzichtig optreedt in het buitenland, maar kiest voor confrontaties met regeringen die zich niet schikken naar de wensen van Peking. Tevens zal China proberen steeds meer landen en regio’s los te weken van Amerika door lucratieve partnerschappen aan te bieden, schrijft Robbert de Witt.
Typisch communistisch natuurlijk, om tijdens een persconferentie met zo’n klein, in rood leer gebonden boekje te zwaaien om je punt te maken. Qin Gang deed het vorige week in Peking tijdens zijn eerste ontmoeting met de media als minister van Buitenlandse Zaken. De vragen leken voorgeselecteerd en waren natuurlijk niet echt kritisch. Een verslaggever wilde bijvoorbeeld weten hoe groot de kans is op een conflict tussen de Verenigde Staten en China over de kwestie-Taiwan, gezien de agressieve taal in Amerikaanse media.
‘Ik wist dat deze vraag zou komen,’ antwoordde Qin, waarop hij het rode boekje met daarin de Chinese Grondwet omhooghield. ‘Taiwan behoort tot het heilige territorium van de Volksrepubliek China.’ Op felle toon waarschuwde hij vervolgens Amerika zich niet met de interne aangelegenheden van China te bemoeien en vooral geen wapens te verkopen aan Taiwan.
Het optreden maakt veel duidelijk over wat de wereld kan verwachten van China de komende jaren. Want in dezelfde persconferentie gaf Qin nog een niet mis te verstane waarschuwing aan de Verenigde Staten. Het Amerikaanse China-beleid, aldus Qin, is ‘volledig van het rationele en zuivere pad geraakt’. Qin: ‘Als de Verenigde Staten niet op de rem gaan staan, maar op dezelfde snelheid doorgaan op dit pad, dan helpen geen vangrails meer en zullen conflict en confrontatie zeker volgen.’
Qin Gang (56) geldt als een van de eerste wolf warriors, de Chinese diplomaten die niet langer voorzichtig optreden in het buitenland, maar kiezen voor confrontatie met regeringen die zich niet schikken naar de wensen van Peking. Qin werkte zijn hele leven op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens een portret in het Britse blad The New Statesman schroomde hij als woordvoerder niet om journalisten te schofferen. Die moesten zich gedragen als volwassenen, en niet zomaar opschrijven wat zijzelf dachten dat de waarheid was.
Zelf beweert Qin dat hij geen wolf warrior is. Hij beschouwt juist de Amerikanen als ‘wolven en jakhalzen’, benadrukte hij vorige week. En als je tegenover zulke roofdieren staat, ‘moet je ze frontaal bestrijden’.
Qin kent de Verenigde Staten: vanaf 2021 was hij ambassadeur in Washington. Hij liet zich fotograferen op een tractor in Iowa, was aanwezig bij een honkbalwedstrijd en liet zich portretteren met Elon Musk. Maar hij zal ook hebben gemerkt hoe Amerikaanse politici, rechts en links, steeds hardere taal spraken over China.
(Lees verder hieronder.)
Sinds zijn benoeming eind vorig jaar is Qin bezig met een diplomatiek offensief. Zijn eerste buitenlandse reis als minister was naar Afrika, waar China de afgelopen twintig jaar steeds meer voet aan de grond kreeg, ten koste van Amerikaanse en Europese invloed.
En Qin lanceerde wat inmiddels zijn ‘telefoon-diplomatie’ wordt genoemd: hij voerde een reeks telefoongesprekken met regeringsleiders en ministers van landen die in Chinese ogen strategische partners zijn. Zo belde hij met de Maleisische premier en de Argentijnse minister van Buitenlandse Zaken over nauwere samenwerking. Hij belde ook met zijn Turkse en Japanse ambtgenoten. Eind januari belde hij met Wopke Hoekstra. De Nederlandse CDA-minister van Buitenlandse Zaken twitterde enthousiast dat er is gesproken over de bilaterale relaties, economische samenwerking en handel.
Ook de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Hadji Lahbib belde met Qin Gang. ‘Lahbib said that Belgium-China relations now enjoy a positive momentum of development‘, klonk het achteraf in de Chinese weergave van dat gesprek. ‘Belgium is firmly committed to the one-China policy and stands ready to strengthen cooperation with China in the fields of economy, trade, aviation and more, to increase personnel exchanges between the two countries and promote greater development of bilateral relations.’
En vorige week bleek ineens dat dankzij China de twee aartsvijanden in het Midden-Oosten, Iran en Saudi-Arabië, eindelijk toenadering hebben gezocht. Dat zullen de Amerikanen tandenknarsend hebben vernomen, want de afgelopen decennia speelden de Verenigde Staten een bepalende rol in die explosieve regio.
Zo maakt het optreden van Qin duidelijk wat het China van Xi Jinping internationaal wil bereiken. Peking zal proberen steeds meer landen en regio’s los te weken van Amerika door lucratieve partnerschappen aan te bieden. De harde, confronterende taal wordt bewaard voor de Amerikanen. Daarin schuilt een gevaar.
Europese politici houden niet zo van confrontatie. Zij zijn gevoelig voor verzoenende woorden en de belofte van eerlijke economische samenwerking. Maar met de ontluisterende ervaring met het Rusland van Vladimir Poetin in het achterhoofd, is het zaak om die ogenschijnlijk nette Qin niet zomaar te geloven.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
