Kremlin-criticus Navalny veroordeeld tot 19 jaar bijkomende gevangenis: ‘Jij, niet ik, wordt bang gemaakt’

Kremlin-criticus en oppositieleider Aleksej Navalny (47) is vrijdag door een Russische rechtbank veroordeeld tot negentien jaar bijkomende gevangenisstraf wegens ‘extremisme’. Na het vonnis riep hij de Russen op zich te verzetten tegen president Poetin. Navalny zit momenteel al een celstraf van negen jaar uit voor fraude. De nieuwe celstraf wordt zwaar veroordeeld door VN en EU.

Een woordvoerder van de oppositieleider maakte de strafmaat bekend.

De zittingen in de rechtszaak vonden plaats achter gesloten deuren in de strafkolonie IK-6 in Melechovo, zo’n 250 kilometer ten oosten van Moskou. Daar zit Navalny al sinds januari 2021 opgesloten.

Hij stond terecht voor het oprichten van een ‘extremistische groep’ en nog zes andere gerelateerde aanklachten en riskeerde in totaal twintig jaar bijkomende celstraf. Zijn anticorruptieorganisatie FBK werd door de Russische autoriteiten in 2021 al in de ban gedaan wegens ‘extremisme’.

De rechter bepaalde naast de negentien jaar celstraf ook dat Navalny de bijkomende straf eveneens moet uitzitten in de strafkolonie, die normaal is voorbehouden voor de meest gevaarlijke gedetineerden en gevangenen die tot levenslang werden veroordeeld.

‘Dieven en schurken’

Voor aanvang van het proces had de oppositieleider al voorspeld dat hij ‘een enorme, stalinistische straf’ zou krijgen. Hij verwacht naar eigen zeggen ook dat de aanklagers een zaak gaan openen om hem te beschuldigen van ’terrorisme’, met als doel hem nog eens tien jaar in de gevangenis te houden.

Navalny zit momenteel al een straf uit van negen jaar wegens ‘fraude’ en ‘minachting van de rechtbank’, die werd opgelegd nadat hij begin 2021 naar Rusland was teruggekeerd. De Kremlincriticus, die in 2020 ternauwernood een vergiftiging overleefde, doet alle rechtszaken tegen hem af als politiek gemotiveerd. Ook internationaal wordt de 47-jarige politicus gezien als een politiek gevangene.

Kort na het vonnis plaatste Navalny een bericht op zijn Facebookpagina. ‘Negentien jaar in een maximaal beveiligde strafkolonie. Het aantal jaren doet er niet toe. Ik begrijp heel goed dat ik, zoals veel politieke gevangenen, levenslang heb’. Hij noemt het aantal jaren cel een ‘getal om mensen bang te maken’.

‘Jij, niet ik, wordt bang gemaakt en beroofd van de wil om je te verzetten. Jullie worden gedwongen om jullie Rusland zonder slag of stoot over te geven aan een bende verraders, dieven en schurken die de macht hebben gegrepen. Poetin mag zijn doel niet bereiken. Verlies niet de wil om je te verzetten.’

Navalny, die in 2020 ternauwernood een vergiftiging overleefde, doet alle rechtszaken tegen hem af als politiek gemotiveerd.

Als oppositieleider bekritiseerde Navalny de corruptie van het Kremlin, en hij wierp zich recenter op als een tegenstander van de invasie in Oekraïne.

‘Gemanipuleerd proces’

Vanuit het westen lopen er verschillende verontwaardigde reacties binnen op de nieuwe veroordeling. Zowel de Europese Unie als de Verenigde Naties hekelen een schijnproces en eisen de onmiddellijke vrijlating van Navalny.

Na een ‘gemanipuleerd proces’ is ‘dit willekeurige vonnis een reactie op zijn moed om het regime in het Kremlin te bekritiseren’, schreef Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, op X, het vroegere Twitter. ‘De EU veroordeelt in de sterkste bewoordingen zijn politiek gemotiveerde arrestatie, proces en veroordeling’, voegde het hoofd diplomatie van de EU, Josep Borrell, er in een verklaring aan toe.

De Verenigde Naties vragen eveneens ‘de onmiddellijke vrijlating’ van Navalny. ‘Dit vonnis wekt nieuwe bezorgdheid over gerechtelijke intimidatie en het gebruik van rechtssystemen voor politieke doeleinden in Rusland’, stelt de Hoge Commissaris voor Mensenrechten, Volker Türk, in een persbericht aan de kaak.  De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock noemt de nieuwe veroordeling ‘een flagrante onrechtvaardigheid’: ‘Poetin vreest niets meer dan diegenen die zich verzetten tegen oorlog en corruptie en de democratie verdedigen, zelfs vanuit een gevangeniscel. Hij zal kritische stemmen niet het zwijgen opleggen’.